Każde otwarcie postępowania upadłościowego daje możliwość złożenia wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wobec członków zarządu upadającej firmy – orzekł Sąd Najwyższy.
Sprawa dotyczyła wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności dla menedżerów spółki H. Firma była jednym z największych przedsiębiorstw realizujących duże kontrakty budowlane. Plajta przyszła w związku z realizacją publicznych kontraktów na budowę autostrad. W 2012 r. spółka zbankrutowała.
Gdy wreszcie rozpoczęła się procedura upadłościowa, kontrahent z Torunia złożył wniosek o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej osób zasiadających w zarządzie spółki H. Możliwość taką przewiduje ustawa – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2003 r. nr 60, poz. 535 ze zm. – dalej: p.u.n.) w art. 373. Zakaz taki orzeka się, jeżeli członek zarządu nie złożył w terminie 2 tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o jej ogłoszenie albo nie wykonywał innych obowiązków wynikających z ustawy.
Jednak sąd I instancji odmówił rozpoznania tej sprawy, podobnie orzekł też sąd II instancji. Uznały, że sprawa się przedawniła. Zgodnie z art. 377 p.u.n. nie orzeka się takiego zakazu, jeżeli postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie roku od dnia umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego, a gdy wniosek o ogłoszenie upadłości nie był złożony, w terminie 3 lat od dnia, w którym dłużnik obowiązany był taki wniosek złożyć. Stan niewypłacalności spółki H. uzasadniający upadłość miał miejsce już w 2007 r., a wnioskodawca nie wykazał, że trwał aż do ogłoszenia upadłości spółki w 2012 r. Wobec tego prawo do złożenia wniosku o zakazanie działalności gospodarczej przedawniło się najpóźniej w 2010 r.
Tę wykładnię zakwestionował jednak Sąd Najwyższy, nakazując ponowne rozpoznanie sprawy. Wskazał, że sądy nieprawidłowo zastosowały art. 377 p.u.n., skoro został złożony wniosek o upadłość, a upadłość została ogłoszona.
– Wraz ze zgłoszeniem wniosku o upadłość otworzyła się możliwość złożenia wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej – stwierdziła sędzia Anna Owczarek. Tym samym nie można się zasłaniać terminem przedawnienia po rozpoczęciu postępowania upadłościowego. Złożenie wniosku o upadłość – i to niezależnie od tego, kto jest jego autorem – skutkuje tym, że możliwe jest także złożenie wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej przez członków zarządu upadłej firmy.
ORZECZNICTWO
Postanowienie z 28 stycznia 2015 r., sygn. II CSK 237/14.