PGNiG złożyło wnioski do Gaz-Systemu na dodatkowe dostawy do Polski rosyjskiego gazu w 2011 roku i od przyszłego roku, za pomocą tzw. wirtualnego rewersu na gazociągu jamalskim - poinformowało PAP źródło związane z rynkiem gazu.

Tzw. wirtualny rewers to możliwość odbioru gazu nie bezpośrednio od kontrahenta, ale z przeciwnego kierunku. Firmy kupujące surowiec będą mogły zakupić "wirtualny" przesył gazu z Niemiec, ale realnie odebrać go za pomocą gazociągu jamalskiego z Rosji.

Rzeczniczka PGNiG Joanna Zakrzewska powiedziała PAP, że jej spółka nie komentuje tej informacji.

Usługa, którą oferuje Gaz-System (operator polskiego odcinka gazociągu jamalskiego) będzie dostępna od listopada. Pozwala na sprowadzanie do Polski poprzez gazociąg jamalski dodatkowych ilości gazu - do około 2,3 mld m sześc. gazu rocznie. W październiku do Gaz-Systemu wpłynęło pięć wniosków na korzystanie z wirtualnego rewersu - cztery wnioski dotyczą świadczenia usługi w okresie długoterminowym, jeden krótkoterminowym - w okresie od 1 listopada do 31 grudnia 2011 r.

Wnioskowane ilości łącznie przekraczają dostępną przepustowość usługi; w 2012 r. jest to łącznie ok. 5,38 mld m sześc., 2013 - ok. 5,57 mld m sześc., 2014 - ok. 5,58 mld m sześc., a 2015 - ok. 5,50 mld m sześc. Dlatego - po formalno-prawnej ocenie - ilości te zostaną proporcjonalnie zredukowane.

We wrześniu prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) Marek Woszczyk zatwierdził zasady dostępu firm trzecich do polskiego odcinka gazociągu jamalskiego. Wniosek w tej sprawie złożył w czerwcu Gaz-System, który jest operatorem polskiego odcinka gazociągu. Do URE przesłany został projekt instrukcji, w którym zawarte zostały m.in. zasady przyłączania do gazociągu, wymagania techniczne dla urządzeń, instalacji i sieci wraz z niezbędną infrastrukturą pomocniczą, kryteria bezpieczeństwa funkcjonowania systemu gazowego oraz zasady współpracy pomiędzy operatorami systemów gazowych.

Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne, na terytorium Polski może działać tylko jeden operator sytemu przesyłowego gazowego. Jest on zobowiązany do opracowania instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej.

Gaz-System jest strategiczną spółką polskiej gospodarki, odpowiedzialną za przesył gazu ziemnego na terenie Polski. Firma zarządza majątkiem o wartości ok. 5 mld zł, na który składają się głównie elementy systemu przesyłowego, m.in. ponad 9,7 tys. km gazociągów. Jest również właścicielem spółki Polskie LNG, która została powołana do budowy i eksploatacji terminalu skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu.

25 października 2010 r. Gaz-System oraz EuRoPol Gaz (właściciel polskiej części gazociągu jamalskiego) podpisały umowę o powierzeniu funkcji operatora na polskim odcinku gazociągu jamalskiego. Umowa została zawarta do końca 2019 roku. Określa zarówno obowiązki Gaz-System jako operatora polskiego odcinka gazociągu tranzytowego, jak również obowiązki EuRoPol Gazu jako właściciela tej infrastruktury.

Łukasz Osiński, Magdalena Posadzy