Henryk Griner: Nie boimy się transakcji na rynkach o podwyższonym ryzyku i skomplikowanych

Działalność BGK, jako banku rozwoju, w poszczególnych regionach Polski wpisuje się w strategię rozwoju województw. Na co stawia opolskie?

Bank Gospodarstwa Krajowego wraz z instytucjami rozwoju bardzo sprawnie realizuje założenia strategiczne dla kraju wymienione w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Aktywnie wykonujemy misję, podejmując działania skupiające się na wsparciu przedsiębiorców, samorządów i poprawiające poziom życia Polaków. Jednymi z głównych celów operacyjnych zapisanych w strategii naszej Opolszczyzny jest innowacyjna i konkurencyjna gospodarka, a także dynamiczne przedsiębiorstwa. BGK Region Opolski ma w swojej strategii zapisanych pięć inteligentnych pól, które chce intensywnie wspierać. Są to: technologie chemiczne, budownictwo i technologie drewniane, technologie rolno-spożywcze, przemysł maszynowy i metalowy oraz energetyka. Za każdym z tych obszarów stoją firmy, które wspieramy i z którymi współpracujemy, dostarczając im rozwiązania, których banki komercyjne nie są w stanie zaproponować. Często są to produkty szyte na miarę, dostosowane do specyfiki i wymagań danego przedsiębiorstwa.

Czy to oznacza, że konkurujecie z bankami komercyjnymi?

Nie, nie mamy takiego celu. My raczej uzupełniamy ofertę banków komercyjnych lub oferujemy współpracę w modelu konsorcyjnym. Nastawiamy się na wspieranie dużych podmiotów, ich rozwój i ekspansję w kraju, a także poza granicami Polski. Nie boimy się transakcji skomplikowanych lub na rynkach o podwyższonym ryzyku. Podczas takich transakcji przejmujemy ryzyko kontrahenta lub jego banku na siebie, akceptując przy tym zabezpieczenia zagraniczne. Finansujemy inwestycje na czas dłuższy niż 15 lat, a zdarzyło się nawet na 20. Warto wspomnieć, iż współpracujemy ze wszystkimi instytucjami rozwoju jak PFR, KUKE, PAIH, PARP i ARP. Tworzymy grupę podmiotów dobrze ze sobą współpracujących, uzupełniających się, instytucji rozwoju systemowo ważnych dla realizacji Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Rozwijamy również systemy poręczeń i gwarancji mające na celu pobudzanie polskiej przedsiębiorczości.

Jakie duże inwestycje finansował BGK w regionie w ostatnim roku?

Każda zrealizowana inwestycja jest dla nas bardzo ważna. Oznacza to dla nas, że działamy zgodnie z naszą misją oraz strategią województwa. Tak, było kilka dużych inwestycji, z których na wyróżnienie zasługuje z pewnością przedsięwzięcie naszego regionalnego inwestora z branży rolno-spożywczej, który postanowił się przebranżowić i wybudował nowy zakład produkcyjny, zajmujący się przetwórstwem mięsnym. Produkuje on regionalne przysmaki oparte na lokalnej, opolskiej recepturze. Nie ogranicza się jednak wyłącznie do zaopatrywania naszego opolskiego rynku, ale promuje wyroby w całym kraju.

To była najdroższa inwestycja?

Nie, mamy na koncie modernizację zakładów z branży ciepłowniczej, które realizowały programy inwestycyjne mające na celu ograniczenie kosztów funkcjonowania. To w sumie kilkanaście przedsięwzięć opiewających na wielomilionowe kwoty. W efekcie firmy te stały się nowoczesne i mogły dostosować się do tego, co obecnie dzieje się na rynku. Znaczącą inwestycją była też budowa nowej hali zakładu specjalizującego się w produkcji inteligentnych opakowań żywności.

BGK jest też aktywny w służbie zdrowia.

Wspieramy działanie szpitali i specjalizujemy się w długofalowym finansowaniu ich działalności. Pomagamy odbudować finanse i unowocześnić się. Udzielamy kredytów obrotowych na bieżącą działalność pod kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia, kreujemy także proces restrukturyzacji zadłużenia, sprawiając, że koszty funkcjonowania jednostek znacząco spadają.

