W okresie boomu gospodarczego, instytucje finansowe zachęcały do życia „na kredyt”. Spowolnienie gospodarcze doprowadziło do pogorszenia sytuacji polskich gospodarstw domowych, czy nawet do utraty pracy przez wielu ludzi. Mimo to, zaciągnięte kredyty trzeba spłacić. Czy możemy liczyć na jakąkolwiek pomoc banku lub instytucji rządowych?

Decydując się na długoletni kredyt hipoteczny, zakładamy że nasza sytuacja finansowa będzie tylko lepsza lub przynajmniej stabilna. Niestety jak się okazuje, występują różne czynniki zewnętrzne, niezależne od nas takie jak kryzys finansowy, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu naszych finansów. Spowolnienie gospodarcze, widoczne w ostatnich miesiącach, doprowadziło do pogorszenia sytuacji finansowej wielu gospodarstw domowych. Najczęstsze czynniki wpływające na pogłębienie się tego stanu to: utrata pracy, obniżenie dochodów, skumulowanie się nieprzewidzianych wydatków, zmiany w umowie z bankiem, niekorzystne zmiany na rynku walut.

Karencja czy wakacje w spłacie raty?

Banki chcąc pomóc swoim klientom w utrzymaniu stabilności finansowej, wprowadziły tzw. Wakacje kredytowe. Najatrakcyjniejsze formy wakacji dla kredytów hipotecznych ma Bank Pekao S.A., gdzie zarówno rata kapitałowa i odsetkowa może być zawieszona 2 razy w okresie kredytowania, na 6 miesięcy (nie częściej niż raz na 5 lat) oraz w Alior Banku, gdzie rata kapitałowa może być zawieszona przez okres nawet 60 miesięcy. W przypadku kredytów gotówkowych okresy te są niższe i wynoszą dla przykładu do 12 miesięcy w Banku Pekao S.A do 3 miesięcy w roku w Banku Pocztowym.

Aby móc z nich skorzystać należy posiadać pozytywną historię spłaty kredytu oraz złożyć odpowiednio wcześnie wniosek w banku. Kredytodawca nie pyta o cel na jaki będą przeznaczone zaoszczędzone środki. Niestety operacja ta może wiązać się z koniecznością podpisania aneksu do umowy czego konsekwencją są dodatkowe koszty. Z tego powodu należy dokładnie zapoznać się z ofertą swojego banku. Poza wakacjami kredytowymi można ubiegać się o karencję w spłacie. Podstawową różnicą jest, iż w przypadku karencji odroczeniu ulega tylko część kapitałowa (część odsetkową należy regularne spłacać), podczas gdy wakacje kredytowe zapewniają przerwę w spłacie obu części (dlatego zazwyczaj jest to jeden miesiąc).

Co zyskujesz?

Wakacje kredytowe polegają na możliwości przesunięcia w czasie spłacanych rat. W zależności od banku, możemy nie spłacać przez dany okres części kapitałowej raty lub jej całości (część kapitałowa i odsetkowa) jak jest np. w Pekao S.A. i Kredyt Banku. Należy jednak mieć na uwadze, że większość kredytów hipotecznych w Polsce zostało zaciągniętych stosunkowo niedawno co oznacza, że przeważająca część miesięcznej raty (przy ratach równych) w początkowym okresie spłaty to część odsetkowa. Trzeba zatem rozważyć czy opłaca się korzystać z wakacji kredytowych dla kilkuset złotych.

Odroczone raty w czasie wakacji kredytowych należy kiedyś zwrócić bankowi. Spłata może nastąpić poprzez powiększenie kolejnych rat lub poprzez wydłużenie okresu spłaty. Kwestia ta ustalana jest zazwyczaj indywidualnie, a okres spłaty nie może przekroczyć maksymalnej, dopuszczalnej długości.

