Biogazownie rolnicze, będące coraz popularniejszą na świecie technologią produkcji energii odnawialnej, nie spotkały się w Polsce z szerokim zainteresowaniem. Jedynym poważnym graczem na polskim rynku jest firma Poldanor.
Zgodnie z polityką Unii Europejskiej produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych jest wspierana w Polsce przez wiele regulacji (m.in. system zbywalnych świadectw pochodzenia energii, obowiązek zakupu wytworzonej w OZE energii, preferencyjny dostęp do sieci itp.). Jako wzorcowy przykład regulacji, pobudzający inwestycje biogazowe, wskazywany jest system niemiecki, który spowodował dynamiczny przyrost liczby instalacji tego typu z około 100 w 1990 roku do kilku tysięcy obecnie. Niemiecki system opiera się na gwarantowanej cenie zakupu energii elektrycznej wytworzonej w instalacji zasilanej biogazem. System ten premiuje mniejsze instalacje i wykorzystujące gnojowicę (zwłaszcza lokalnego pochodzenia) oraz wytwarzające energię elektryczną w skojarzeniu z ciepłem. W pierwszej wersji system zakładał również dofinansowanie do 30 proc. kosztów inwestycji, ale w związku z nadspodziewanie dużym zainteresowaniem rząd niemiecki wycofał się z tego rozwiązania.

Pobudzanie inwestycji

Rząd Polski, a w szczególności Ministerstwo Gospodarki oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi są zainteresowane pobudzeniem inwestycji w tym segmencie energetyki odnawialnej. W 2008 roku pod patronatem Ministra Gospodarki powstał dokument „Innowacyjna Energetyka. Rolnictwo energetyczne”, wskazujący na znaczny potencjał Polski w rozwoju biogazownictwa. Dokument ten wyznaczał również cel stworzenia w Polsce rynku energetyki biogazowej. W 2020 roku łączna moc energii zainstalowanej w źródłach biogazowych miała być na poziomie 5000 MWel. Znaczenie biogazowni w rządowych planach dla polskiej energetyki ma również znaleźć wyraz w opracowywanej obecnie „Polityce energetycznej Polski do 2030 roku”. Przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki projekt tego dokumentu wymienia „wdrożenie programu budowy biogazowni rolniczych, przy założeniu powstania do roku 2020 średnio jednej biogazowni w każdej gminie” jako jednego z działań na rzecz rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Realizacja powyższych zamierzeń została również przewidziana w „Programie działań wykonawczych na lata 2009–2020”, stanowiącym załącznik do projektu.



System wsparcia

Wstępne założenia polskiego systemu wsparcia inwestycji w biogazownię zostały w bieżącym roku opracowane i przekazane ministrowi gospodarki przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w postaci dokumentu „Założenia Programu rozwoju biogazowni rolniczych”. Najważniejsze z proponowanych rozwiązań, zawartych w niniejszym dokumencie, obejmują:
● zapewnienie biogazowniom pierwszeństwa w przyłączeniach do sieci gazowej,
● obniżenie opłaty przyłączeniowej dla źródeł o mocy do 1 MW,
● nałożenie obowiązku zakupu biogazu rolniczego,
● wprowadzenie świadectwa pochodzenia lub preferencji cenowych dla biogazu rolniczego,
● uznanie biogazowni za inwestycje pożytku publicznego.

Opłacalne przedsięwzięcie

Jak pokazuje przykład firmy Poldanor, biogazownie mogą być w Polsce opłacalnym przedsięwzięciem, a jeśli planowane zmiany w prawie zostaną wprowadzone, ich rentowność jeszcze wzrośnie. Spowoduje to znaczące zwiększenie zainteresowania tego typu instalacjami. Już dziś plany budowy biogazowni przedstawiły krajowe grupy energetyczne Energa i PGE.
Proponowane zmiany i spodziewane zainteresowanie inwestycjami w instalacje biogazowe powinny wywołać impuls rozwojowy także na rynku projektantów, wykonawców i dostawców maszyn dla tej technologii. Stwarza to duży potencjał rozwojowy dla polskich firm, zainteresowanych ekspansją na tym rynku. Istnieje, oczywiście, duże zagrożenie przejęcia inicjatywy przez bardziej doświadczonych graczy z zachodniej Europy, którzy już wykazują zainteresowanie naszym rynkiem. Polskie firmy mają słabszą pozycję w tej rywalizacji przede wszystkim ze względu na brak doświadczeń oraz know-how. Możliwe do podjęcia działania przez polskie firmy to m.in. nawiązanie współpracy z zagranicznymi potentatami (np. w formie joint venture), zakup kompetencji na rynku (rekrutacja, szkolenia lub staże dla pracowników) czy skorzystanie ze wsparcia firm doradczych mających znajomość zagranicznych rynków.