Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim. Zaproponowano rozwiązania, które mają zwiększyć przejrzystość funkcjonowania Narodowego Banku Polskiego i dostosować jego działalność do aktualnej sytuacji na rynku finansowym.

Założenia do projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Banku Polskim

Uczestnictwo NBP w międzynarodowych instytucjach finansowych i bankowych
Założono, że Narodowy Bank Polski (NBP) będzie mógł reprezentować polskie interesy w międzynarodowych instytucjach finansowych i bankowych, nie tylko będąc ich członkiem, ale także w formie współpracy z nimi. Zarówno koszt członkostwa i współpracy będzie ponoszony przez NBP. O podjęciu decyzji o współpracy lub członkostwie każdorazowo będzie decydował zarząd NBP. Jednoznacznie doprecyzowano przepis, zgodnie z którym NBP będzie pokrywał wydatki wynikające z członkostwa Polski w Międzynarodowym Funduszu Walutowym.

Zasady zastępowania prezesa NBP w czasie jego nieobecności

W przypadku nieobecności zarówno prezesa NBP, jak i wiceprezesa NBP (pierwszego zastępcy) – zastępstwo sprawował będzie wiceprezes.

Kadencyjność członków Rady Polityki Pieniężnej

W celu zwiększenia stabilności składu Rady Polityki Pieniężnej (RPP) zaproponowano, aby 1/3 składu RPP była powoływana co 2 lata w równej liczbie przez: prezydenta, sejm i senat. Rozwiązanie to zapewni płynne zmiany w jej składzie i większą stabilność działania.
Obecnie RPP liczy 9 członków, których kadencja trwa 6 lat. Od wejścia znowelizowanej ustawy w życie prezydent, sejm i senat powoływaliby dodatkowo po jednym członku RPP, czyli Rada składałaby się przejściowo z 12 osób. Po zakończeniu kadencji przez obecnych członków w 2016 r., ww. organy powoływałby po jednym członku. Skład Rady zmniejszyłby się do 6 osób. Po upływie kolejnych 2 lat skład Rady zostałby uzupełniony o kolejnych 3 członków, czyli osiągnąłby wielkość ustawową – 9 członków. Następnie co 2 lata następowałaby wymiana 1/3 składu.

Rozwiązanie to przyczyni się do wyeliminowania sytuacji, gdy w tym samym lub zbliżonym terminie, następuje wymiana większości członków RPP.

Aktywność zawodowa i publiczna członków RPP oraz zarządu NBP

Przewidziano możliwość odwołania członka RPP w przypadku naruszenia przez niego ograniczeń dotyczących aktywności zawodowej lub publicznej. Chodzi o to, że w okresie kadencji członek Rady nie może zajmować żadnych innych stanowisk, podejmować działalności zarobkowej lub publicznej – poza pracą naukową, dydaktyczną lub twórczością autorską, bądź za zgodą Rady, działalnością w organizacjach międzynarodowych. Obecne przepisy za naruszenie tych ograniczeń nie przewidują odwołania z RPP, nowe regulacje to uwzględniają.
Zaproponowano także uregulowanie kwestii aktywności członków zarządu NBP w instytucjach działających poza bankiem centralnym.

Roczne sprawozdanie finansowe NBP

Założono, że RPP nie będzie przyjmowała rocznego sprawozdania finansowego NBP, a jedynie dostawała dokument do wiadomości.

Prognoza bilansu płatniczego

Zaproponowano zniesienie obowiązku przygotowania prognozy bilansu płatniczego.

Nabywanie oraz sprzedaż papierów wartościowych przez NBP

Zaproponowano stworzenie możliwości sprzedaży i kupna dłużnych papierów wartościowych przez NBP także poza operacjami rynku otwartego.

Pozostałe regulacje

Przewidziano zamknięcie rachunków bankowych osób fizycznych, prowadzonych przez NBP, które nie zostały przekazane innym bankom. Założono zmiany w zasadach emisji znaków pieniężnych. Ponadto, wprowadzony zostanie ustawowy obowiązek sprawdzania autentyczności walut obcych przez przedsiębiorców i inne podmioty zawodowo zajmujące się obsługą gotówkową, tj. sortowaniem i przeliczaniem gotówki. Sprawdzaniem autentyczności walut obcych mają zajmować się fachowcy lub osoby korzystające z odpowiednich urządzeń.
Zaproponowano rozwiązania, które pozwolą rozdzielić posiadane przez NBP instrumenty służące zapewnieniu stabilności krajowego sytemu finansowego od instrumentów polityki pieniężnej.