Nadchodzą nowe przepisy dla podmiotów notowanych na giełdzie. Spółki będą zmuszone do zmiany prowadzonej dotychczas polityki wynagrodzeń władz.
To efekt implementacji do polskiego porządku prawnego obowiązującej od 2017 r. dyrektywy o prawach akcjonariuszy. Wprowadziła ona tzw. zasadę say on pay, czyli prawo głosu akcjonariuszy przy ustalaniu wynagrodzeń. Prace legislacyjne nad wdrożeniem dyrektywy dobiegają końca. Ustawa o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw została w ubiegłym tygodniu podpisana przez prezydenta i oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw.
Nowa regulacja wprowadzi istotne zmiany w zakresie wynagradzania władz spółek giełdowych. Ma sprzyjać przejrzystości i transparentności oraz zachęcać akcjonariuszy do długoterminowego zaangażowania. Wynagrodzenia dla członków zarządu i rady nadzorczej będą wypłacane wyłącznie w oparciu o ustaloną (w formie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy) politykę w tej kwestii. Będzie ona określała zasady przyznawania wynagrodzeń władz spółki oraz przyczyniała się do realizacji strategii biznesowej, planowania długoterminowych działań i zwiększania stabilności działalności spółki.
Dodatkowo polityka wynagrodzeń powinna wskazywać:
■ wyjaśnienie, w jaki sposób warunki pracy i płacy załogi spółki zostały uwzględnione przy ustanawianiu polityki wynagrodzeń zarządu i rady nadzorczej;
■ opis procesu decyzyjnego przeprowadzonego w celu ustanowienia polityki;
■ wskazanie, w jaki sposób polityka wynagrodzeń przyczynia się do realizacji strategii biznesowej, długoterminowych interesów oraz stabilności spółki publicznej.
Temat polityki wynagrodzeń dla zarządów spółek był już wcześniej zawarty w „Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW”. Jednak jej zakres wynikający z dyrektywy jest o wiele bardziej szczegółowy niż ten zawarty w rekomendacjach. Jest to nowość, która może stanowić wyzwanie dla spółek. Na wypracowanie oraz przyjęcie pierwszej polityki wynagrodzeń zostało stosunkowo niewiele czasu, ponieważ walne zgromadzenie akcjonariuszy powinno przyjąć ją do 30 czerwca 2020 r. Konieczność opracowania polityki wynagrodzeń będzie wyzwaniem administracyjnym i kulturowym dla wielu organizacji. Przygotowanie odpowiednich dokumentów wymaganych przez ustawę to oczywiście dodatkowe zadanie dla działów HR. Pułapką byłoby jednak postrzeganie tego wyłącznie jako czynności administracyjnej. Ujawnione informacje będą bowiem istotne dla postrzegania organizacji i budowania marki. Dokument w ostatecznym kształcie powinien zostać opublikowany na stronie internetowej spółki.
Kolejnym instrumentem mającym na celu wzmocnienie pozycji akcjonariuszy jest coroczne sprawozdanie o wynagrodzeniach, opracowywane przez radę nadzorczą spółki. Dokument będzie stanowił kompleksowy przegląd wynagrodzeń, w tym wszystkich świadczeń niezależnie od ich formy, otrzymanych przez poszczególnych członków zarządu i rady nadzorczej lub należnych poszczególnym członkom zarządu i rady nadzorczej w ostatnim roku obrotowym, zgodnie z polityką wynagrodzeń. Uchwałę opiniującą sprawozdanie o wynagrodzeniach będzie ponownie podejmowało walne zgromadzenie. Pierwsze sprawozdania z realizacji polityki zostaną opracowane łącznie za 2019 i 2020 r. Sprawozdania podlegać będą badaniu przez biegłych rewidentów w ramach corocznych audytów.
Nowe przepisy oznaczają nowe obowiązki dla spółek giełdowych, ale są to też nowe instrumenty pomocne w kształtowaniu relacji z inwestorami. I choć na razie świadomość nowych wymogów jest jeszcze niska, aktywność akcjonariuszy oraz regulatora w tym obszarze może spowodować wkrótce kumulację prac dostosowawczych. Dzięki zmianom jaśniejsze staną się strategie spółek giełdowych, ich działania społeczne i środowiskowe. Zmiany będą mogli zauważyć jednak nie tylko inwestorzy czy analitycy giełdowi, dla których szczególnie istotna jest transparentność działań spółek, ale również pracownicy, którzy w sprawozdaniach finansowych znajdą odpowiedź na pytanie, jak wyniki i kondycja firmy przekładają się na ich warunki pracy i wynagrodzenia menedżerskie. Nowe regulacje mają być też krokiem w kierunku bardziej przejrzystego i wielowymiarowego zarządzania procesem wynagrodzeń.
Spodziewanym efektem nowelizacji jest także wzmocnienie wpływu akcjonariuszy na systemy wynagrodzeń zmiennych. Proces projektowania planów motywacyjnych wzbogaci się o dodatkowy komponent – uzyskanie aprobaty inwestorów i doradców inwestycyjnych, a to z kolei będzie musiało być poparte realizacją skonkretyzowanych celów biznesowych i społecznych.