Mam sprawę karną za przekroczenie masy całkowitej i ładowności pojazdu. Nie byłem świadomy naruszenia, bo towar do samochodu dostawczego ładował pracownik, w efekcie pojazd został przeładowany. Czy mogę zostać ukarany przez sąd?
Ładunek nie może powodować przekroczenia dopuszczalnej masy całkowitej lub dopuszczalnej ładowności pojazdu – tak wynika z art. 61 ust. 1–2 prawa o ruchu drogowym.
Jednocześnie przepisy nakazują, by umieszczać go w pojeździe w taki sposób, aby:
- nie powodował przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi pojazdu na drogę;
- nie naruszał stateczności pojazdu;
- nie utrudniał kierowania pojazdem;
- nie ograniczał widoczności drogi lub nie zasłaniał świateł, urządzeń sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych lub innych tablic albo znaków, w które pojazd jest wyposażony.
Z kolei w art. 2 pkt 54 i 56 ww. aktu zdefiniowano podane w zapytaniu pojęcia, czyli dopuszczalną masę całkowitą oraz dopuszczalną ładowność. I tak dopuszczalna masa całkowita to największa określona właściwymi warunkami technicznymi masa pojazdu obciążonego osobami i ładunkiem, dopuszczonego do poruszania się po drodze. Natomiast dopuszczalna ładowność to największa masa ładunku i osób, jaką może przewozić pojazd, która stanowi różnicę dopuszczalnej masy całkowitej i masy własnej pojazdu.
WAŻNE Sąd, ustalając wysokość grzywny dla przedsiębiorcy, którego pojazd został przeładowany, bierze pod uwagę nie tylko okoliczności sprawy, lecz także jego postawę podczas procesu.
Z pytania czytelnika można wnioskować, że doszło do przekroczenia ww. parametrów pojazdu dostawczego. Wskazane okoliczności faktyczne wymagają więc oceny prawnej w aspekcie ewentualnej odpowiedzialności wykroczeniowej. W tym zakresie kluczowe znaczenie będzie miał art. 97 kodeksu wykroczeń. Zgodnie z jego treścią – uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciel lub posiadacz pojazdu, który wykracza przeciwko innym przepisom ustawy – Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie, podlega karze grzywny do 3 tys. zł albo karze nagany. Na kanwie te regulacji w orzecznictwie sądowym akcentuje się, że ma ona charakter blankietowy. Oznacza to, że dopełnienia znamion wykroczenia należy szukać w innych aktach prawnych określających zachowania godzące w bezpieczeństwo lub porządek ruchu. Przy czym przedmiot ochrony stanowią porządek i bezpieczeństwo ruchu na drogach publicznych, a wykroczenie w tym zakresie może być popełnione zarówno w wyniku działania, jak i z zaniechania. Sprawcą omawianego wykroczenia może być przede wszystkim uczestnik ruchu (por. np. wyrok Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawa w Warszawie z 29 kwietnia 2019 r., sygn. akt V W 2797/17).
Na uwagę przy tym zasługuje, że ustawodawca przewidział dość wysoką możliwą sankcję finansową, bowiem sąd może wymierzyć grzywnę w wysokości do nawet 3 tys. zł.
Z zestawienia ww. regulacji należy więc wnioskować, że istnieje ryzyko, że sąd uzna przedsiębiorcę za winnego naruszenia ww. przepisów, tj. prawa o ruchu drogowym i kodeksu wykroczeń. Może to skutkować wymierzeniem grzywny, jednak jej wysokość będzie już zależała od okoliczności faktycznych danej sprawy. Jak zaś postanowiono w art. 33 par. 1 kodeksu wykroczeń, organ orzekający wymierza karę według swojego uznania – w granicach przewidzianych przez ustawę za dane wykroczenie – oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu i biorąc pod uwagę cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do ukaranego.
A zatem przedsiębiorca może zostać ukarany przez sąd grzywną. Jednak jej wysokość będzie już zależeć od okoliczności faktycznych danej sprawy. Zatem w toku postępowania przedsiębiorca powinien m.in. wykazać, że wykroczenie było w pewnym zakresie skutkiem niewłaściwego postępowania jego pracownika, który dokonał załadunku przekraczającego parametry pojazdu dostawczego. Poza tym dla decyzji o zastosowaniu możliwie najniższej grzywny także mogą mieć duże znaczenie aktywna postawa przedsiębiorcy w toku procesu i deklaracja poprawy w przyszłości.
Podstawa prawna
• art. 61 ust. 1–2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 110; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1517)
• art. 33, art. 97 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 821; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2012)
