Otoczenie makroekonomiczne sprzyja stabilnemu rozwojowi sektora bankowego, choć środowisko niskich stóp procentowe stanowi dla banków wyzwanie. Szczególnie negatywny wpływ na sektor może mieć ewentualne wyjście Wielkiej Brytanii z UE, co może prowadzić do silnych perturbacji na rynkach finansowych oraz pogorszenia nastrojów przedsiębiorstw i konsumentów w krajach UE, podała Komisja Nadzoru Finansowego (KNF).

Komisja wskazała, że bieżąca sytuacja sektora bankowego jest stabilna, a utrzymujące się ożywienie gospodarki przekłada się na poprawę warunków działania banków. Jednak w otoczeniu zewnętrznym polskiej gospodarki znajduje się szereg czynników ryzyka, które mogą wpływać niekorzystnie na polską gospodarkę, a w konsekwencji i sytuację sektora bankowego.

"Szczególnie negatywny wpływ może mieć ewentualne wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, co może prowadzić do silnych perturbacji na rynkach finansowych oraz pogorszenia nastrojów przedsiębiorstw i konsumentów w krajach UE na skutek niepewności związanej z tym procesem oraz obaw o trwałość struktur UE i Wielkiej Brytanii, co ostatecznie może doprowadzić do obniżenia tempa wzrostu w krajach UE i wywrzeć negatywną presję na polską gospodarkę" - czytamy w dokumencie "Raport o sytuacji banków w I kw. 2016".

W ocenie Komisji, źródłem niepewności i potencjalnego ryzyka są również zmiany o charakterze regulacyjnym, które mogą oddziaływać zarówno pozytywnie, jak i negatywnie na działalność banków.

"Wydaje się jednak, że w przypadku większości tych czynników banki mają możliwość adaptacji w krótkim lub średnim okresie. Głównym ryzykiem pozostaje kwestia ewentualnego ustawowego rozwiązania kwestii walutowych kredytów mieszkaniowych, która w przypadku realizacji skrajnych wariantów mogłaby doprowadzić do destabilizacji sektora bankowego oraz ograniczenia akcji kredytowej" - czytamy dalej.

Pomimo relatywnie zadowalającej sytuacji bieżącej rekomendowane jest utrzymanie mocnej bazy kapitałowej, a w przypadku niektórych banków jej dalsze wzmocnienie, co wynika z poziomu ryzyka już zakumulowanego w bilansach banków, jak też źródeł potencjalnego ryzyka znajdujących się w otoczeniu banków i polskiej gospodarki.

"Jednocześnie banki posiadające istotne ekspozycje na rynku walutowych kredytów dla gospodarstw domowych zabezpieczonych hipotecznie, muszą liczyć się z aktualizacją zaleceń w sprawie dodatkowego wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka związanego z portfelem tych kredytów" - głosi raport.

Według KNF, konieczne jest dostosowanie banków do zaleceń i rekomendacji KNF oraz dywersyfikacja i dalsze zwiększenie stabilności źródeł finansowania.

W dalszym ciągu wyzwaniem dla banków pozostaje środowisko niskich stóp procentowych, które powoduje zmniejszenie skłonności do oszczędzania w bankach, zmniejszenie przyrostu depozytów z tytułu odsetek od już złożonych lokat. KNF podkreśla jednak, że z drugiej strony, niskie stopy procentowe sprzyjają utrzymaniu ożywienia gospodarki, co przekłada się na poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstw oraz sytuacji na rynku pracy, a to przekłada się z olei na zwiększenie oszczędności w bankach (ten drugi aspekt jak dotychczas przeważa). W ocenie Komisji, Program „Rodzina 500+" powinien prowadzić do wzrostu depozytów części gospodarstw domowych.

W I kw. banki zanotowały gorsze wyniki finansowe licząc rok do roku. Pogorszenie wyników odnotowano w 331 podmiotach skupiających 50,5% aktywów sektora, zaś 15 podmiotów wykazało stratę w łącznej wysokości 438 mln zł.

Wynik finansowy netto zrealizowany przez sektor bankowy w I kwartale br. okazał się znacznie niższy niż w analogicznym okresie ub.r. (wynik finansowy netto sektora bankowego wyniósł 3 203 mln zł i był o 954 mln zł, tj. o 23,0% niższy r/r.).

"Pogorszenie wyników nastąpiło na skutek obniżenia wyniku działalności bankowej (wyniku z tytułu opłat i prowizji oraz pozostałego wyniku działalności bankowej), wzrostu kosztów działania oraz ujemnego salda odpisów i rezerw. W przeciwnym kierunku oddziaływał wzrost wyniku odsetkowego oraz dodatniego salda pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych, jak też wyniku na operacjach nadzwyczajnych"- czytamy także.

Obniżenie wyników finansowych przełożyło się na pogorszenie części podstawowych miar efektywności działania, tj. wzrostu wskaźnika kosztów (z 52,4 w I kwartale ub.r. do 57,1 w I kwartale br.), obniżeniu ROA (z 1,1% do 0,8%) oraz ROE (z 9,9% do 7,3%). Z drugiej strony, poprawa wyniku odsetkowego skutkowała ograniczonym wzrostem zrealizowanej marży odsetkowej (z 2,2% do 2,3%).

"Kluczowe znaczenie dla wyników banków w kolejnych okresach będzie miał rozwój koniunktury w polskiej gospodarce oraz czynniki o charakterze regulacyjnym. Na podstawie planów finansowych banków w 2016 r. należy oczekiwać obniżenia wyniku finansowego netto sektora bankowego w granicach 910%" - czytamy także.

W I kwartale 2016 r. doszło do wzmocnienia bazy kapitałowej – na koniec marca br. fundusze własne sektora bankowego wynosiły 165,1 mld zł i były o 6,0 mld zł, tj. o 3,8% wyższe od funduszy na koniec ub.r.