Z jakich powodów ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę ubezpieczenia?
Zeszłoroczna nowelizacja przepisów kodeksu cywilnego wprowadziła istotną zmianę w odniesieniu do możliwości wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez ubezpieczyciela. Polegała ona na nowelizacji art. 812 par. 5 k.c., który stanowi, że ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę na czas określony w przypadkach wskazanych w ustawie, a także z ważnych powodów określonych w umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU). Zmiana stanowiła reakcję na występujące nieprawidłowości, polegające na zastrzeganiu w OWU uprawnień do przedterminowego zrywania umów ubezpieczenia z błahych przyczyn. Pomimo nowelizacji nadal można spotkać w OWU tego typu klauzule. Uważam, że na tle nowej regulacji niedopuszczalne jest stosowanie (dotąd rozpowszechnionych) klauzul uprawniających ubezpieczyciela do wypowiedzenia umowy w przypadku zapłaty odszkodowania ubezpieczeniowego lub jego części albo odmowy jego zapłaty. Z uwagi na charakter umowy ubezpieczenia sam fakt zapłaty odszkodowania ubezpieczeniowego (jeżeli nie prowadzi do wyczerpania sumy ubezpieczenia) nie uzasadnia uprawnienia do jej wypowiedzenia. Wysokość odszkodowania może być w konkretnym przypadku niższa niż uiszczona składka. Ubezpieczyciele nieraz uzasadniają wspomniane klauzule w ten sposób, że zajście wypadku ubezpieczeniowego może ujawnić większe niż zakładane przy zawieraniu umowy narażenie ubezpieczonego na powstanie szkody, w związku z czym ubezpieczyciel winien mieć możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności za kolejne szkody. Argumentacja ta jest mało przekonująca. Wspomniane klauzule są sformułowane w szerszy sposób i pozwalają na wypowiedzenie również wówczas, gdy zajście wypadku nie ujawniło większego ryzyka. Co do klauzul przewidujących możliwość wypowiedzenia umowy przez ubezpieczyciela w razie odmowy zapłaty odszkodowania, prowadzą one do sytuacji, w której ubezpieczony nie uzyskawszy kompensacji zaistniałej szkody traci na przyszłość ochronę ubezpieczeniową. Wątpliwości budzi argument, że odmowa zapłaty odszkodowania jest często związana z usiłowaniem jego wyłudzenia przez ubezpieczonego, w związku z czym klauzula ma zabezpieczać interesy ubezpieczyciela. Jej redakcja jest bowiem szersza i dotyczy odmowy zapłaty odszkodowania z jakiejkolwiek przyczyny.
Nie oznacza to, że ubezpieczyciele nie mogą wprowadzać rozwiązań chroniących ich interesy w razie np. nieprawdziwej deklaracji ryzyka czy usiłowania wyłudzenia odszkodowania. Jeżeli ubezpieczyciele chcą sankcjonować tego typu uchybienia poprzez wypowiedzenie umowy, winni jednak klauzule wypowiedzenia formułować precyzyjniej, odnosząc je do konkretnych uchybień.
Pozostało
14%
treści
Reklama
Reklama