Mieszkańcy Rybnika mogą korzystać z e-karty – wielu usług oferowanych przez miasto. Posiadacze Rybnickiej Elektronicznej Karty Miejskiej mogą m.in. płacić nią za przejazd autobusami, parkowanie, kupować bilety wstępu na pływalnię i korzystać z usług Wirtualnego Biura Urzędu Miasta.
Rybnicka Elektroniczna Karta Miejska (REKM) to nowatorski i unikalny w skali kraju projekt obsługi mieszkańców. Dziś REKM wykorzystywana jest do płacenia za wiele usług w Rybniku (docelowo możliwe będzie elektroniczne załatwianie większości spraw w urzędzie miejskim).
E-karta jest wielkości karty bankomatowej, mieści się w portfelu lub kieszeni. REKM ma ukryty mikroprocesor, który może komunikować się bezprzewodowo z urządzeniami stosowanymi do ich ładowania i kontroli (na e-karcie zapisana jest informacja np. o typie biletu oraz okresie jego ważności).
Wdrożenie projektu REKM podzielono na dwa etapy. Najpierw uruchomiono e-bilet, który umożliwia płacenie za przejazd autobusami Zarządu Transportu Zbiorowego (e-bilet działa od listopada 2006 r.). Następnie uruchomiono pozostałe usługi oraz możliwości korzystania z podpisu elektronicznego (prace zakończono 31 marca 2007 r.). E-karta umożliwia już zatem dostęp do Wirtualnego Biura Urzędu Miasta. Część publiczna dostępna jest dla klienta urzędu – na internetowej platformie można wypełniać wnioski i formularze, składając podpis elektroniczny. Można też od razu wykorzystać Rybnicką Elektroniczną Kartę Miejską, by uiścić opłaty. Z kolei część administracyjna dostępna jest dla upoważnionej grupy pracowników urzędu i zawiera szereg narzędzi do weryfikacji treści przesłanych przez klientów urzędu oraz mechanizmy wymiany informacji z Systemem Obiegu Dokumentów.
Posiadacze rybnickiej e-karty mogą płacić nią w autobusach, oznaczonych parkomatach oraz za usługi prowadzone przez jednostki miejskie, np. MOSiR (pływalnia kryta – bilety, karnety, sauna) i Bushido (wiele usług rekreacyjnych i rehabilitacyjnych).
Do korzystania z e-portmonetki konieczne jest posiadanie spersonalizowanej e-karty. Wystarczy podpisać umowę i konto e-portmonetki doładować kwotą co najmniej 20 złotych. Formalności związane z uruchomieniem e-portmonetki załatwiane są w Miejskim Punkcie Sprzedaży. E-portmonetkę doładowywać można w Miejskich Punktach Sprzedaży oraz w parkomatach oznaczonych logo e-karty. Maksymalna kwota, jaką można posiadać w ramach e-portmonetki, wynosi 150 złotych.
ZALETY RYBNICKIEJ ELEKTRONICZNEJ KARTY MIEJSKIEJ
Zakres:
● Elektroniczna karta miejska może być nośnikiem podpisu elektronicznego, służyć jako bilet okresowy lub elektroniczna portmonetka;
● umożliwia dostęp do Wirtualnego Biura Urzędu Miasta – aplikacji on-line w UM Rybnika, umożliwiających interaktywne wypełnianie wniosków, formularzy i składanie podpisu elektronicznego;
● Sieć Publicznych Punktów Dostępu do internetu zapewnia obsługę karty miejskiej w aplikacjach Wirtualnego Biura.
Usługi realizowane przy użyciu karty:
● e-bilet: opłaty za przejazd miejskimi środkami transportu;
● opłaty za parkingi;
● opłaty za korzystanie z miejsc targowych;
● bilety wstępu w jednostkach rekreacyjnych MOSiR i CRiR Busido;
● podpis elektroniczny.
