Kiedy dokumenty, które związane są ze świadczeniem pomocy prawnej przedsiębiorcom przez adwokatów i radców prawnych, mogą być wykorzystane jako dowody w sprawie?
Dokumenty związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokatów i radców prawnych na rzecz przedsiębiorców (np. opinie prawne, memoranda, korespondencja – niezależnie, czy w zwykłej papierowej formie czy też w formie elektronicznej) objęte są tajemnicą chronioną w szczególny sposób w postępowaniu karnym.
Jedynie sąd jest uprawniony do wydania decyzji o tym, czy dokumenty takie mogą być wykorzystane jako dowody w sprawie. Warto podkreślić, że nie może tego zrobić prokurator ani funkcjonariusze innych organów prowadzących śledztwo lub dochodzenie.
W przypadku gdy okaże się – np. w toku przeszukania – że dokumenty zawierają informacje chronione tajemnicą adwokacką lub radcowską, powinny one zostać niezwłocznie przekazane prokuratorowi lub sądowi w opieczętowanym opakowaniu, bez ich odczytywania przez funkcjonariuszy prowadzących czynność. W przypadku przekazania ich prokuratorowi powinien on niezwłocznie przekazać je sądowi wraz z wnioskiem o zwolnienie dokumentów z obowiązku zachowania tajemnicy adwokackiej lub radcowskiej. Sąd może zwolnić takie dokumenty z tajemnicy adwokackiej lub radcowskiej jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a danej okoliczności nie można ustalić na podstawie żadnego innego dowodu.
W celu uniknięcia wątpliwości, czy dany dokument jest objęty tajemnicą adwokacką lub radcowską, dobrym rozwiązaniem jest dokonywanie stosownych ich oznaczeń np. poprzez opieczętowanie dokumentów w formie papierowej lub opatrzenie stosowną wzmianką w nagłówku korespondencji elektronicznej już na etapie ich tworzenia. Nawet jeżeli tego nie uczyniono, podmioty przekazujące dokumenty lub nośniki informacji mogą złożyć stosowne zastrzeżenie do protokołu zatrzymania rzeczy lub przeszukania.