W każdym regionalnym programie operacyjnym jeden z priorytetów stanowi ochrona środowiska, między innymi poprzez wytwarzanie energii ze źródeł niekonwencjonalnych.
Jeden z priorytetowych obszarów wsparcia programów unijnych na lata 2007-2013 stanowi energetyka, w tym odnawialne źródła energii. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) o dofinansowanie mogą ubiegać się przedsiębiorcy planujący inwestycje związanie m.in. z budową lub zwiększeniem mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej, wykorzystujących energię wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy, wiatru, a także ciepła przy użyciu energii geotermalnej i słonecznej. Ponadto wsparcie mogą uzyskać inwestycje w budowę instalacji do produkcji biopaliw i biokomponentów stanowiących samoistne paliwa oraz budowa i modernizacja sieci umożliwiających przyłączanie jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Jednak inwestora prywatnego może spotkać rozczarowanie.

Uwarunkowania regionalne

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko umożliwia finansowanie inwestycji o kosztach kwalifikowanych powyżej 20 mln zł, a większość małych i średnich przedsiębiorców (MSP) nie chce inwestować jednorazowo na tak dużą skalę. Alternatywą są więc Regionalne Programy Operacyjne (RPO), które pozwalają sfinansować mniej kosztowne projekty. Jako specjalista firmy doradczej obserwuję znaczny wzrost zainteresowania ze strony przedsiębiorców inwestycjami w Odnawialne Źródła Energii (OZE), szczególnie w zakresie energii wiatru.
Regionalne Programy Operacyjne zarządzane są przez zarządy poszczególnych województw, a ich kształt jest inny dla każdego z szesnastu regionów. W zależności od potrzeb województwa, specyficznych uwarunkowań występujących na jego obszarze różni się zakres zadań do realizacji oraz podział puli środków w regionie, jednak w każdym RPO jeden z priorytetów stanowi ochrona środowiska, między innymi poprzez wytwarzanie energii ze źródeł niekonwencjonalnych. Aż połowa regionów (województwa: kujawsko-pomorskie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie, śląskie, świętokrzyskie i zachodniopomorskie) preferuje tu projekty podejmowane głównie przez jednostki sektora finansów publicznych, z wyłączeniem inwestycji kapitału prywatnego. Szansą na dofinansowanie przez małego lub średniego przedsiębiorcę, na terenie tych województw, jest wdrożenie w ramach projektu rozwiązań innowacyjnych, co pozwala wystartować w konkursie finansującym projekty inwestycyjne dla przedsiębiorstw. W związku z faktem, iż w konkursach tych biorą udział projekty innowacyjne z różnych branż, a z możliwości dofinansowania chce skorzystać wielu przedsiębiorców szansa na skuteczną aplikację projektu z zakresu OZE jest mała.
Pozostałe osiem województw stwarza możliwość finansowania inwestycji w odnawialne źródła energii, również przedsiębiorcom. Są oni beneficjentami działań inwestycyjnych w zakresie OZE na równi z samorządami i innymi jednostkami publicznymi. Dofinansowanie mogą tu uzyskać między innymi na budowę jednostek wytwarzania energii wykorzystujących wszystkie znane rodzaje energii odnawialnej, w tym energię wiatru. Pomimo znacznej konkurencji ze strony instytucji w tych województwach prawdopodobieństwo dotowania w przedsiębiorstwach inwestycji w OZE jest dość wysokie.



Najwięcej w woj. lubelskim

Największe możliwości w zakresie finansowania OZE dla przedsiębiorstw sektora MŚP stwarza województwo lubelskie. Regionalny Program Operacyjny dla tego regionu jako jedyny zawiera działanie finansujące inwestycje w OZE dedykowane jedynie dla sektora prywatnego. Przedsiębiorcy inwestujący na terenie województwa lubelskiego mają więc największe szanse na uzyskanie dofinansowania. Możliwe jest tu pozyskanie dotacji w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji infrastruktury służącej do produkcji energii odnawialnej oraz umożliwiającej przyłączenie jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, wykorzystania nowoczesnych technologii oraz know-how w zakresie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, a także budowa i modernizacja sieci elektroenergetycznych umożliwiających przyłączenie jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Prawdopodobieństwo uzyskania dotacji na inwestycję w zakresie OZE jest tutaj bardzo wysokie, jednak, aby wystartować w konkursie, należy odpowiednio przygotować się do realizacji zadania.

Analiza efektywności

Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z dotacji w zakresie OZE, muszą liczyć się z faktem, że złożenie wniosku aplikacyjnego powinno być nie pierwszym, ale jednym z ostatnich kroków przed rzeczową realizacją zadania. Punkt wyjścia powinno stanowić przeprowadzenie analizy efektywności inwestycji, z punktu widzenia wybranego źródła energii dla danej lokalizacji. Ze względu na dużą konkurencję w tym zakresie należy również zadbać, aby przedstawiony projekt był w pełni wykonalny nie tylko pod względem technicznym, ale również formalno-prawnym oraz finansowym. Przedsiębiorca powinien więc wcześniej zdobyć wymagane pozwolenia na realizację inwestycji oraz wskazać źródło finansowania przedsięwzięcia (zabezpieczone środki własne, kredyt), które pozwoli na realizację zadania do momentu wypłaty dotacji.
Wszystkie regiony stosują konkursową procedurę wyłaniania dofinansowywanych operacji dla przedsiębiorstw. Wniosek aplikacyjny można złożyć jedynie w terminie wskazanym w ogłoszeniu o naborze wniosków, które ukazuje się na stronie internetowej instytucji wdrażającej RPO.