Uchybienia w procedurze udzielania zamówień współfinansowanych z funduszy europejskich mogą się skończyć nałożeniem korekt finansowych. Mówiąc wprost – za stwierdzone naruszenie instytucja zarządzająca odejmuje pewien procent dofinansowania. Jaki?
To właśnie wynika ze zmienionego rozporządzenia ministra funduszy i polityki regionalnej w sprawie warunków obniżania wartości korekt finansowych oraz wydatków poniesionych nieprawidłowo związanych z udzielaniem zamówień (Dz.U. z 2020 r. poz. 1264).
Większość korekt pozostawiono na tym samym poziomie. W przypadku kilku sankcje zostały jednak zaostrzone przez usunięcie najniższych kar. Dla przykładu – określenie dyskryminacyjnych warunków i kryteriów oceny ofert wcześniej oznaczano obcięcie funduszy europejskich na poziomie 5 proc., 10 proc. lub 25 proc. Teraz najłagodniejsza sankcja wypadła z rozporządzenia. Za stwierdzenie opisanego naruszenia zamawiający straci więc 10 proc. lub 25 proc. dofinansowania. Może tak być np., jeśli będzie wymagał, by wykonawcy biorący udział w przetargu posiadali zakład produkcyjny w danym regionie. Straci wówczas 1/4 unijnych środków. Jeśli jednak zapewni minimalny poziom konkurencyjności i kilka firm mimo tych ograniczeń złoży swe oferty, kara zostanie zmniejszona do 10 proc.
Podobne zmiany dotyczą braku informacji o warunkach udziału w postępowaniu i kryteriach oceny ofert, niedozwolonej modyfikacji specyfikacji przetargowej i bezprawnego skrócenia terminu składania ofert (wypadła najniższa korekta w wysokości 2 proc.).
Pojawiły się również kary za nowe naruszenia, np. brak uzasadnienia, dlaczego zamówienia nie podzielono na części (5 proc.), brak procedury elektronicznej (10 proc., 25 proc.), nieuzasadnione ograniczenie podwykonawstwa (5 proc.), niedopuszczalne związki między zamawiającym a wykonawcami (25 proc.) oraz zmowy przetargowe (10 proc., 25 proc., 100 proc.).
Zmiany w rozporządzeniu weszły w życie 4 sierpnia 2020 r. Teoretycznie więc mają zastosowanie do przetargów ogłoszonych od tej daty. W praktyce jednak z nowymi zasadami muszą się liczyć także zamawiający, którzy przed tą datą prowadzili przetargi. Zmiany w rozporządzeniu wynikają bowiem wprost z decyzji Komisji Europejskiej nr C(2019) 3452, która ustanowiła nowe wytyczne dla określania korekt finansowych. Obowiązują one od 1 lipca 2019 r. Zmienione zasady w praktyce obejmują więc przetargi wszczęte od tej właśnie daty.