Co więcej aby ubiegać się o możliwość skorzystania z wakacji kredytowych, należy regularnie spłacać raty przez minimum około 12 miesięcy. Część banków udziela takiego rozwiązania raz w roku, np. Kredyt Bank przyznaje 1 miesiąc wakacji w roku a inne np. Bank Pocztowy udziela 12-miesieczych wakacji ale nie więcej niż 18 m-cy w całym okresie kredytowania przy kredycie hipotecznym. Przyglądając się dokładniej kredytowi gotówkowemu, okazuje się, iż mniej banków oferuje taką możliwość (brak wakacji dodatkowo w BZ WBK, Kredyt Banku i Allianz Banku) a warunki są nieco inne. Aby uzyskać wakacje kredytowe, liczba uiszczonych regularnie spłat jest niższa bo wynosi np. 3 miesiące w przypadku Banku Pocztowego. Okres wakacji również jest krótszy, niejako adekwatnie to wartości kredytu i wynosi maksymalnie 3 miesiące w PKO BP i Banku Pocztowym. Dużo dłuższy okres bo aż 6 lub 12 miesięcy można uzyskać w Pekao S.A., jednak dotyczy to tylko ubezpieczonych kredytów, w innych wypadkach o długości wakacji decyduje oddział na podstawie indywidualnych wniosków.



Same korzyści?

Oczywiście poza korzyściami możemy spotkać się z warunkami, które naniosą wątpliwości na to rozwiązanie. Należy zastanowić się czy podwyższenie rat w późniejszym okresie nie będzie stanowiło problemu i nie zaburzy naszej płynności finansowej. Co więcej zatrzymane środki mogą powiększyć część kapitałową kredytu od której bank będzie w dalszym ciągu wyliczał odsetki. Oznacza to iż niejako płaci się odsetki od odsetek.

Pomoc rządowa

Nie tylko banki ale również Państwo wspiera osoby prywatne a także prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze, którzy ucierpieli w wyniku kryzysu. W dniu 5 sierpnia weszła w życie ustawa o pomocy osobom spłacającym kredyty hipoteczne, które w skutek kryzysu, w okresie od 1 lipca 2009r. do 31 grudnia 2010r., straciły pracę. Program dotyczy kredytu na pierwsze mieszkanie czyli osoba posiadająca kilka lokali nie może liczyć na takie wsparcie. Maksymalnie można „dostać” 1,2 tys. zł. miesięcznie przez rok. Pomoc nie jest bezzwrotna, chociaż w szczególnych przypadkach może nastąpić umorzenie części lub całości kredytu. W pozostałych przypadkach, spłata nieoprocentowanej pożyczki zaczyna się dwa lata po zakończeniu wypłaty pomocy i trwa 8 lat. Znaczy to, iż osoba której przyznano pełne 1,2 tys. zł. będzie później spłacała 150 zł. miesięcznie. W sytuacji kiedy osoba otrzymująca wsparcie znajdzie pracę, następuje przerwanie wypłacanego wsparcia. Aby uzyskać takie wsparcie (Rząd przeznaczył na nie blisko 440 mln. zł.) należy złożyć odpowiedni wniosek na Urzędu Pracy i czekać na odpowiedź.

Decydując się na kredyt hipoteczny czy też gotówkowy, szczególnie w okresie spowolnienia gospodarczego warto ubezpieczyć nie tylko kredyt ale również zabezpieczyć się na wypadek kłopotów finansowych wybierając ofertę z możliwością skorzystania z wakacji kredytowych. W niektórych sytuacjach pomoc ta będzie może niewielka, jednak kiedy pojawia się problem z płynnością, każda, choćby nieznaczna oszczędność jest cenna.

Przykłady wakacji kredytowych w bankach:

Bank Długość dostępnego okresu tzw. wakacji kredytowych Czy zawieszeniu ulega spłata kapitału Czy zawieszeniu ulega spłata odsetek
Wakacje kredytowe dla kredytu hipotecznego
Pekao 6 m-cy ( 2 razy w okresie kredytowania, nie częściej niż raz na 5 lat) TAK TAK
BOŚ 36 m-cy TAK NIE
Bank Pocztowy 12 m-cy (do 18 m-cy w całym okresie) TAK NIE
Kredyt Bank 1 miesiąc w roku TAK TAK
Alior Bank 6 m-cy ( do 60 m-cy w całym okresie) TAK NIE
BZ WBK 6 miesięcy, raz w okresie kredytowania TAK NIE
Lukas Bank 1 miesiąc ( po 12 m-cach spłaty) TAK NIE
Wakacje kredytowe dla kredytu gotówkowego
PKO BP 3 miesiące TAK NIE
Bank Pocztowy 3 miesiące (1 raz na 12 miesięcy) TAK NIE
Pekao 6 lub 12 miesięcy TAK NIE
eurobank 1 miesiąc w roku TAK TAK
Marcin Cieszyński, Ekspert porównywarki TotalMoney.pl