Czy w postępowaniu o zamówienia publiczne możliwe jest wniesienie wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej wystawionej przez zagranicznego ubezpieczyciela?

Problem wadium wniesionego w formie gwarancji ubezpieczeniowej wystawionej przez zagranicznego ubezpieczyciela był przedmiotem rozstrzygnięcia zespołu arbitrów przy prezesie Urzędu Zamówień Publicznych w sprawie o sygn. akt UZP/ZO/0-1130/07. W sprawie tej oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia została zabezpieczona gwarancją ubezpieczeniową zapłaty wadium wystawioną przez ubezpieczyciela z siedzibą w Holandii. Zamawiający nie zakwestionował prawidłowości wniesienia wadium. Oferta konsorcjum została wybrana jako najkorzystniejsza, co zostało oprotestowane przez jednego z wykonawców. Protestujący zarzucił, że gwarancja jest nieważna, gdyż została wystawiona przez podmiot holenderski niewpisany na listę firm ubezpieczeniowych notyfikowanych w Polsce. Protestujący powołał się przy tym na przepis art. 132 ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. nr 124, poz. 1151 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem wykonywanie przez zagraniczny zakład ubezpieczeń działalności ubezpieczeniowej w ramach swobody świadczenia usług jest dopuszczalne, jeżeli zakład ten posiada odpowiednie zezwolenie na wykonywanie tej działalności w państwie, w którym ma siedzibę, tzw. jednolitą licencję. Konieczne jest także, by organ nadzoru kraju członkowskiego Unii Europejskiej dokonał formalnego zgłoszenia i potwierdzenia wymagań określonych w tzw. Dyrektywach III Generacji (Dyrektywa 92/49/EWG z 18 lipca 1992 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych). Potwierdzenie takiego zgłoszenia przez organ nadzoru jest publikowane na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego w formie listy firm notyfikowanych.
Zespół arbitrów musiał zdecydować, czy gwarancja wystawiona przez ubezpieczyciela z kraju członkowskiego Unii Europejskiej, posiadającego licencję jednolitą, lecz niewpisanego na listę firm notyfikowanych, może być uznana za ważną na gruncie p.z.p. Zespół arbitrów oddalił odwołanie, uznając, iż niedotrzymanie wymogu notyfikacji, o którym mowa w art. 132 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, nie ma znaczenia dla ważności gwarancji ubezpieczeniowej jako czynności cywilnoprawnej. Skutkiem niedotrzymania tego wymogu są konsekwencje administracyjne dla ubezpieczyciela. Zespół arbitrów podkreślił, że żaden z obowiązujących przepisów p.z.p. nie nakłada na wykonawców obowiązku składania dokumentów potwierdzających status podmiotów wystawiających gwarancje ubezpieczeniowe. Dotyczy to podmiotów krajowych, jak i zagranicznych (orzeczenie z 17 września 2007 r., sygn. akt UZP/ZO/0-1130/07).
Dominika Waluś
prawnik z kancelarii Jerzykowski i Wspólnicy aplikant radcowski
Dominika Waluś, prawnik z kancelarii Jerzykowski i Wspólnicy aplikant radcowski / DGP