Jakie znaczenie ma posiadanie statusu przedsiębiorcy w kontekście wspólnotowego prawa pomocy publicznej?
Zgodnie z art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, beneficjentem pomocy musi być konkretny przedsiębiorca. Komisja Europejska w decyzji 2006/225/WE z 2 marca 2005 r. w sprawie pomocy dla instytucji zajmujących się kształceniem zawodowym stwierdziła, że pojęcie przedsiębiorstwa w kontekście prawa konkurencji obejmuje każdą jednostkę prowadzącą działalność gospodarczą, niezależnie od jej statusu prawnego czy sposobu finansowania. Decydujące znaczenie dla uznania danego podmiotu za przedsiębiorcę ma więc sam fakt uczestnictwa w działalności gospodarczej i rywalizacji z innymi podmiotami przez oferowanie towarów i usług na rynku. Nieistotne jest to, czy prowadzona działalność gospodarcza jest stała i zorganizowana czy jedynie uboczna, ani to, czy jest to działalność skierowana na zysk czy działalność non profit, np. z zakresu użyteczności publicznej. Także samo pojęcie działalności gospodarczej ma na gruncie omawianej regulacji zakres szerszy niż na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z ustawą o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, przez działalność gospodarczą należy rozumieć działalność, do której mają zastosowanie reguły konkurencji określone w przepisach części trzeciej tytułu VI rozdziału 1 TWE. Tworzy to specyficzną, wspólnotową definicję działalności gospodarczej, która jest niezależna od regulacji krajowych.
Jak widać, odwoływanie się do krajowych pojęć zarówno przedsiębiorcy, jak i działalności gospodarczej może prowadzić do uznania udzielonej pomocy za niezgodną ze wspólnym rynkiem. Konsekwencją tego może być decyzja o zwrocie pomocy oraz odpowiedzialność odszkodowawcza z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych organu, który wsparcia takiego udzielił. Należy więc z uwagą badać status podmiotów korzystających ze wsparcia. Dotyczy to w szczególności jednostek, które prowadzą działalność komercyjną jedynie ubocznie bądź działają na zasadzie non profit.

Jarosław Chałas, partner zarządzający Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy