Elementem programu gospodarczego PiS jest podatek bankowy. Współautor programu PiS poseł Henryk Kowalczyk mówił niedawno w rozmowie z PAP, że możliwa forma tej daniny to podatek od transakcji finansowych.

Eksperci, z którymi rozmawiała PAP, są podzieleni w ocenie tego podatku.

"Biorąc pod uwagę dotychczasową debatę na temat tego podatku w państwach UE, istnieje uzasadnienie, aby instytucje finansowe, zwłaszcza banki, które są w oficjalnych dokumentach wskazywane jako odpowiedzialne za kryzys finansowy, nie były tak asymetrycznie uprzywilejowane podatkowo, jak obecnie" - mówi ekspert od prawa podatkowego, prof. Witold Modzelewski, dodając, że nie płacą one żadnego podatku, oprócz dochodowego, podczas gdy wszyscy inni płacą dwa podatki, bo także VAT.

Zdaniem prof. Modzelewskiego z trzech koncepcji wyrównania tej asymetrii - podatku od pasywów, aktywów i transakcji - "najbardziej trwałą i dopracowaną koncepcją" jest właśnie podatek od transakcji. "Chodzi o niektóre transakcje, polegające na obrocie papierami wartościowymi i instrumentami pochodnymi" - zaznacza.

"Jest to chyba najmniej sporne i pod tym względem wydaje się chyba posunięciem najlepszym z tych wszystkich trzech wariantów" - ocenia.

Przyznaje, że banki będą zapewne protestować, ale to koncepcja "bezpieczna", więc "jest to dobry trop, który powinien zostać zrealizowany".

Ekspertka Konfederacji Lewiatan Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek zwraca z kolei uwagę, że charakter transakcji finansowych jest bardzo różny. "Transakcją jest np. sprzedaż i kupno udziałów w firmach" - mówi. "Opodatkowanie tego typu transakcji spowoduje, że giełda i rynek obrotu akcjami po prostu zacznie umierać. A jest to bardzo ważny kanał pozyskiwania pieniądza przez przedsiębiorstwa" - zaznacza.

Tymczasem, jej zdaniem, raczej powinno się rozszerzać możliwości pozyskiwania pieniędzy przez przedsiębiorstwa, a nie ograniczać.

"Można oczywiście rozważać opodatkowanie transakcji spekulacyjnych, ale to trzeba bardzo precyzyjnie zdefiniować" - podkreśla Starczewska-Krzysztoszek. "Taki podatek nie może mieć na pewno charakteru fiskalnego" - dodaje.

Jej zdaniem, jeśli podatek od transakcji finansowych miałby zostać wprowadzony, powinien być tak sformułowany, by mniej opłacało się robić tylko te transakcje, które są najbardziej ryzykowne.