Inspekcja nadzoru budowlanego nałożyła na naszą spółkę karę w wysokości 30 tys. zł (a inspekcja wojewódzka ją potwierdziła) za użytkowanie bez ostatecznego pozwolenia hali magazynowej i produkcyjnej okien. Uważamy, że niesłusznie, bo wprawdzie w hali były gotowe produkty, ale nie było tam pracowników. Dodam, że nie ustanowiliśmy nawet reguł funkcjonowania magazynu. Czy kara jest zasadna?



W opisywanej sytuacji inspekcja mogła słusznie uznać, że przedsiębiorca przystąpił do użytkowania hali bez pozwolenia i nałożyć karę. W art. 57 ust. 7 prawa budowlanego postanowiono bowiem, że w przypadku stwierdzenia przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem art. 54 i 55 organ nadzoru budowlanego wymierza karę z tytułu nielegalnego jego użytkowania. Z art. 54 wynika, że do użytkowania obiektu budowlanego, na budowę którego wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie budowy, można przystąpić ‒ z zastrzeżeniem art. 55 i art. 57 ‒ po zawiadomieniu o zakończeniu budowy organu nadzoru budowlanego, jeżeli organ ten w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. Z kolei art. 55 prawa budowlanego stanowi m.in. o obowiązku uzyskania przed przystąpieniem do użytkowania niektórych obiektów budowlanych decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, a dotyczy to m.in. hal magazynowych.
W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 8 listopada 2017 r. (sygn. akt II SA/Gl 699/17) wskazano, że adresatem możliwej kary jest inwestor, niezależnie od tego, kto faktycznie dysponuje obiektem budowanym i przystąpił do jego użytkowania. W konsekwencji to inwestor jest adresatem postanowienia o nałożeniu kary.
W kontekście problemu czytelnika warto odnotować stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z 21 lutego 2018 r. (sygn. akt II OSK 1064/16). Podkreślono w nim, że użytkowanie obiektu budowlanego wzniesionego jako magazyn nie jest uzależnione od tego, czy w chwili kontroli znajdują się w nim pracownicy obsługujący magazyn, ani od tego, czy istnieje system reguł, według których magazyn funkcjonuje. Istotny jest fakt, że w takim budynku zostały zgromadzone rzeczy (towary) w celu ich zmagazynowania, czyli przechowania przed dalszym użyciem.
Warto też przybliżyć stanowisko zaprezentowane w wyroku WSA w Gliwicach z 21 marca 2018 r. (sygn. akt II SA/Gl 28/18), stan faktyczny był w nim bowiem zbliżony do przedstawionego w zapytaniu. W orzeczeniu tym sąd potwierdził zasadność naliczonej kary za użytkowanie podobnych obiektów bez wymaganego pozwolenia. Dodatkowo zaakcentował, że: „skoro magazyn został wypełniony towarem, czemu wg pozwolenia budowlanego obiekt miał docelowo w tej części służyć, to znaczy, że doprowadzono do stanu, który mógł być efektem działalności Spółki dopiero po uzyskaniu pozwolenia na jego użytkowanie”. Zatem wprawdzie istnieje prawna możliwość złożenia skargi do sądu administracyjnego na postanowienie wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, jednak szanse na jego zmianę przez sąd są niewielkie. Warto jednak rozważyć skierowanie później wniosku o umorzenie kary w trybie stosownych regulacji ustawy z 29 sierpnia 1997 r. ‒ Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.).
Podstawa prawna
Art. 54, art. 55, art. 57 ust. 7 ustawy z 7 lipca 1994 r. ‒ Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.).