Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował w połowie kwietnia o uruchomieniu Funduszu Gwarancji Płynnościowych, z którego udzielane mają być gwarancje kredytów dla przedsiębiorców w ramach Tarczy Antykryzysowej. FGP ma wspomóc akcję kredytową ze strony banków w celu zapewnienia płynności polskim przedsiębiorcom, a łączna wartość pomocy może sięgnąć nawet 100 mld zł. Zagadnienie omawiają eksperci z Kancelarii Prawnej Gessel.

Na stronach BGK zostały opublikowane szczegółowe warunki związane z gwarancjami z FGP. Na ich podstawie odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące nowych gwarancji.

Do kogo adresowana jest pomoc z FGP?

Pomoc z FGP adresowana jest do średnich i dużych przedsiębiorców.

Średnim przedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych łącznie:

  • zatrudniał średniorocznie od 50 do 249 pracowników oraz
  • osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży o równowartości od 10 milionów do 50 milionów euro lub suma jego aktywów w bilansie na koniec jednego z tych lat miała równowartość od 10 milionów do 43 milinów euro.

Dużym przedsiębiorcą jest przedsiębiorca, którego przedsiębiorstwo przekracza powyższe limity.

O pomoc z FGP nie mogą ubiegać się mikro- i mali przedsiębiorcy.

Jakie są formy pomocy z FGP?

Z FGP udzielane będą gwarancje spłaty kredytów zaciąganych przez przedsiębiorców w bankach komercyjnych i spółdzielczych, które zawarły z BGK dedykowaną umowę o współpracy.

Kredyty, które mogą być objęte gwarancjami z FGP są udzielane zgodnie z zasadami obowiązującymi w bankach kredytujących.

Lista banków udzielających kredytów z gwarancjami FGP dostępna jest na stronie BGK pod adresem >>>: i obejmuje w chwili obecnej m.in. PKO BP, Alior Bank, ING Bank Śląski, mBank, Santander, BNP Paribas czy BOŚ, a zatem największe banki komercyjne w Polsce. Lista ta będzie sukcesywnie poszerzana wraz z nawiązywaniem przez BGK współpracy z kolejnymi bankami.

Kiedy mogę wystąpić o gwarancje z BGK?

Program ma ruszyć już w kwietniu 2020 r. i być realizowany do 31 grudnia 2020 r.

Jaki kredyt może być objętą gwarancją z FGP?

Gwarancje udzielane są w stosunku do kredytów z banków komercyjnych i spółdzielczych, przeznaczonych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorców, to jest w szczególności kredytów odnawialnych (obrotowych, linii kredytowych), w tym kredytów w rachunku bieżącym, a także kredytów nieodnawialnych. Przy czym gwarancją nie może być objęty kredyt na spłatę innego kredytu lub pożyczki, ani kredyt objęty inną gwarancją lub poręczeniem udzielonym przez BGK.

Gwarancje mogą być udzielane zarówno do kredytów nowych, jak i istniejących, pod warunkiem, że zostały odnowione po dniu 1 marca 2020 r. Okres kredytu zabezpieczonego gwarancją z FGP nie powinien przekraczać 24 miesięcy.

Maksymalna wysokość kredytu objętego gwarancją z FGP może wynieść do 250 mln zł.

Jednakże w przypadku kredytów, których data zapadalności przypada po dniu 31 grudnia 2020 r., maksymalna wysokość gwarancji nie może przekroczyć:

  • dwukrotności sumy rocznych wynagrodzeń pracowników zatrudnionych przez kredytobiorcę, uwzględniających składki na ubezpieczenia społeczne, oraz kosztów osób pracujących na rzecz kredytobiorcy, ale zatrudnionych przez podwykonawców kredytobiorcy, za 2019 r. lub za ostatni rok, za który dostępne są dane. W przypadku kredytobiorców utworzonych 1 stycznia 2019 r. lub później maksymalna kwota kredytu nie może przekroczyć szacowanej rocznej sumy wynagrodzeń za pierwsze dwa lata działalności; lub
  • 25% łącznych obrotów, rozumianych jako przychód netto ze sprzedaży towarów, usług i operacji finansowych, kredytobiorcy w 2019 r.; lub
  • na podstawie oświadczenia Kredytobiorcy i przedłożenia przez niego odpowiedniego uzasadnienia w zakresie potrzeb płynnościowych, kwoty wyższej niż wskazana w pkt 1 lub pkt 2 powyżej, z zastrzeżeniem, że zwiększona kwota kredytu zapewnia pokrycie potrzeb płynnościowych:
  • w przypadku kredytobiorcy będącego średnim przedsiębiorcą na okres nie dłuższy niż 18 miesięcy,
  • w przypadku kredytobiorcy będącego dużym przedsiębiorcą na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy,

od momentu udzielenia kredytu.

W przypadku kredytów z terminem zapadalności do dnia 31 grudnia 2020 r., kwota kredytu może być wyższa niż kwota ustalona zgodnie z powyższymi wskazaniami, o ile Kredytobiorca przedstawi odpowiednie uzasadnienie.

Dalsze informacje na temat kredytów objętych gwarancjami z BGK udzielane są przez banki kredytujące.

Jaka może być maksymalna wysokość gwarancji z FGP?

