Niezależnie od wielkości firmy – począwszy od mikroprzedsiębiorstw aż po wielkie korporacje, zachowanie płynności finansowej ma kluczowe znaczenie dla powodzenia działalności gospodarczej.
Faktoring – najczęściej zadawane pytania

Na pytania odpowiedział Jerzy Dąbrowski, Dyrektor Departamentu Faktoringu i Finansowania Handlu, Bank Millennium

Dodatkowe informacje nt. usługi faktoringu można uzyskać pisząc na adres faktoring@bankmillennium.pl

Czym jest faktoring? Jak można krótko zinterpretować pojęcie na polskim rynku biznesowym? Z czym się wiąże? Jakie firmy mogą zainteresować się faktoringiem (wielkość firmy, ilość zatrudnionych osób, dochód)?

Faktoring to kompleksowe rozwiązanie związane z zarządzaniem wierzytelnościami przedsiębiorstwa. Bank - w ramach umowy faktoringowej - nabywa wierzytelności, finansuje je i administruje nimi, a także inkasuje płatności z ich tytułu, jak również może przejąć ryzyko niewypłacalności odbiorcy, czyli dłużnika wierzytelności. Klient korzystający z faktoringu uzyskuje środki pieniężne zablokowane w fakturach i ceduje na bank żmudne i czasochłonne czynności, jakie wiążą się z zarządzaniem długiem z tytułu zrealizowanych dostaw. Wielkość przedsiębiorstwa i branża, w jakiej działa z reguły nie mają żadnego znaczenia. Warunkiem koniecznym do zaistnienia faktoringu jest posiadanie przez przedsiębiorstwo należności handlowych, które nie są obciążone i jednocześnie nie istnieją żadne ograniczenia w ich zbywaniu.

Co wpływa na cenę usługi? W czym lepszy jest faktoring od kredytu?

Cenę transakcji determinują głównie trzy czynniki - wielkość obrotu przekazana do faktoringu, liczba kontrahentów, którzy będą włączeni do umowy faktoringowej oraz długość cyklu rozliczeniowego w relacji z kontrahentami. Im wielkość obrotu i liczba kontrahentów jest większa, a długość cyklu krótsza, tym stawki ceny są niższe.

Faktoring znacząco różni się od kredytu. Po pierwsze faktoring to nie tylko samo finansowanie - jak to jest w przypadku kredytu - ale zbiór wielu usług - finansowanie, administrowanie należnościami, inkaso płatności oraz przejęcie ryzyka braku płatności odbiorcy. Po drugie, ograniczając się jedynie do aspektu finansowania, należy stwierdzić, że linia finansowa w ramach umowy faktoringowej jest o wiele łatwiejsza do uzyskania, niż jest to w przypadku kredytu, ponieważ faktoring to produkt znacznie bezpieczniejszy dla banku. Ponadto - w większości przypadków - głównym zabezpieczeniem takiego finansowania jest po prostu wierzytelność, która jest nabywana przez faktora w ramach faktoringu. Faktor nie żąda innych, "twardych" zabezpieczeń, a sama wielkość linii finansowej jest z reguły większa od tej, możliwej do uzyskania w kredycie. Istotne jest także to, że w przypadku faktoringu głównym elementem ryzyka, które jest oceniane przez bank, jest jakość portfela wierzytelności (odbiorców), jakie dostawca chce włączyć do umowy faktoringowej, a nie sam dostawca, choć oczywiście jego kondycja także nie jest bez znaczenia.

Co się stanie, jeżeli mój odbiorca spóźni się ze spłatą faktury?

W ramach umowy faktoringowej istnieje tzw. okres tolerowanego opóźnienia (zwany też potocznie okresem regresu). Jego standardowa długość to 30 dni od terminie płatności. Jest to okres, w którym faktor toleruje opóźnienie kontrahenta, jednak podczas tego okresu wykonuje w imieniu klienta czynności inkasa płatności (tj. wykonuje telefony i wysyła korespondencję wzywającą kontrahenta do zapłaty długu).

Co się stanie, jeżeli mój odbiorca nie spłaci faktury?

W przypadku faktoringu z regresem (niepełnego), kiedy faktor nie przejmuje ryzyka niewypłacalności kontrahenta, po okresie tolerowanego opóźnienia następuje regres, tj. zwrotne przeniesienia praw do wierzytelności na klienta (dostawcę), co skutkuje koniecznością zwrócenia faktorowi wypłaconej zaliczki z tytułu wcześniej wykupionej wierzytelności. W przypadku faktoringu bez regresu (pełnego), to faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności kontrahenta i w przypadku braku płatności podejmuje w imieniu klienta czynności windykacyjne zmierzające do odzyskania długu. Jeżeli po określonym w umowie faktoringowej okresie nie uda się długu zwindykować, transakcja traktowana jest jako rozliczona i klient (dostawca) nie musi zwracać faktorowi zaliczki.

