Jeżeli organ udzielający pomocy publicznej nie udzielił istotnych informacji przedsiębiorcom i muszą oni takie wsparcie zwrócić z odsetkami, to czy mogą domagać się naprawienia szkody?
Sprawą szczególnej wagi jest możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności odszkodowawczej organów, na których ciążą obowiązki określone w ustawie o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Wynikają one m.in. z art. 38 tej ustawy, zgodnie z którym jednostka udzielająca wsparcia jest zobowiązana do poinformowania przedsiębiorcy na piśmie o zatwierdzeniu projektu przez Komisję Europejską bądź o braku obowiązku notyfikacji. Jeśli zatem organ udzielający pomocy poinformuje beneficjenta o braku obowiązku zgłoszenia projektu np. mieszczącego się w zakresie wyłączeń grupowych (pomoc regionalna itd.) bądź nie udzieli żadnej informacji (co jest równoznaczne z oceną, że dany projekt nie stanowi pomocy publicznej), wówczas w sytuacji, gdy wydana zostanie decyzja o zwrocie, to przedsiębiorca może domagać się naprawienia wyrządzonej mu szkody.
Prawo do naprawienia szkody będącej następstwem niezgodnego z prawem działania organów publicznych, co w tym przypadku oznacza naruszenie wspólnotowych i krajowych przepisów o pomocy publicznej, wynika wprost z art. 77 konstytucji, a także z kodeksowych zasad odpowiedzialności deliktowej. W ewentualnym procesie o odszkodowanie przedsiębiorcy mają ułatwione zadanie, gdyż mogą odwołać się nie tylko do zasady państwa prawa, ale również do faktu, że zasady i procedury udzielania pomocy są przedmiotem niezwykle bogatego orzecznictwa oraz wytycznych Komisji i ETS, co znacząco utrudnia obronę opartą na twierdzeniu o zachowaniu przez urzędników należytej staranności.
Jak z tego wynika, przedsiębiorca powinien z ostrożnością podchodzić do kwalifikacji projektów pomocowych. Nie należy przy tym kierować się w tym zakresie uogólnieniami, a występując do prezesa UOKiK z wnioskiem o zaopiniowanie wsparcia, prawidłowo przygotowywać dokumentację obejmującą projekt programu lub aktu indywidualnego wraz z informacjami niezbędnymi do wydania opinii.
Jarosław Chałas, partner zarządzający Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy