Końcówka 2010 r. to ostatni dzwonek na zakup samochodów firmowych z kratką bez VAT tylko dla tych, którzy płacą gotówką. Przedsiębiorcy, którzy samochód biorą w leasing mają jeszcze czas do końca stycznia 2011 r.

Ministerstwo finansów zapowiedziało ograniczenie prawa do odliczania VAT od samochodów z kratką i paliwa do nich od 1 stycznia 2011 r. do końca 2013 r. Brakuje jednak przepisów wprowadzających ograniczenia i zmieniających obecną ustawę, jak też przepisów ustalających reguły przejściowe. Nie wiadomo też, czy Sejm zdąży z przegłosowaniem zmian w prawie.

Okazuje się jednak, że jeśli ograniczenie wejdzie w życie od pierwszego stycznia – na co wskazują wszystkie znaki na niebie i Ziemi, to z odliczeń można skorzystać również nie mając fizycznie auta przed końcem grudnia. To sprawa istotna, zważywszy, że na wiele modeli samochodów trzeba czekać u sprzedawców kilka tygodni.
Większość prawników, firm leasingowych, oraz importerów nowych aut uważa, że do zachowania prawa do pełnego odliczenia VAT od opłat leasingowych na samochód z kratką wystarczy samo zawarcie umowy leasingu przed końcem 2010 r., a nie tak jak do tej pory sądzono jego fizycznego zarejestrowanie w miejskim wydziale komunikacji.

- Do pełnego odliczenia konieczne jest tylko zawarcie umowy leasingu przed 1 stycznia 2011 roku – zastrzega Mariusz Włodarczyk, członek zarządu BZ WBK Leasing. W umowie takiej musi być precyzyjnie określony rodzaj pojazdu, na który zostaje podpisanie umowa leasingu i jego wartość –dodaje. Wskazanie marki pojazdu czy też faktu, że będzie to samochód ciężarowy nie będzie wystarczające.

Konieczne będzie też zarejestrowanie umowy leasingu (a nie samochodu!) w urzędzie skarbowym. Musi to jednak nastąpić w urzędzie właściwym dla korzystającego z leasingu w odpowiednim terminie. - Umowy muszą być zarejestrowane najpóźniej 30. dnia licząc od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy – mówi Magdalena Kobos z Ministerstwa Finansów.

Firmy leasingowe twierdzą, że nieprzekraczalnym terminem jest koniec stycznia 2011 r. Maciej Janiszewski, prezes KPI Sports Cars, zastrzega ponadto, że w zawartym wcześniej z firmą leasingową kontrakcie finansowym nie można już potem nic zmienić, zwłaszcza parametrów, które dotyczą wartości pojazdu lub wpływają na wysokość podatku VAT do odliczenia.

Branża motoryzacyjna natomiast pociesza się, że chociaż możliwość pełnego odliczenia VAT od aut z kratką znikną w 2011 r. możemy być pewni, że za kilka lat jeszcze o kratkach usłyszymy. Jak mówi Mariusz Włodarczyk, decyzja Rady Unii Europejskiej jest czasowa, co oznacza, że po 31 grudnia 2012 r., czyli po tym, jak przepisy przejściowe przestaną obowiązywać, auta z kratką ponownie staną się towarem bardzo pożądanym przez polskie firmy. O tym jak lubią one kratki, świadczą ostatnie dane dotyczący rejestracji aut w naszym kraju.

Wojciech Drzewiecki, prezes Instytutu Badań Rynku Motoryzacyjnego, podliczył, że w październiku zarejestrowano 27,8 tys. samochodów osobowych oraz osobowych z homologacją ciężarową. - Oznacza to wzrost na przestrzeni roku o 21,2 proc., czyli 4,8 tys. sztuk, a w porównaniu do września tego roku o 19,3 proc., czyli o 4,5 tys. sztuk – mówi Drzewiecki.

Ekspert podkreśla, że wzrost miesiąc do miesiąca wiąże się ze zwiększonymi zakupami wszystkich grup klientów, w tym przede wszystkim tych, kupujących samochody z homologacją ciężarową. W październiku 2010 r. zarejestrowano 9,3 tys. auta z „kratką” - o 35,3 proc. więcej, niż we wrześniu tego roku. W efekcie, samochody osobowe z homologacją ciężarową stanowiły w październiku ponad 33,6 proc. wszystkich zarejestrowanych aut osobowych (we wrześniu było to 30,5 proc.).

Zamieszanie związane z odliczeniem VAT od aut firmowych z homologacją ciężarową zaczęło się w 2005 r. od tzw. sprawy Magoory. Spółka Magoora z Krakowa zawarła umowę leasingu auta z homologacją ciężarową, która uprawniała ją do pełnego odliczenia VAT zawartego w cenie paliwa. Następnie w życie weszły nowe przepisy wprowadzające ograniczenia w odliczaniu VAT-u. Spółka wystąpiła więc o interpretację ustawy do odpowiednich organów. Gdy ta okazała się negatywna, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zapytał o wiążącą interpretację budzących wątpliwości przepisów Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Zgodnie z wyrokiem ETS z lutego 2009 r. przepisy polskiej ustawy o podatku VAT w zakresie dotyczącym odliczania VAT-u od samochodów naruszały prawo unijne i nie mogły być wiążące. W ślad za wyrokiem, Ministerstwo Finansów potwierdziło prawo do odliczenia VAT-u zarówno od paliwa jak i od nabycia oraz leasingu dla pojazdów mających homologację ciężarową.

Jednak Komisja Europejska wyraziła zgodę na tymczasowe zniesienie w Polsce pełnego odliczenia VAT od zakupu aut z kratką w czerwcu br., a potwierdzenie tej decyzji przez Radę Unii Europejskiej we wrześniu br. dało polskiemu Ministerstwu Finansów zielone światło do czasowego odebrania przedsiębiorcom korzyści podatkowych.