Polska aktywność w zakresie prawnych regulacji dotyczących odnawialnych źródeł energii spowodowana jest przede wszystkim koniecznością wywiązania się z obowiązków nałożonych przez Wspólnotę Europejską.
Nasz kraj, chcąc wypełnić obowiązki nałożone przez Unię Europejską Dyrektywą 2001/77/WE, musi w najbliższych latach znacznie zwiększyć udział energii pochodzącej z odnawialnych źródeł. Do 2010 roku Polska powinna osiągnąć wynik 7,5 proc. udziału energii odnawialnej w krajowym zużyciu energii brutto.

Instrumenty wsparcia

Farmy wiatrowe powstają na całym świecie. W Europie prym w tym zakresie wiodą Niemcy, a także Hiszpania, Dania, Włochy i Wielka Brytania. Pomimo kilku zrealizowanych w Polsce inwestycji tego typu (Puck, Kisielice, Cisów, Tymień) aktywność przedsiębiorców w sektorze odnawialnych źródeł energii nie jest zadowalająca. Konieczne stało się wprowadzanie do polskiego porządku prawnego instytucji mogących zapewnić wzrost inwestycji w energię ze źródeł odnawialnych.
Jednym z najważniejszych europejskich aktów prawnych traktujących o odnawialnych źródłach energii jest Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych. Zgodnie z art. 1 celem dyrektywy jest wspieranie zwiększania udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej na wewnętrzny rynek energii elektrycznej oraz stworzenia podstaw dla opracowania przyszłych ram Wspólnoty w omawianym przedmiocie. W preambule zostały wymienione podstawowe zalety związane z energią ze źródeł odnawialnych: ochrona środowiska, rozwój nowych technologii, wzrost zatrudnienia, budowanie bezpieczeństwa energetycznego. Państwa europejskie stosują różnego rodzaju instrumenty mające wspierać inwestycje w zakresie odnawialnych źródeł energii, takie jak: tzw. zielone certyfikaty, zwolnienia podatkowe czy też dotacje.
Również polski ustawodawca pod wpływem regulacji wspólnotowych wprowadził instrumenty mające na celu rozwój energetyki związanej z tzw. czystą energią. Ustawa - Prawo energetyczne z 10 kwietnia 1997 r. nałożyła na przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym, przyłączonym do sieci na terytorium Polski, obowiązek uzyskiwania i przedstawiania do umorzenia prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki tzw. świadectw pochodzenia. Sankcją za niewywiązanie się z powyższego obowiązku jest nałożenie na przedsiębiorcę kary pieniężnej.

Świadectwa pochodzenia

Świadectwami pochodzenia są dokumenty potwierdzające, iż energia elektryczna została wytworzona w odnawialnym źródle. Świadectwo pochodzenia zawiera dane przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się wytwarzaniem energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii, określenie lokalizacji, rodzaju i mocy odnawialnego źródła energii, w którym energia elektryczna została wytworzona, dane dotyczące ilości energii elektrycznej objętej świadectwem pochodzenia i wytworzonej w określonym odnawialnym źródle energii oraz określenie okresu, w którym energia elektryczna została wytworzona. Świadectwa pochodzenia są wydawane przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się wytwarzaniem energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii. Wniosek o wydanie świadectwa pochodzenia jest składany za pośrednictwem operatora systemu energetycznego do prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, który może w drodze postanowienia odmówić jego wydania. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia są zbywalne i stanowią przedmiot obrotu giełdowego, a wygasają z chwilą umorzenia świadectwa pochodzenia.

Polityka energetyczna

Wprowadzenie tzw. zielonych certyfikatów, jak również zwolnień z opłat koncesyjnych dla przedsiębiorców produkujących mniej niż 5 MW energii z źródeł odnawialnych, ma prawnie wspomóc realizację polityki energetycznej dla Polski. Organem odpowiedzialnym za realizację polityki energetycznej w Polsce jest minister gospodarki. Prawo energetyczne nakłada na niego wiele obowiązków, do których należą m.in.: przygotowanie projektu polityki energetycznej państwa i koordynowanie jej realizacji, określanie szczegółowych warunków planowania i funkcjonowania systemów zaopatrzenia w paliwa i energię, nadzór nad bezpieczeństwem zaopatrzenia w paliwa gazowe i energię elektryczną, współdziałanie z wojewodami i samorządami terytorialnymi w sprawach planowania i realizacji systemów zaopatrzenia w paliwa i energię oraz koordynowanie współpracy z międzynarodowymi organizacjami rządowymi.