Powtórki seriali i programów rozrywkowych można zamieszczać w internecie tylko za zgodą stacji telewizyjnej. O takie pozwolenie muszą się ubiegać także internauci, którzy chcą udostępnić nagrania.

TVP złożyła do Prokuratury Rejonowej w Warszawie zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez administratorów strony tvseriale.pl. Telewizja publiczna zarzuca im bezprawne rozpowszechnianie w internecie wyprodukowanych przez nią seriali i programów.
- Twórcy tego serwisu nie występowali do nas o jakiekolwiek pozwolenie na wykorzystywanie naszych produkcji. Jest to złamanie przepisów ustawy o prawie autorskim - wyjaśnia Aneta Wrona, rzecznik TVP.
Zawsze potrzebna jest zgoda
W rzeczywistości tvseriale.pl to nie jedyna strona, na której można było jeszcze do niedawna znaleźć powtórki popularnych seriali. Witryn, które obecnie działają w sieci na podobnych zasadach, są setki. Najczęściej są to małe portale, które odwiedzają miłośnicy wybranych produkcji telewizyjnych. Prawie na każdym z nich nie ma żadnych informacji na temat pozwolenia na wykorzystywanie wyemitowanych seriali.
- Zawsze, kiedy korzysta się z cudzego utworu, niezależnie czy to jest serial telewizyjny, film czy dzieło muzyczne, trzeba mieć zgodę podmiotu uprawnionego z praw autorskich majątkowych do takiego utworu. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy na rozpowszechnienie utworu jest udzielona licencja otwarta - mówi Aleksandra Auleytner z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka.
Żeby otrzymać zgodę, trzeba wystąpić z oficjalnym pismem do producenta bądź dystrybutora utworu audiowizualnego.
- Należy ją posiadać jeszcze przed udostępnieniem utworu w internecie - zaznacza Krystian Chaciński ze Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych.
Podkreśla on, że umowy z ZAPA nie są umowami licencyjnymi, gdyż odnoszą się wyłącznie do przekazywania wynagrodzeń autorom utworów audiowizualnych.
Odszkodowanie albo więzienie
Osoby, które bez zezwolenia zamieszczają na swojej stronie cudze produkcje wideo i następnie umożliwiają ich oglądanie on-line nieograniczonej grupie internautów, narażają się na konieczność wypłaty odszkodowania stacji telewizyjnej. Takie działanie jest dodatkowo uznawane przez prawo autorskie za przestępstwo i może być ścigane przez policję.
- Postępowanie w takich sprawach nie jest jednak wszczynane z urzędu. Z wnioskiem przeciwko konkretnej osobie musi wystąpić podmiot uprawniony z praw autorskich - tłumaczy prof. Ewa Nowińska z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Są to czyny zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności, a nawet karą pozbawienia wolności do lat dwóch. W przypadku gdy właściciel serwisu uczynił sobie stałe źródło dochodu z rozpowszechniania seriali (np. wprowadził opłaty za ich oglądanie), grożą mu nawet trzy lata więzienia.
Bezprawne wykorzystanie produkcji telewizyjnych naraża ich producentów na straty.
- Zgodnie z art. 17 ustawy prawo autorskie za taką eksploatację utworu przysługuje im wynagrodzenie. Pamiętajmy o tym, że również współtwórcy, wykonawcy serialu czy programu telewizyjnego w przypadku powtórnej emisji otrzymują tantiemy - wyjaśnia Bartłomiej Witucki z Business Software Alliance.
- Jeżeli duża grupa internautów decyduje się na oglądanie internetowych powtórek zamiast śledzenia kolejnych odcinków serialu w telewizji, to może odbić się to na jego oglądalności. Stacje telewizyjne mogą więc tracić wpływy z reklam i może się okazać, że nie będzie konieczne już emitowanie powtórek - mówi Aleksandra Auleytner.
Uważaj, co zamieszczasz
Na odpowiedzialność karną narażają się również internauci, którzy zamieszczają podobne nagrania na portalach hostujących wideo, takich jak YouTube, czy GoogleVideo.
- Taka osoba wykracza poza sferę dozwolonego użytku utworu, bo produkcje oglądają tysiące osób, które nie są znane internaucie - wyjaśnia Aleksandra Auleytner.
- W takich przypadkach odpowiedzialność ponosi nie tylko osoba, która zamieszcza utwór w takim serwisie, ale również sam serwis, który udostępnia jej przestrzeń dyskową. Administrator bądź właściciel strony ma obowiązek badania jej pod kątem legalności i zgodności z prawem autorskim. Zawsze ponosi pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści - podkreśla Krystian Chaciński.
Żadnej odpowiedzialności nie ponoszą z kolei osoby, które ograniczają się do oglądania produkcji zamieszczonych w serwisie.
ADAM MAKOSZ
Podstawa prawna
■ Ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631 z późn. zm.).
Naruszenie praw autorskich w internecie / DGP