Jakie przedsięwzięcia udało wam się w Opolskiem zrealizować wspólnie z samorządami?

Jest tego sporo, bo współpracujemy z samorządami na co dzień. Finansujemy deficyt budżetowy, jak również liczne inwestycje infrastrukturalne w regionie. Nasze działania w dużej mierze koncentrują się na finansowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych samorządów. W 2018 roku nasze wsparcie uzyskało ponad 20 jednostek, którym udzieliliśmy wsparcia na ponad 230 mln zł. Kwota jest imponująca. Cieszę się, gdy przemierzając naszego województwo, widzę inwestycje zrealizowane przy udziale naszego banku, które umilają życie naszym mieszkańcom.

W skali całego kraju największą popularnością cieszą się gwarancje de minimis, jak to wygląda w państwa regionie?

To rzeczywiście bardzo popularny produkt, który ułatwia firmom otrzymanie kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Dotychczas skorzystało z nich już niemal 144 tys. polskich przedsiębiorców. Bank udzielił ponad 55 mld zł gwarancji, a wartość zabezpieczonych nimi kredytów przekroczyła 99 mld zł. Z badania przeprowadzonego przez BGK wynika, że aż 54 proc. przedsiębiorstw miałoby ograniczony dostęp do finansowania, gdyby nie de minimis. Aż 34 proc. firm w ogóle nie otrzymałoby kredytu. To produkt świetnie dopasowany do potrzeb sektora MŚP, dostępny na prostych i przejrzystych zasadach.
Chcemy także udzielać prostych kredytów obrotowych i inwestycyjnych dla firm komercyjnych, które potrzebują wsparcia na długie lata. Możemy to robić sami albo we współpracy z bankami komercyjnymi i spółdzielczymi.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Na jakie wsparcie mogą liczyć firmy z sektora MSP

Gwarancje kredytowe

„Program gwarancji de minimis” działa od wiosny 2013 r. Program ma na celu ułatwienie dostępu do finansowania firmom sektora MSP. Gwarancja jest zabezpieczeniem spłaty kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Jest przeznaczona dla kredytobiorców, którzy mają zdolność kredytową (ocenianą zgodnie z procedurą banku kredytującego) i nie są zobowiązani do zwrotu pomocy publicznej.
Termin „de minimis” oznacza rodzaj pomocy publicznej, której państwo może udzielać przedsiębiorcom bez zgody Komisji Europejskiej. Jej łączna wartość nie może przekroczyć w ciągu trzech lat 200 tys. euro (lub 100 tys. euro, jeśli beneficjentem jest firma transportowa). Jednorazowo wartość gwarancji nie może przekroczyć 3,5 mln zł i 60 proc. udzielanego kredytu. Maksymalny okres gwarantowania wynosi 99 miesięcy. Prowizja wynosi 0,5 proc. wartości gwarancji rocznie.
Gwarancje są udzielane przez 21 banków współpracujących z BGK. Ich lista dostępna jest na stronie https://www.bgk.pl/przedsiebiorstwa/poreczenia-i-gwarancje/gwarancje-de-minimis/
Zabezpieczenie finansowane z unijnego programu COSME. To gwarancja, którą można zabezpieczyć nawet 80 proc. zaciąganego kredytu na maksymalnie 99 miesięcy. Limity kwotowe są jednak niższe niż w de minimis, bo kwota kredytu nie może przekroczyć 600 tys. zł, a prowizja wynosi 1 proc. rocznie.
Gwarancja Biznesmax – to produkt dla tych małych i średnich firm, które kredytem finansują badania i rozwój lub spełniają jedno z 15 kryteriów podmiotowych, definiujących przedsiębiorcę innowacyjnego, czyli np.: zgłosili do ochrony lub mają prawa w zakresie wynalazku objętego ochroną patentową, działają w parku technologicznym lub inkubatorze przedsiębiorczości i otrzymali wsparcie na działalność innowacyjną, mają status centrum badawczo-rozwojowego, w ciągu ostatnich trzech lat obrotowych po-nieśli na działalność innowacyjną nakłady o równowartości co najmniej 10 proc. sumy obrotów za ten okres, w ciągu ostatnich trzech lat obrachunkowych odnotowali wzrost przychodów o średnio 15 proc. rocznie.
Gwarancja jest bezpłatna, a maksymalna kwota to 2,5 mln euro. Okres jej trwania może wynosić nawet 20 lat. Zabezpieczyć można do 80 proc. kredytu.




