Czy czysty zysk wypracowany przez spółkę może zostać wyłączony z podziału między wspólników?
Wielkość zysku podlegającego podziałowi pomiędzy wspólników, zgodnie z art. 192 kodeksu spółek handlowych, nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału.
Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.
Nie w każdej sytuacji wspólnik będzie miał prawo do udziału w zysku. Albowiem art. 191 par. 2 kodeksu spółek handlowych przewiduje, że umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku. W konsekwencji wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mają prawo do czystego zysku wynikającego z rocznego bilansu, jeżeli w myśl umowy spółki czysty zysk nie został wyłączony z podziału.
Powyższe roszczenie wspólnika może być zniesione jedynie przez zamieszczenie w umowie spółki stosownego postanowienia pozwalającego wspólnikom na rozporządzanie czystym zyskiem.
Niezwykle istotne jest prawidłowe określenie w umowie spółki sposobu podziału zysku. Przede wszystkim należy wskazać, iż postanowienie umowy spółki musi w sposób jasny i precyzyjny określać sposób podziału zysku. Zwraca uwagę na powyższą okoliczność judykatura, wskazując, iż ograniczenie lub wyłączenie prawa wspólników do zysku może nastąpić tylko na podstawie wyraźnego postanowienia umowy spółki.
W sytuacji gdy w umowie spółki nie określono innego sposobu podziału zysku, niż wynika to z reguły ustawowej, wówczas rozstrzygająca o sposobie i wielkości podziału zysku będzie uchwała wspólników, przy czym możliwe jest określenie innego sposobu podziału zysku, niż przewiduje to kodeks spółek handlowych. Także w tej sytuacji zgromadzenie wspólników władne jest podjąć uchwałę o wyłączeniu zysku od podziału. Natomiast, jak podkreślił Sąd Najwyższy, niedopuszczalne jest zamieszczenie w umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością postanowienia wyłączającego zysk spółki od podziału w razie niepodjęcia przez wspólników uchwały o rozporządzeniu nim.