TOMASZ DZIEDZICKI
OPINIA
PAWEŁ SOKOŁOWSKI
menedżer w firmie BULL Polska, która wdrażała projekt e-karty
Wdrażając Rybnicką Elekytroniczną Kartę Miejską, władze Rybnika zapewniły sobie szereg narzędzi wspomagających zarządzanie i kontrolę nad kilkoma podległymi jednostkami i dostarczyły mieszkańcom unikatowy pakiet usług nieosiągalny nigdzie w Polsce i unikatowy na skalę europejską. Sukces Rybnika polega głównie na determinacji i konsekwencji w realizacji ambitnych i nowatorskich rozwiązań. Pierwotny – na pierwszy rzut oka niemożliwy do zrealizowania – zakres funkcjonalny projektu został, pomimo wielu przeciwności legislacyjnych (nieprecyzyjne zapisy dotyczące mikropłatności) jak i proceduralnych (trzyletni proces przetargowy, protesty) dostarczony w ramach produktu nazywanego dziś rybnicką e-Kartą.
Rybnik postanowił wdrożyć jednocześnie wiele usług na jednej karcie. Inne miasta w Polsce, które zdecydowały o etapowym wdrażaniu projektu, stanęły w martwym punkcie po wdrożeniu jednej – dwóch usług (bilet komunikacji miejskiej + parking) lub anulują i odwołują kolejne przetargi. Rybnik nie ma się czego wstydzić również w porównaniu do znacznie większych miast europejskich. Przykładem może być włoska Verona, która w ubiegłym roku wprowadziła kartę miejską i planuje osiągnąć w kolejnych etapach poziom zaawansowania karty rybnickiej dopiero na za dwa lata.
OPINIA
ADAM FUDALI
prezydent Rybnika
Mieszkańcy Rybnika (niezależnie od wieku) zareagowali pozytywnie na wdrożenie Elektronicznej Karty Miejskiej. Zainteresowanie posiadaniem karty imiennej było większe niż się spodziewaliśmy. Przez trzy pierwsze miesiące funkcjonowania biletów elektronicznych wydaliśmy ich ponad 12 tysięcy. Posiadanie karty imiennej zwalnia jej użytkownika z okazywania w czasie kontroli dokumentów uprawniających do ulg i zniżek. Przy okazji wdrożenia wprowadzono tzw. krótkie przejazdy (do dwóch przystanków) i bilet przesiadkowy.
Dodatkowa funkcjonalność karty – e-portmonetka, cieszy się mniejszym zainteresowaniem niż e-bilet. Obserwujemy jednak powolny wzrost użycia karty do dokonywania płatności za parkowanie. W przypadku e-podpisu wydawanego w ramach naszego projektu, jego funkcjonalność ograniczała się do podpisywania wniosków skierowanych tylko do Urzędu Miasta Rybnika, dlatego nie spotkał się on z dużym zainteresowaniem. Dopiero uruchomienie Centrum Certyfikacji projektu SEKAP (System Elektronicznej Komunikacji Administracji Publicznej w Województwie Śląskim), który wydaje certyfikaty akceptowane przez 54 podmioty samorządowe w województwie śląskim, spowodowało zwiększenie zainteresowania e-podpisem.
Niewielkim nakładem pracy i środków finansowych można udostępniać dodatkowe usługi e-karty. Obsługę karty miejskiej uruchomiliśmy w Powiatowym Urzędzie Pracy w Rybniku, co usprawniło pracę urzędu, umożliwiając kompleksową obsługę bezrobotnych, którym przysługuje zwrot środków za przejazdy komunikacją publiczną. System jest też gotowy na wykorzystanie karty np. jako karta identyfikacyjna w bibliotece, ośrodkach pomocy społecznej itp. Nie wykluczamy uruchomienia tych funkcjonalności w przyszłości. Najważniejsze mierzalne rezultaty wdrożenia e-karty to uszczelnienie komunikacji miejskiej: wzrost wpływów za przejazdy, wzrost przychodów, wyeliminowanie z obiegu biletów kasowanych kilkakrotnie lub używanych przez inne osoby. Zwiększyła się też świadomość społeczna o obowiązku płacenia za usługę transportową. Zaobserwowaliśmy nawet ciekawe zjawisko kontroli społecznej – pasażerowie wręcz dzwonili, że w danym autobusie pasażer nie odbił się w kasowniku.
Dzięki projektowi społeczeństwo ma możliwość zetknięcia się i korzystania z zaawansowanych technologii, a poprzez takie doświadczenie łatwiejsze będzie w przyszłości wdrożenie nowych projektów i dalszy rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz przeciwdziałanie wykluczeniu technologicznemu.
Paweł Sokołowski, menedżer w firmie BULL Polska, która wdrażała projekt e-karty / DGP