Wspieranie innowacji

Premia technologiczna z BGK na spłatę części kredytu finansującego inwestycję technologiczną, udzielonego przez bank komercyjny. Aby starać się o premię, trzeba m.in. prowadzić działalność na terenie Polski i wypełniać definicję mikro, małego lub średniego przedsiębiorcy. Maksymalna wysokość premii to 6 mln zł. Żeby uzyskać pomoc, kredyt musi finansować inwestycję na wdrożenie nowej technologii. Środki własne przedsiębiorcy przeznaczone na przedsięwzięcie muszą stanowić co najmniej jedną czwartą jego kosztów.
W sumie w latach 2014–2020 do wydania na ten cel są ponad 472 mln euro.
Niskooprocentowane pożyczki dla przedsiębiorstw z branży telekomunikacyjnej, udzielane z unijnego Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Cel: upowszechnianie szerokopasmowego internetu. Wartość jednej pożyczki może wynieść od 20 tys. zł do 10 mln zł. Pieniądze można pożyczyć nawet na 15 lat. Dostępna pula to niemal 700 mln zł.

Pożyczki

Pierwszy biznes – wsparcie w starcie. Z tego ogólnopolskiego programu wybrane przez BGK instytucje finansowe udzielają dwóch rodzajów pożyczek. Maksymalny pułap niskooprocentowanej pożyczki dla osób fizycznych to 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia w kraju (od 1 grudnia 2018 r. – 91 604 zł). Maksymalny okres spłaty pożyczki to 7 lat, oprocentowanie wynosi 0,44 proc. rocznie, można też starać się o roczną karencję w spłacie kapitału.
Drugi typ pożyczki przeznaczony dla działających firm można wykorzystać na tworzenie i wyposażenie nowych miejsc pracy dla osób bezrobotnych. Może to być sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia (od 1 grudnia 2018 r. jest to 27 481 zł), a okres kredytowania wynosi maksymalnie 3 lata. Firmy, które skorzystały z pierwszego produktu i zatrudniły osobę bezrobotną, mogą liczyć na częściowe umorzenie pożyczki.

Pieniądze na ekspansję zagraniczną

Fundusz Ekspansji Zagranicznej. Zadaniem funduszu jest obejmowanie udziałów lub akcji w zagranicznej spółce zależnej polskiego partnera lub udzielenie zagranicznej spółce pożyczki bez regresu do polskiego partnera. Celem jest współfinansowanie zagranicznych inwestycji polskich przedsiębiorstw. Nie ma sztywno określonych pułapów. Czas inwestycji to zwykle 5–10 lat. Fundusz jest zawsze inwestorem mniejszościowym – pozostawia zarządzanie projektem w rękach polskiego podmiotu i wspiera go na poziomie rady nadzorczej spółki zagranicznej.
Finansowe Wspieranie Eksportu. Z tego rządowego programu firmy najczęściej korzystają z akredytyw. Rozliczając kontrakty handlowe, zabezpieczają się przed ryzykiem nieotrzymania płatności.
Gwarancje bankowe. BGK na zlecenie polskiej spółki może, po pozytywnej ocenie jej sytuacji finansowej, wystawiać wszystkie formy gwarancji.
Kredyt dla nabywcy. BGK udziela go zagranicznemu kontrahentowi na poczet zapłaty za dostarczany przez polskiego eksportera towar (lub usługę).
Wykup wierzytelności eksportowych od polskiego eksportera. W ten sposób zyskuje on wcześniejszą zapłatę za dostarczony towar, a bank przejmuje rolę wierzyciela i w przypadku braku spłaty w wyznaczonym terminie dochodzi należności od zagranicznej firmy.