Wysokość gwarancji może wynieść od 3,5 do 200 mln zł i stanowić maksymalnie zabezpieczenie do 80% kwoty kredytu – z tego powodu maksymalna wysokość kredytu zabezpieczonego gwarancją BGK może wynieść do 250 mln zł.

Gwarancja obejmuje każdorazowo niespłaconą w danym momencie kwotę kapitału kredytu, bez odsetek oraz kosztów związanych z udzielonym kredytem.

Na jaki okres może zostać udzielona gwarancja z FGP?

Okres gwarancji to maksymalnie 27 miesięcy, jednak nie dłużej niż okres kredytu wydłużony o 3 miesiące.

W jaki sposób mogę ubiegać się o gwarancje z FGP?

Przedsiębiorca chcąc uzyskać gwarancję z FGP, powinien złożyć wniosek do BGK za pośrednictwem banku udzielającego kredytu, pod warunkiem, że bank ten zawarł z BGK dedykowaną umowę o współpracy.

W celu otrzymania gwarancji, kredytobiorca powinien oczywiście posiadać zdolność kredytową umożliwiającą otrzymanie kredytu, potwierdzoną zgodnie z procedurami obowiązującymi w banku kredytującym.

Czy kredyt objęty gwarancją z FGP powinien być zabezpieczony?

Kredyt objęty gwarancją z FGP powinien zostać zabezpieczony poprzez wystawienie weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową.

Czy BGK pobiera prowizję w związku z udzieleniem gwarancji z FGP?

BGK pobiera prowizje za udzielenie gwarancji z FGP. Prowizja z tytułu jednostkowej gwarancji pobierana jest z góry za cały okres, naliczana w przypadku:

  • kredytu odnawialnego – od kwoty udzielonej gwarancji linii kredytowej;
  • kredytu nieodnawialnego – od kwoty udzielonej gwarancji.

W przypadku nowo udzielonych gwarancji, prowizje naliczone są według stawek:

dla średniego przedsiębiorcy:

  • na okres kredytu do 1 roku – 0,25%,
  • na okres kredytu powyżej 1 roku do 2 lat – 0,55%;

dla dużego przedsiębiorcy:

  • na okres kredytu do 1 roku – 0,50%,
  • na okres kredytu powyżej 1 roku do 2 lat – 1,15%.

W przypadku zwiększenia kwoty lub przedłużenia okresu obowiązywania gwarancji, BGK pobiera prowizję uzupełniającą z zastosowaniem powyższych stawek oraz z uwzględnieniem opłaty już pobranej.

Kiedy BGK może odmówić udzielenia gwarancji?

BGK nie udzieli gwarancji z FGP w stosunku do przedsiębiorcy zaciągającego kredyt, który:

1. na dzień 1 lutego 2020 r.:

  • był wpisany w jakimkolwiek systemie informacji kredytowej (w tym w systemie Biura Informacji Kredytowej lub Bankowym Systemie Niesolidnych Klientów), który to wpis wykluczał go od uzyskania kredytu w banku kredytującym;
  • posiadał w banku kredytującym jakąkolwiek wypowiedzianą ekspozycję kredytową (tj. przykładowo bilansową należność z tytułu wypowiedzianego kredytu lub pożyczki);
  • posiadał zadłużenie przeterminowane w banku kredytującymi powyżej 30 dni, w kwocie przekraczającej 3.000 zł,
  • posiadał zaległości podatkowe lub zaległości z tytułu składek wobec ZUS lub KRUS.

2. na dzień 31 grudnia 2019 r. posiadał ekspozycję kredytową zaliczoną w banku kredytującym do kategorii „zagrożone” lub w stosunku do której zaistniały dowody utraty wartości;

3. łączna kwota kredytów udzielonych temu przedsiębiorcy w banku kredytującym lub w innych bankach, zabezpieczonych gwarancjami z FGP, przekracza maksymalną wysokość kredytu, który może być zabezpieczony gwarancją z FGP.

Ponadto, gwarancją z FGP nie może zostać objęty kredyt udzielony przedsiębiorcy znajdującemu się w trudnej sytuacji. Pojęcie „trudnej sytuacji” definiowane jest poprzez odniesienie do odpowiednich aktów prawa Unii Europejskiej, w tym np. rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 traktatu. Definicje te obejmują szereg różnych przypadków, do których należą w szczególności sytuacje, w których przedsiębiorca jest niewypłacalny lub poddany postępowaniu związanym z niewypłacalnością (co w przypadku Polski oznaczać może postępowanie upadłościowe lub restrukturyzacyjne).

Gdzie mogę znaleźć szczegółowe informacje o warunkach uzyskania gwarancji z FGP oraz prawach i obowiązkach z nią związanych?

Szczegółowe informacje dotyczące gwarancji z FGP dostępne są na stronie BGK w dokumencie pt. Warunki uzyskania w Banku Gospodarstwa Krajowego gwarancji spłaty kredytu w ramach portfelowej linii gwarancyjnej BGK pod adresem >>>

Dodatkowo w każdym wypadku rekomendujemy zapoznać się z dodatkowymi regulacjami, jakie mogą obowiązywać w bankach kredytujących.

Małgorzata Badowska, wspólnik, radca prawny
Michał Bochowicz, managing associate, adwokat
Weronika Zdeb, starszy prawnik, adwokat