Rozmawiamy z JAROSŁAWEM FORDOŃSKIM, dyrektorem Biura ds. Unii Europejskiej w BRE Banku - Z rundy na rundę widać wyższą jakość składanych wniosków o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Coraz więcej projektów polskich firm otrzymuje bowiem maksymalną bądź zbliżoną do maksymalnej liczbę punktów.
● Jakie możliwości finansowania ze środków Unii Europejskiej ma dziś przedsiębiorca, który planuje inwestycję?
– Od lipca 2009 r. przedsiębiorcy mogą korzystać z kredytu technologicznego (w ramach Działania 4.3 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka). Działanie polega na wsparciu inwestycji w zakresie wdrażania nowych technologii poprzez udzielenie MSP kredytu technologicznego z możliwością częściowej spłaty ze środków Funduszu Kredytu Technologicznego w formie premii technologicznej. Nie mniej jednak wypłata premii technologicznej jest uzależniona od osiągniętej wartości netto sprzedaży towarów lub usług będących wynikiem inwestycji technologicznej potwierdzonej zapłaconymi fakturami. W praktyce wymóg ten może stanowić główną barierę w korzystaniu z kredytu i sprawia, że kredyt technologiczny jest mniej atrakcyjny niż dotacje inwestycyjne. W dobie kryzysu firmy mogą mieć też problem z osiągnięciem odpowiednio wysokiej sprzedaży. Z tego powodu Ministerstwo Gospodarki pracuje nad nowelizacją ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz.U. nr 116, poz.730) i planuje się, aby wymóg ten został zniesiony.
● Skoro kredyt technologiczny jest trudno dostępny, na jakie wsparcie z Unii Europejskiej może liczyć przedsiębiorca?
– Spośród działań w ramach programów operacyjnych wdrażanych w latach 2007 – 2013, polecamy przede wszystkim Działanie 4.4 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG) – wsparcie na inwestycje o charakterze innowacyjnym. Na szczególną uwagę zasługują również działania 4.2 i 1.4/4.1 PO IG. Działanie 4.2 PO IG dotyczy Działań w sferze badawczo-rozwojowych przedsiębiorstw (B+R) oraz wsparcia na wzornictwo przemysłowe, natomiast Działania 1.4 i 4.1 dotyczą wsparcia projektów celowych a następnie wdrożeń wyników tych prac.
Spośród wielu innych działań, w ramach których beneficjentami wsparcia mogą być również przedsiębiorcy, na uwagę zasługuje także Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) Priorytet IV – Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska. W ramach tego priorytetu o wsparcie mogą ubiegać się przedsiębiorcy, którzy planują realizować inwestycje w dziedzinie szeroko rozumianej ochrony środowiska.
Przedsiębiorcy mogą też szukać wsparcia na inwestycje także w swoich regionach – w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) wdrażanych w poszczególnych województwach. Zakres wsparcia oraz numery działań skierowanych do przedsiębiorstw różnią się w zależności od danego Regionalnego Programu Operacyjnego.
● Czy biznes ma dostęp do pieniędzy na finansowanie projektów unijnych? Jakie rundy aplikacyjne ruszą w najbliższych tygodniach?
– Jesienią 2009 r. planowane jest uruchomienie działań w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Pod koniec września rozpocznie się nabór wniosków w ramach Działań 4.2 i 4.4 Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym, a pod koniec października w ramach Działania 8.1 – Wsparcie dla nowych firm w obszarze e-biznesu. Kilka dni później – 1 listopada – ruszy nabór wniosków w ramach działania 1.4/4.1 – Wsparcie projektów celowych i wdrożenie wyników prac B+R. Warto złożyć wniosek i starać się o dotacje unijne.



● Gdzie powinien zgłosić się przedsiębiorca szukający wsparcia dla projektu o wartości poniżej 8 mln zł?
– Przedsiębiorcy, którzy planują ubiegać się o dofinansowanie inwestycji, której wartość wynosi mniej niż 8 mln zł, mogą szukać wsparcia m.in. w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych – poszczególnych działań skierowanych do przedsiębiorców. W regionach rozdzielanych już dużo pieniędzy dla małych i średnich przedsiębiorców. Sumy dofinansowania są mniejsze, ale za to większa liczba projektów może liczyć na wsparcie z Unii Europejskiej.
