Umowa udzielenia praw pozwala na rozwój działalności gospodarczej pod znaną marką. Jest alternatywą dla budowania od początku własnego wizerunku przedsiębiorcy. Czy w takiej umowie można też określić ceny sprzedaży towarów dla konsumentów?
Michał Markowicz, adwokat w kancelarii Schoenherr / DGP
Franchising jest, ogólnie rzecz biorąc, udzieleniem licencji biorcy franchisingu przez dawcę na korzystanie z należących do tego ostatniego m.in. nazwy, metod prowadzenia działalności, materiałów reklamowych i innego know-how. Biorca franchisingu, korzystając z przyznanych mu praw, może zatem szybciej rozwinąć własną działalność. Franchising jest więc metodą dystrybucji towarów lub usług, która pozwala na ich oferowanie według znanych na rynku standardów i sprzyja minimalizowaniu kosztów, np. promocji lub zaopatrzenia.
Skoro jedną z głównych cech franchisingu jest standaryzacja, to powstaje pytanie o dopuszczalność ujednolicenia wysokości cen dla konsumentów w ramach danej sieci franchisingowej. Należy wskazać, że przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów zabraniają ustalania cen odsprzedaży zarówno między konkurentami, jak i dostawcą a odbiorcą. Regulacje antymonopolowe nie czynią w tym zakresie wyjątku dla umów franchisingu. Oznacza to, że uczestnicy sieci franchisingowej (biorcy franchisingu), którzy są przecież konkurentami, nie mogą między sobą ustalić cen sprzedaży swoich produktów lub usług. Także dawca franchisingu nie może nakazać biorcy, aby ten stosował określone ceny. Gdyby było inaczej, to w ramach danej sieci franchisingowej konkurencja cenowa byłaby praktycznie wyłączona.
Co do zasady dopuszczalne jest jednak, aby dawca franchisingu w sposób niezobowiązujący rekomendował biorcom ceny odsprzedaży lub ustalał ceny maksymalne. Oczywiście nie można wykluczyć, że w przypadku stosowania cen rekomendowanych faktyczny poziom cen odsprzedaży będzie wyrównany. Nie powinno to jednak wyłączyć konkurencji cenowej między biorcami franchisingu. Jest tak dlatego, że niezobowiązujący charakter cen rekomendowanych daje możliwości stosowania cen niższych.