Nie można dokonywać wypłat dla wspólników wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki z o.o. Wspólnik, który otrzymał taką wypłatę, zobowiązany jest do jej zwrotu. W jakich konkretnie przypadkach mogą mieć zastosowanie te regulacje?
Nie wolno dokonywać jakichkolwiek wypłat na rzecz wspólników z majątku spółki z o.o., który jest potrzebny na pokrycie kapitału zakładowego. Dotyczy to m.in. zwrotu dopłat, wynagrodzenia za usługi świadczone na rzecz spółki, a nawet wynagrodzenia za pracę świadczoną przez wspólnika. Wynika to z art. 189 par. 2 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.). W tym przypadku sytuacja wspólnika jest gorsza niż innych podmiotów realizujących zadania na rzecz spółki, które powinny być zaspokojone przed wspólnikami. Jednak celem wspomnianego przepisu jest dążenie do zachowania majątku spółki z o.o. Przyjmuje się bowiem, że kapitał zakładowy będzie pokryty w pełni tylko wówczas, gdy wartość majątku netto równa się statutowej wysokości tego kapitału.
Odpowiedzialność za wypłaty dokonane na rzecz wspólnika wbrew art. 189 par. 2 k.s.h. ponoszą – solidarnie z odbiorcą środków finansowych – członkowie organów spółki, którzy do tego dopuścili. Może się zdarzyć, że zwrotu wypłaty nie można uzyskać od wspólnika, który otrzymał środki, ani od osób odpowiedzialnych za wypłatę. Wtedy za ubytek w majątku spółki, który jest wymagany do pełnego pokrycia jej kapitału zakładowego, odpowiadają wszyscy pozostali wspólnicy proporcjonalnie do posiadanych udziałów.
Sąd Najwyższy potwierdził, że zakaz dokonywania wypłat z majątku spółki z o.o. obowiązuje wówczas, gdy dana wypłata prowadzi do uszczuplenia jej majątku netto (orzeczenie z 22 kwietnia 2015 r., sygn. akt III CSK 284/14). W takiej sytuacji dokonywanie wypłat na rzecz wspólników pod jakimkolwiek tytułem powoduje powstanie roszczenia spółki o ich zwrot wobec osób odpowiedzialnych za takie bezprawne wypłaty.