Opóźnienia w płatnościach się zdarzają. Wówczas niezbędne jest określenie wysokości opłaty za zwłokę w uiszczeniu zaległości. Strony mogą określić w umowie wysokość odsetek za spóźnienia, jeśli jednak tego nie zrobią – dłużnik opłaci je zgodnie z zapisami kodeksu cywilnego.

Kodeks cywilny wyróżnia dwa typy odsetek ustawowych: za opóźnienie i kapitałowych.

Odsetki kapitałowe 2019

Te ostatnie naliczane są – jak nazwa wskazuje – od pożyczonego kapitału. Zgodnie z art. 359 aktu, odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.

Minister sprawiedliwości ogłasza w formie obwieszczenia wysokość odsetek ustawowych i aktualnie wynoszą one 5 proc. w stosunku rocznym. Ich wysokość jest określana na podstawie art. 359 § 2 k. c. i stanowi sumę aktualnej stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych.

Kodeks cywilny stanowi również, że maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne). Jeśli więc w umowie określono odsetki wyższe niż 10 proc, sama czynność prawna pozostaje ważna, lecz wysokość odsetek umownych zostanie zredukowana do wysokości odsetek maksymalnych, tj. 10 proc.

Odsetki za opóźnienie 2019

Te także mają umocowanie prawne w kodeksie cywilnym Zgodnie z art. 481 ustawy, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wysokość odsetek za opóźnienie stanowi sumę równowartości stopy referencyjnej NBP oraz 5,5 punktów procentowych. Stopa referencyjna wynosi obecnie 1,5 proc., więc odsetki za opóźnienie są ustalone na poziomie 7 proc. Analogicznie, maksymalna stawka odsetek to 14 proc., czyli dwukrotność wysokości odsetek ustawowych.