Ostatnio spotkałam się z finansowaniem metodą awansową i dyskontową. Nie bardzo rozumiem różnicę między nimi, prosiłabym o komentarz.

Rzeczywiście jest to nomenklatura bardzo rzadko spotykana. Wykup wierzytelności w ramach faktoringu oznacza wypłatę dostawcy przez faktora zaliczki z jej tytułu. Poziom tej zaliczki to standardowo 80-90% wartości wierzytelności. W takim przypadku – nieliczni – nazywają takie rozwiązanie metodą awansową, natomiast faktoring ze 100-procentowym zaliczkowaniem metodą dyskontową.

O ile wydłuży się termin płatności dla kontrahenta przy usłudze faktoringowej?

Sama usługa faktoringu nie powoduje wydłużenia terminu płatności. Jej istotą jest to, że dostawca, który korzysta z tego rozwiązania, dzięki faktoringowi łatwiej znosi trudy finansowania kontrahentów podczas okresu trwającego do zapadalności wierzytelności (do terminu płatności). Oczywiście przedsiębiorca decydując się na faktoring może przy tym sam wydłużyć terminy płatności swoim odbiorcom np. z 60 do 90 dni, ponieważ dzięki faktoringowi nie odczuje problemów z płynnością, jakie mogą się pojawić w przypadku samodzielnego finansowania odbiorców.

Jaki zakres uprawnień ma faktor?

Ten zakres wynika z zapisów konkretnej umowy faktoringowej, która reguluje uprawnienia faktora, czyli podmiotu, który nabył i sfinansował wierzytelność. Główne uprawnienia faktora sprowadzają się do możliwości kontroli sytuacji finansowej klienta (dostawcy) oraz jego kontrahentów włączonych do umowy faktoringowej oraz weryfikacji swojej wiedzy na temat wierzytelności, którą faktor nabywa (w tym zapisów umów handlowych, czy też realizowanych zamówień, jak również przepływów pieniężnych z ich tytułu). Umowa oczywiście reguluje także sposób nabycia i wykupu wierzytelności, zasady postępowania w przypadku opóźnień w spłacie wierzytelności, czy też reguły zakończenia współpracy, bądź zmiany warunków umowy, np. wysokości limitów.

Jeśli dobrze rozumiem, faktoring to swojego rodzaju pośrednictwo finansowe? Firmy, które mają problemy i nie są w stanie wygenerować gotówki na pokrycie kosztów, sprzedają swoje faktury mojej firmie? Moja firma realizuje faktury? Proszę przybliżyć pojęcie na polskim rynku.

Faktoring nie jest rodzajem pośrednictwa finansowego. Bank czy firma faktoringowa nabywa prawa do wierzytelności i je finansuje, następnie zajmuje się ich zarządzaniem. Faktor nie sprzedaje usług innych instytucji i nie ceduje tych czynności na inny podmiot. Po drugie, faktoringiem nie są zainteresowane firmy, które mają kłopoty, ale te, które chcą poprawić sobie płynność finansową w oparciu o aktywo, jakim jest wierzytelność, a tym samym chcą zwiększyć częstotliwość obrotu gotówką, co ostatecznie wpływa na poziom realizowanych zakupów / produkcji, a później sprzedaży.

Jak wiele firm w Polsce zajmuje się faktoringiem?

Profesjonalnym świadczeniem usług faktoringowych zajmuje się w Polsce kilkanaście podmiotów. Jest to produkt dość często używany przez polskie przedsiębiorstwa, a jego popularność z roku na rok wzrasta.

Chcę założyć działalność gospodarczą, czy od razu taka jednoosobowa firma może zajmować się faktoringiem? Co muszę zrobić, żeby taką działalnością zajęła się moja firma?

W takim przypadku warunkiem koniecznym jest posiadanie kontraktów, które gwarantują współpracę handlową z grupą odbiorców. Analiza kontraktów i ogólnej rzetelności płatniczej odbiorców może być wtedy podstawą wydania decyzji kredytowej. W przeciwnym wypadku - w sytuacji nowej firmy - nie ma podstaw do przeanalizowania ryzyka takiego przedsięwzięcia.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytanie? Zadaj pytanie naszemu ekspertowi!

Na pytania odpowiada Jerzy Dąbrowski, Dyrektor Departamentu Faktoringu i Finansowania Handlu Banku Millennium.