Oceniając ugody patentowe, które ograniczają możliwość wejścia na rynek leków generycznych, należy wziąć pod uwagę również interes pacjentów – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Sprawa dotyczy ugód zawartych przez znanego potentata farmakologicznego GlaxoSmithKline z producentami chcącymi wypuścić na rynek leki generyczne. Tym mianem określa się farmaceutyki, którym przestała już przysługiwać ochrona patentowa. Chodziło o aktywny składnik farmaceutyczny leku przeciwdepresyjnego paroksetyna. W momencie wygaśnięcia patentu wielu wytwórców postanowiło zacząć go produkować. GlaxoSmithKline pozwała ich jednak w związku z patentem wtórnym chroniącym określone procesy wytwarzania tego składnika. Konkurenci zakwestionowali z kolei ważność tego patentu.
Ostatecznie doszło do zawarcia ugód między GlaxoSmithKline, a firmami chcącymi produkować leki generyczne. Te ostatnie zgodziły się zrezygnować z wprowadzania na rynek swych środków przez określony czas w zamian za wynagrodzenie od GlaxoSmithKline. Brytyjski Urząd ds. Konkurencji i Rynków (Competition and Markets Authority) uznał tę ugodę za naruszającą zasady konkurencji. Sąd, do którego trafiła skarga, postanowił poprosić o wykładnię przepisów TSUE.
Zdaniem trybunału w Luksemburgu to sąd krajowy musi ocenić wpływ ugód na konkurencję. Wyrok wskazuje jednak, co powinno być brane pod uwagę. Jednym z takich czynników powinien być wpływ zwartych porozumień na sytuację konsumentów. Jeśli okaże się, że brak konkurencyjnych leków generycznych na rynku prowadzi do monopolu i działa na niekorzyść pacjentów, to sąd powinien to wziąć pod uwagę.
Inną kwestią są koszty, jakie GlaxoSmithKline zdecydował się ponieść w ugodach, by uniemożliwić produkcję leków generycznych. Jeśli celem tych płatności jest zniechęcenie potencjalnych wytwórców produktów generycznych do wejścia na dany rynek, to może to świadczyć o niedozwolonym charakterze porozumień.

orzecznictwo

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 30 stycznia 2020 r. w sprawie C-307/18 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia