Czy prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w postępowaniu antymonopolowym może nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną za zwłokę w wykonaniu decyzji?
Podstawy do nakładania na przedsiębiorców kar pieniężnych za naruszenie regulacji antymonopolowych znajdują się w ustawie z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. nr 50, poz. 331 ze zm.). Kara pieniężna stanowi instrument pozwalający prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zapewnić przestrzeganie przez przedsiębiorców przepisów ustawy antymonopolowej. Kary antymonopolowe mają charakter fakultatywny. W zależności od tego za jakie naruszenia regulacji antymonopolowej jest nakładana kara pieniężna, można przypisać jej różne funkcje. Możliwość nałożenia kary pieniężnej za niewykonanie decyzji prezesa UOKiK spełnia funkcję przymuszającą, gdyż ma na celu zmuszenie przedsiębiorcy do jej wykonania.
Postępowanie prowadzone przed organem antymonopolowym kończy się wydaniem określonego rozstrzygnięcia. W zależności od rodzaju orzeczenia wydawanego w postępowaniu antymonopolowym inna będzie jego treść. Na przykład na przedsiębiorcę może być nałożony nakaz zaniechania stosowania praktyk ograniczających konkurencję polegających na podziale rynków zbytu wraz z obowiązkiem publikacji orzeczenia na koszt przedsiębiorcy. Przedsiębiorca ma obowiązek wykonania obowiązków określonych w decyzji. Obowiązek ten powstaje z chwilą, gdy decyzja staje się prawomocna, czyli gdy przedsiębiorca nie skorzystał lub też wyczerpał drogę odwoławczą. Również decyzje, którym został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, a Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie wstrzymał ich wykonania, są natychmiast wykonalne. Podstawę do nałożenia kary pieniężnej stanowi stwierdzenie przez prezesa UOKiK niewykonania decyzji (art. 107 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów).
Decyzje wydawane w postępowaniach antymonopolowych mogą zawierać terminy ich wykonania lub też podlegają wykonaniu z chwilą, gdy staną się prawomocne. Czy zatem przedsiębiorca jest obowiązany do wykonania nakazów lub zakazów określonych w decyzji już w tym momencie. Wydaje się, że zwłoka w wykonaniu decyzji powinna być oceniana przez prezesa UOKiK indywidualnie. W zależności od rodzaju decyzji inny będzie charakter płynących z niej nakazów lub zakazów. Tym samym przedsiębiorca musi mieć czas na jej wykonanie. Powinien zatem wykonać decyzję bez nieuzasadnionej zwłoki. Nałożenie kary pieniężnej w celu przymuszenia do wykonania decyzji powinno obejmować wyłącznie sytuacje zawinionego, czyli celowego działania przedsiębiorcy (wyrok SA z 26 maja 1999 r., XVII Ama 4/99).