W nadchodzących miesiącach ceny żywności powinny spadać, a obniżka cen w lipcu i w sierpniu może być głębsza niż w ubiegłym roku, mimo że susza obniża prognozy zbiorów - wynika z comiesięcznego raportu Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Żywność

"Przypuszczalnie malejąca tendencja dynamiki cen żywności utrzyma się w kolejnych miesiącach, głównie za sprawą spodziewanych obniżek cen owoców i produktów mleczarskich. Sezonowy spadek cen żywności w czerwcu i lipcu może być nieco głębszy, niż przed rokiem. W połowie roku możliwe jest przyspieszenie dynamiki wzrostu cen mięsa, w tym zwłaszcza wieprzowego wskutek zmniejszenia podaży (sezonowego i cyklicznego) i wzrostu cen żywca." - napisano w raporcie.

W kwietniu br. wzrost sprzedaży detalicznej żywności, napojów i wyrobów tytoniowych w przedsiębiorstwach handlowych i niehandlowych (o liczbie pracujących powyżej 9 osób) w ujęciu rocznym wyniósł 1 proc., a w okresie styczeń - kwiecień - 4 proc.

"W najbliższych miesiącach należy się liczyć ze spowolnieniem wzrostowej tendencji popytu na żywność z uwagi na znaczący wzrost cen usług bytowych. Na możliwe osłabienie dynamiki konsumpcji wskazują majowe wyniki badań koniunktury konsumenckiej prowadzone przez GUS i NBP" - napisano w raporcie.

"W kwietniu br. dynamika wzrostu cen żywności ponownie przekroczyła ogólny wskaźnik inflacji pod wpływem sezonowych podwyżek owoców i warzyw. Zapowiedzi dobrych zbiorów zdają się jednak zapowiadać, że żywność w roku bieżącym nie powinna być czynnikiem inflacjogennym, aczkolwiek jej ceny są znacznie wyższe niż w analogicznych okresach przed rokiem" - napisano w raporcie.

Zboża

Na rynku zbóż wysokie ceny wykazują lekkie tendencje spadkowe pod wpływem tańszego importu oraz informacji nadchodzących ze świata.

"Spodziewany wzrost produkcji zbóż w Unii Europejskiej wyraźnie studzi rynek. W Polsce pod wpływem pojawiających się lokalnie objawów suszy bardzo dobre przewidywania co do poziomu zbiorów są stopniowo korygowane w dół. Na razie przeważają jednak oceny optymistyczne, co wyraża się zawieraniem umów na sprzedaż zbóż z nowych zbiorów po niższych cenach przy małych obrotach giełdowych. O głębokości obniżek cen po nowych zbiorach zadecyduje przede wszystkim ich wielkość" - napisano w raporcie.

Warzywa

W maju w porównaniu z kwietniem wzrosła cena skupu większości warzyw ze zbiorów ubiegłorocznych, zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa (oprócz pietruszki, której cena się nie zmieniła) oraz przeznaczonych na eksport.

"Spośród wszystkich gatunków warzyw - ze względu na niską podaż - najbardziej podrożała kapusta biała (do bezpośredniej konsumpcji o 70 proc.), buraki (o 97 proc.), marchew (o 48 proc.), cebula. Natomiast potaniały pomidory i kapusta pekińska. Nie zmieniła się cena pietruszki. W stosunku do maja 2007 r. wzrosły ceny skupu buraków, kapusty białej, pekińskiej, marchwi, i pomidorów. Natomiast potaniała cebula (do przetwórstwa o 51 proc.). W maju br. w porównaniu z kwietniem w hurcie podrożała kapusta biała (o 109 proc.), marchew (o 56 proc.), cebula (o 46 proc.) i buraki ćwikłowe (o 20 proc.). Obniżyła się cena hurtowa ogórków (o 16 proc.) i pomidorów spod osłon (o 36 proc.). W relacji do maja 2007 r. najbardziej wzrosły ceny hurtowe marchwi, buraków, pomidorów i kapusty białej. Natomiast obniżyły się ceny ogórków (o 15 proc.)" - napisano w raporcie.

Owoce

W maju ceny truskawek na rynku hurtowym były o 50 proc. wyższe niż w maju roku poprzedniego, podrożały też jabłka o 34 proc.

Ceny jabłek oferowane przez firmy eksportowe wzrosły o 24 proc. Jabłka przeznaczone do przetwórstwa potaniały o 40 proc. Spadek cen jabłek przemysłowych wynikał z braku zapotrzebowania na surowiec zakładów produkujących zagęszczony sok jabłkowy.

W maju ceny hurtowe gruszek (głównie pochodzących z importu) były niższe niż w maju roku poprzedniego o 5 proc.

Z powodu niedoborów na rynku europejskim i światowym zwiększyły się ceny importowe i hurtowe wszystkich owoców cytrusowych. Najbardziej (ponad dwukrotnie) wyższe były ceny hurtowe cytryn.

Ceny pomarańcz zwiększyły się o 3 proc. i mandarynek o 5 proc. Potaniały winogrona o 9 proc., a banany o 7 proc.. W maju 2008 r. ceny hurtowe wszystkich owoców krajowych i cytrusowych były wyższe niż w miesiącu poprzednim. Wyższe niż w kwietniu 2008 r. były ceny oferowane za jabłka przez firmy eksportowe (o 8 proc.) i spółdzielnie ogrodnicze (o 10 proc.). Ceny skupu jabłek kierowanych do przetwórstwa obniżyły się o 27 proc.

Mięso

W wyniku spadku produkcji przewiduje się, że przeciętne ceny trzody w II półroczu 2008 r. wzrosną do ok. 4,50 zł/kg tj. o ok. 20 proc. w stosunku do II półrocza 2007 r.

"Większy wzrost cen uniemożliwi spodziewany poziom cen w wiodących pod względem produkcji trzody krajach Unii Europejskiej. W takiej sytuacji chów trzody w Polsce może być opłacalny jedynie w przypadku, gdy ceny zbóż po zbiorach 2008 r. znacząco obniżą się. Jeśli spadek cen zbóż będzie mały to chów trzody będzie dalej nieopłacalny i zamiast odbudowy produkcji będzie miała miejsce dalsza redukcja pogłowia i produkcji wieprzowiny oraz jej spożycia w następnych latach" - napisano w raporcie.

W ciągu czterech miesięcy 2008 r. ceny detaliczne wieprzowiny utrzymały się na poziomie z grudnia 2007 r.

"Jednakże w kolejnych kilku miesiącach ceny będą systematycznie rosły i w końcu roku mogą być wyższe o 10 - 15 proc." - napisano.