Polski rząd do tej pory nie przydzielił firmom uprawnień do emisji CO2 na lata 2008-2012. Czy to opóźnienie ma znaczenie ekonomiczne, czy nie?
- Opóźnienie w podziale uprawnień oznacza tyle, że jeżeli przydział zostałby dokonany w marcu, to firmy w transakcjach natychmiastowych mogłyby kupować brakujące uprawnienia po 19 euro za prawo do emisji 1 tony CO2, a teraz trzeba płacić 25 euro. Podobnie jest z cenami uprawnień w umowach terminowych. W tym systemie wcześniej można było kupić uprawnienia w cenie 18 euro, a teraz na przykład w kontraktach na grudzień 2008 r. wyceniane są już na 25 euro. Generalnie prognozy banków mówią, że w latach 2008-2012 ceny uprawnień będą kształtowały się na poziomie 15-35 euro.
• W stosunku do rzeczywistej emisji CO2 w 2007 roku krajom członkowskim Unii może w 2008 roku brakować uprawnień do emisji około 80 mln ton CO2 lub nawet więcej. Skąd więc wziąć brakujące uprawnienia?
- Na razie na rynku faktycznie jest mało fizycznych uprawnień do emisji i możliwości zawierania kontraktów za gotówkę jest niewiele. W takich transakcjach dziennie sprzedaje się tylko od 5 tys. do 20 tys. uprawnień. Z czasem podaż powinna jednak rosnąć, a trzeba też pamiętać, że deficyt uprawnień można rozliczać nie tylko przez ich zakup. Zamiast uprawnień można kupować jednostki poświadczonej redukcji emisji, czyli tzw. CER-y. One są już na rynku w ilości odpowiadającej około 140 mln ton CO2, są tańsze od uprawnień, bo kosztują około 17 euro, a będzie ich przybywać i ich ceny powinny spadać. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkimi rodzajami CER-ów można zastępować uprawnienia i że są ilościowe ograniczenia ich stosowania.
• Czy jest możliwe bezkarne przekroczenie przyznanej emisji CO2? Czy można dowolnie obracać przyznanymi uprawnieniami?
- Zgodnie z właściwą unijną dyrektywą firma objęta systemem uprawnień musi na 30 kwietnia mieć tyle uprawnień, ile miała rzeczywistej emisji w poprzednim roku, a że limity na kolejny rok dostaje się w lutym, więc ewentualne deficyty roczne może przez pewien czas uzupełniać bez dokupowania uprawnień. Ostatecznie w przypadku braku uprawnień grozi kara w wysokości 100 euro za brak uprawnień do emisji 1 tony CO2.