W uzasadnieniu projektu napisano, że projektowana ustawa wprowadza regulacje, których celem jest płynna realizacja i rozliczenie projektów dofinansowanych w ramach programów operacyjnych, w warunkach kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa.
Dodano, że proponowane w projekcie ustawy rozwiązania dają podstawę prawną instytucjom uczestniczącym w systemie wdrażania środków europejskich do elastycznego podejścia we wdrażaniu i realizacji projektów objętych dofinansowaniem w ramach programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19.
"Projekt ustawy uwzględnia szczególne okoliczności, w jakich znaleźli się wnioskodawcy programów operacyjnych i beneficjenci realizujący projekty, na których negatywnie wpłynie wystąpienie COVID-19. Z uwagi na wyjątkowy charakter zaistniałych okoliczności projektowana ustawa wprowadza regulacje stanowiące odstępstwa i wyjątki od obowiązujących zasad wdrażania, realizacji i rozliczania projektów w ramach programów operacyjnych" - czytamy w uzasadnieniu.
W Ocenie skutków regulacji (OSR) napisano, że oczekiwanym efektem projektowanych przepisów jest miedzy innymi zapewnienie płynności realizacji i rozliczania projektów dofinansowanych w ramach programów operacyjnych.
W OSR napisano też, że projektowana ustawa, co do zasady będzie miała zastosowanie do programów operacyjnych perspektywy finansowej 2014–2020, czyli kilkudziesięciu tysięcy projektów, zwłaszcza tych, których realizacja jest zagrożona ze względu na COVID-19. Dotychczas podpisanych zostało ponad 60 tys. umów. Ich łączna wartość wynosi 454 mld zł, w tym wkład unijny 276 mld zł. Zdecydowana większość z nich jest w realizacji.
Proponuje się, aby jej przepisy mogły być również stosowane do środków podlegających ponownemu użyciu z programów operacyjnych perspektywy finansowej 2007–2013 oraz 2014–2020. "Biorąc pod uwagę skalę tych środków (ponad 3 mld zł), zasadne jest uwzględnienie ich w pakiecie rozwiązań, które mają mitygować wpływ COVID-19 na sytuację przedsiębiorstw i przygotowanie rozwiązań umożliwiających zarządom województw szybką interwencję z udziałem tych środków" - dodano.
Ponadto przepisy specustawy funduszowej stosowane będą do realizacji i rozliczania Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.