W swojej istocie faktoring eksportowy nie różni się znacząco od krajowego. Faktor zamiast krajowych nabywa wierzytelności zagraniczne, czyli należne od przedsiębiorstw importujących towary lub usługi od faktoranta.

Faktoring eksportowy – zasada działania

W swojej istocie faktoring eksportowy nie różni się znacząco od krajowego. Faktor zamiast krajowych nabywa wierzytelności zagraniczne, czyli należne od przedsiębiorstw importujących towary lub usługi od faktoranta. Struktura transakcji jest również analogiczna: ustalony jest główny limit finansowania dla klienta i sublimity do kontrahentów, a wypłacana z tytułu nabycia wierzytelności kwota stanowi jej określoną procentowo wartość. Podobnie jak w przypadku faktoringu krajowego wierzytelności nie mogą być przeterminowane, ograniczone w zakresie możliwości cesji i muszą mieć charakter pieniężny.
Zasadnicza różnica dla klienta polega na tym, że z reguły należność wyrażona jest w walucie obcej i właśnie w niej faktor wypłaca zaliczkę, co dla klienta rodzi dwie bardzo istotne korzyści.

Cena

Podstawowym kosztem każdego rodzaju finansowania są odsetki. Składają się na nie marża, stanowiąca dochód instytucji finansowej oraz stawka referencyjna, czyli koszt pozyskania pieniądza na rynku międzybankowym. W przypadku wypłaty zaliczki w faktoringu eksportowym faktor naliczy odsetki według obowiązującej stawki referencyjnej właściwej dla danej waluty, która na przykład w przypadku euro jest obecnie niższa o ponad 1 punkt procentowy w skali roku, w stosunku do stawki referencyjnej obwiązującej dla PLN. Różnica w przypadku USD jest jeszcze wyższa.

Zabezpieczanie przed ryzykiem kursowym

W przypadku sprzedaży z odroczonym terminem płatności pojawia się ryzyko kursowe dla eksportera polegające na tym, że płatność zagraniczna wpływająca na rachunek na przykład po 90 dniach od zrealizowanej sprzedaży, po przeliczeniu na złotówki okazuje się być niższa, niż w czasie wystawiania faktury. Dzięki zastosowaniu faktoringu, przedsiębiorstwo otrzymuje płatność praktycznie gotówkową i natychmiast może dokonać jej wymiany. Z drugiej strony należność faktora w walucie obcej zostanie spłacona w całości, w tejże walucie przez zagranicznego kontrahenta.

Faktoring eksportowy bez regresu, czyli 6 w 1

Coraz częściej spotykaną formą faktoringu zagranicznego jest faktoring właściwy (bez regresu do faktoranta), w którym, w zamian za dodatkową prowizję, faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności kontrahentów zagranicznych. Usługa taka obejmuje łącznie pięć elementów: finansowanie, zarządzanie wierzytelnościami, ochronę przed ryzykiem kursowym, inkaso płatności, przejęcie ryzyka dłużnika oraz weryfikację wiarygodności zagranicznego kontrahenta. Większość instytucji finansowych nie ma możliwości, aby wszystkie powyższe składowe usługi zapewnić we własnym zakresie. Z tego względu faktorzy, badając, a następnie przejmując ryzyko niewypłacalności dłużników zagranicznych, korzystają zwykle z usług świadczonych przez firmy ubezpieczeniowe wyspecjalizowane w ubezpieczeniach należności. Możliwe jest także świadczenie usługi faktoringu pełnego na podstawie cesji praw z polisy zawartej przez faktoranta. Pierwsze rozwiązanie jest wprawdzie bardziej kompleksowe, ale z tego względu na ogół droższe. Tymczasem ceny ubezpieczenia należności, w rezultacie zaostrzenia się konkurencji między towarzystwami ubezpieczeniowymi, spadły w ostatnich latach na tyle istotnie, że w wielu przypadkach firma jest w stanie uzyskać korzystniejsze stawki niż te oferowane przez instytucję faktoringową. Niezależnie od wybranej opcji eksporter dostaje do ręki narzędzie, które z jednej strony umożliwi mu utrzymanie płynności i wzrost sprzedaży, a z drugiej zapewni, że sprzedaż ta zaowocuje faktycznym wpływem gotówki na rachunek, a nie tylko powstaniem obowiązku podatkowego.

Maciej Radzki
Menedżer produktu w Departamencie finansowania handlu Banku BGŻ