● O czym powinien pamiętać przedsiębiorca, który stara się o fundusze unijne? Na jaką pomoc przedstawicieli sektora bankowego może liczyć?
– Przed rozpoczęciem przygotowywania dokumentacji aplikacyjnej przedsiębiorca powinien rozważyć, czy dany projekt będzie wykonalny zarówno pod względem finansowym, jak i technicznym. Trzeba sprawdzić, czy rodzaje nakładów przewidziane do poniesienia w ramach projektu (w tym koszty kwalifikowane i niekwalifikowane) określone są w sposób rzetelny i prawidłowy oraz mają zapewnione źródła finansowania, gwarantujące płynną i terminową realizację projektu. Istotne jest również, czy projektodawca dysponuje odpowiednimi zasobami technicznymi oraz kadrowymi niezbędnymi do realizacji projektu. To absolutna podstawa. Należy także ściśle wypełniać kryteria stawiane wnioskodawcom oraz przestrzegać terminów. Bez przestrzegania warunków formalnych wniosek nie ma szans powodzenia.
● Jak ocenia pan proces ubiegania się o dotacje unijne i jakość projektów przedstawianych przez polskich przedsiębiorców?
– Z rundy na rundę można zaobserwować coraz wyższą jakość składanych wniosków o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Świadczy o tym przede wszystkim fakt, że coraz więc projektów otrzymuje maksymalną bądź zbliżoną do maksymalnej liczbę punktów. Powód jest prosty: firmy doradcze i przedsiębiorcy zdobyli doświadczenie podczas wcześniejszych rund aplikacyjnych i są coraz lepiej przygotowani do walki o fundusze unijne.
Ponadto na rynku, mimo spowolnienia gospodarczego, jest duża konkurencja i wiele dobrych projektów nie kwalifikuje się do dofinansowania ze względu na wyczerpanie puli dostępnych środków. Warto pamiętać, że nowym rundom aplikacyjnym towarzyszą często zmiany kryteriów oceny, co wymaga ciągłego aktualizowania wiedzy przez osoby (w tym pracowników banków), które doradzają klientom w zakresie pozyskiwania środków z Unii Europejskiej.



RADY DLA PRZEDSIĘBIORSTW ZAMIERZAJĄCYCH SKORZYSTAĆ Z FUNDUSZY UNIJNYCH:
1. Programuj inwestycję od dołu – szukaj innowacyjnych rozwiązań.
2. Podejmuj zobowiązania, które na pewno jesteś w stanie terminowo wykonać.
3. Sprawdź kryteria dostępu zarówno podmiotowe, jak i przedmiotowe (klasyfikacja beneficjentów, mapa pomocy regionalnej, zakres inwestycji, kwalifikowalność okresu i kosztów inwestycji).
4. Tam, gdzie to możliwe, połącz siły z innymi – np. z jednostkami B+R (badawczo-rozwojowymi), dostawcami surowców, półproduktów.
5. Zapoznaj się z zasadami udzielenia wsparcia oraz zobowiązań nałożonych na beneficjentów w ramach danego programu operacyjnego – pamiętaj o datach granicznych, prawidłowej promocji.
6. Wypełniając wniosek, myśl i pisz językiem danego programu operacyjnego.
7. Korzystaj z usług doradców na etapie przygotowywania dokumentacji aplikacyjnej, wdrażania i rozliczania projektu.
8. Pamiętaj o procedurach wyboru wykonawców, dostawców wyrobów i usług – o ile obowiązują.
9. Możliwie jak najwcześniej zacznij rozmawiać z bankiem finansującym odnośnie do montażu finansowego.
10. Prawidłowe rozliczenie projektu jest konieczne, aby środki z dotacji wpłynęły na rachunek bankowy.
● JAROSŁAW FORDOŃSKI
absolwent ekonomii na Akademii Rolniczej w Szczecinie i studiów MBA – Francuski Instytut Zarządzania. Dyrektor Biura ds. Unii Europejskiej w BRE Banku. Wcześniej Dyrektor Finansowy w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie.
Najbliższe działania w ramach po innowacyjna gospodarka / DGP