Co szósty Europejczyk ma trudności z płaceniem rachunków, a trzech na czterech uważa, że w ciągu ostatniego roku problem ubóstwa w ich kraju zwiększył się. Oto najważniejsze wyniki przedstawionego dziś przez Komisję Europejską nowego badania Eurobarometru, które dotyczy społecznych skutków kryzysu.

Badanie przeprowadzono w maju 2010 r. Publikacja wyników przypada w połowie Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i następuje po tym, jak 17 czerwca przywódcy UE zobowiązali się, że w ciągu najbliższej dekady pomogą 20 milionom Europejczyków wyjść z ubóstwa i wykluczenia społecznego.

Zwracając się do dziennikarzy w Brukseli, unijny komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego László Andor powiedział: „Wyniki badania potwierdzają, że ubóstwo należy do głównych problemów UE, a obecne warunki gospodarcze i finansowe jeszcze pogarszają tę sytuację. Kryzys zbiera żniwo i znaczna część Europejczyków z trudem wiąże dziś koniec z końcem”. Komisarz dodał również: „Nowa unijna strategia na najbliższą dekadę, Europa 2020, i jej cel, aby do 2020 r. wyprowadzić z ubóstwa co najmniej 20 milionów Europejczyków, to dobitne przesłanie świadczące o rzeczywistym zaangażowaniu wszystkich państw w starania o bardziej sprawiedliwą i nikogo nie wykluczającą Europę”.

Większość mieszkańców UE uważa, że w roku poprzedzającym badanie problem ubóstwa zwiększył się na wszystkich poziomach: 6 na 10 respondentów dostrzega więcej ubóstwa w swoim otoczeniu, trzy czwarte – w kraju, a 60% – na terenie całej UE.

W poglądach na temat ubóstwa wyraźnie pobrzmiewa echo kryzysu i apeli o ograniczanie wydatków. Na pierwszym miejscu wyróżnia się Grecja, gdzie problem ubóstwa zwiększył się według 85 proc. ankietowanych. Podobne zdanie o swoim kraju wyraziło 83 proc. Francuzów, 82 proc. Bułgarów, 77 proc. Rumunów i 75 proc. Włochów. Podczas gdy w niektórych krajach mieszkańcy spodziewają się dalszych trudności – na przykład w Rumunii i Grecji siedmiu na dziesięciu respondentów przewiduje, że sytuacja finansowa w ich gospodarstwie domowym się pogorszy – w innych państwach opinie się poprawiły. Pogorszenia sytuacji finansowej w domu spodziewa się 23 proc. Łotyszy (spadek z 65 proc. w lipcu 2009 r.), 32 proc. Litwinów (spadek z 58 proc. w lipcu 2009 r.) i 20 proc. Węgrów (spadek z 48 proc. w lipcu 2009 r.). Mniej respondentów na Łotwie, w Polsce, Zjednoczonym Królestwie, Belgii i Finlandii obawia się trwałego bezrobocia w sytuacji, gdyby mieli stracić pracę.

Znaczna część mieszkańców UE jest w trudnej sytuacji finansowej

Co szósty Europejczyk przyznał w sondażu, że przynajmniej raz w ciągu ostatniego roku zabrakło w jego domu pieniędzy na zapłacenie rachunków, zakup jedzenia lub innych podstawowych artykułów. W chwili przeprowadzania badania (w maju 2010 r.) trudności ze spłatą rachunków i pożyczek miało 20 proc.respondentów.
15 proc. postrzega te wydatki jako nieustanną walkę o byt, 3 proc. zalegało ze spłatą niektórych rachunków i kredytów, a 2 proc. przyznało się do znacznych problemów finansowych i zaległości w wielu tego typu płatnościach.

Około 30 proc. unijnych obywateli ma coraz większe trudności z pokryciem kosztów opieki zdrowotnej

Prawie 3 na 10 Europejczyków stwierdziło, że w ostatnich sześciu miesiącach było im coraz trudniej ponosić koszty opieki zdrowotnej, opieki nad dziećmi lub opieki długoterminowej, własnej bądź członków rodziny. 11 proc. wybrało odpowiedź „znacznie trudniej”, 18 proc. – „nieco trudniej”.

Co szósty Europejczyk obawia się utraty pracy

Podobnie jak w marcu 2010 r. 18 proc. zatrudnionych respondentów nie ma całkowitej lub żadnej pewności, czy tę pracę utrzyma przez następne 12 miesięcy. 49 proc. uważa, że gdyby straciło pracę, mało prawdopodobne lub wręcz niemożliwe byłoby znalezienie nowego stanowiska w przeciągu sześciu miesięcy.



Opinie na temat wpływu kryzysu na przyszłe świadczenia emerytalne

Wreszcie, jeśli chodzi o przyszłe dochody, 73 proc. mieszkańców UE albo jednoznacznie spodziewa się niższych świadczeń emerytalnych albo sądzi, że będzie musiało opóźnić przejście na emeryturę lub zaoszczędzić więcej pieniędzy na starość. Zarazem 20 proc. jest bardzo zaniepokojonych tym, że ich dochody w późnym wieku nie wystarczą na prowadzenie godnego życia, a 34 proc. wyraża umiarkowane zaniepokojenie taką perspektywą. W 17 państwach członkowskich większość respondentów martwi się, że przyszłe dochody nie zapewnią im godnego życia w podeszłym wieku.

Co bada Eurobarometr

Badania opinii publicznej na temat społecznych skutków kryzysu, który zaczął się jesienią 2008 r., są przeprowadzane regularnie od czerwca 2009 r. za pomocą specjalnie w tym celu opracowanych sondaży Eurobarometru. Ich celem jest zbadanie, jak ludzie postrzegają problem ubóstwa, trudności finansowe gospodarstw domowych, dostępność cenową opieki zdrowotnej i społecznej, oraz jakie mają odczucia w związku z własną sytuacją finansową na starość.

Sondaż przeprowadzono 18-22 maja, głównie przez telefon, z udziałem 25 600 mieszkańców wszystkich państw członkowskich UE. Losowy dobór próby skorygowano, aby uwzględnić znane różnice demograficzne.

W porównaniu z danymi (EU SILC: Dochody, włączenie społeczne i warunki życia), na których oparto unijny cel ograniczenia ubóstwa, dostępnymi z opóźnieniem około 2 lat, badania opinii publicznej na temat ubóstwa, publikowane już po miesiącu, służą za szybki wskaźnik tego, jak może się kształtować problem ubóstwa i wykluczenia społecznego.

Wyniki badania Eurobarometru: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_289_en.pdf
Europejski Rok Walki z Ubóstwem: www.2010againstpoverty.eu