Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności została już opublikowana w Dzienniku Ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1680). Oznacza to, że wiadomo już, iż większość jej przepisów wejdzie w życie 18 września 2019 r.
Przypomnijmy: warunkiem podlegania pod przygotowane regulacje będzie prowadzenie handlu w jednostce o powierzchni powyżej 250 mkw., w której przychody ze sprzedaży żywności stanowią co najmniej 50 proc. przychodów ze sprzedaży wszystkich towarów. Z tym wszakże zastrzeżeniem, iż w okresie dwóch lat od wejścia w życie ustawy za sprzedawców żywności podlegających nowym obowiązkom będzie uznawało się tych prowadzących sklepy powyżej 400 mkw. Chodzi o to, by mniejsi sprzedawcy mieli czas na przygotowanie się do nowych obowiązków.
Podstawowym z nich będzie konieczność zawarcia z organizacjami pozarządowymi umów dotyczących nieodpłatnego przekazywania żywności spełniającej wymogi prawa żywnościowego. Sklepy będą musiały oddawać żywność nadal nadającą się do spożycia, choć może ona być wybrakowana, np. z uszkodzonymi opakowaniami lub upływającym niebawem terminem ważności. Jeśli sprzedawca produkty przekaże – organizacja zajmie się ich dystrybucją wśród potrzebujących. Jeżeli jednak przedsiębiorca żywności nie odda (bo np. będzie próbował ją sprzedać do ostatniego dnia terminu ważności) i produkt będzie trzeba zutylizować, nałożona zostanie opłata. Będzie ona przekazywana organizacji, z którą przedsiębiorca zawarł umowę. Stawka opłaty wynosić będzie 10 gr za 1 kg zmarnowanej żywności.
Za niezawarcie umowy z żadną organizacją nakładana będzie kara pieniężna w wysokości 5 tys. zł, a opłata i tak będzie musiała zostać uiszczona. Z tą różnicą, że na rachunek właściwego miejscowo wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Część biznesu protestowała przeciwko nowym przepisom. Przekonywano, że jakkolwiek potrzebna jest walka z marnotrawieniem żywności, to nie powinno się jej prowadzić poprzez system nakazów i kar dla przedsiębiorców. Tym bardziej, że ponad 90 proc. żywności marnowane jest już po jej dotarciu do konsumenta.
Przepisy o opłatach i karach wejdą w życie później. Ustawodawca wskazał, że „pierwszego dnia szóstego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia [ustawy]”. Czyli przekładając z języka urzędowego na polski: 1 marca 2020 r.
Etap legislacyjny
Ustawa ogłoszona w Dzienniku Ustaw