Samorządy są, jak na razie, tylko teoretycznie zainteresowane tworzeniem lotnisk. Od wejścia w życie ustawy ułatwiającej zdobycie terenu pod inwestycje do Urzędu Lotnictwa Cywilnego nie wpłynął ani jeden wniosek o założenie lotniska.
Zainteresowanie procedurą związaną z założeniem lotniska wyrażają przedstawiciele samorządów: Sochaczewa, Mińska Mazowieckiego, Kielc, Kamienia Śląskiego oraz Niedźwiady.
- Samorządy coraz częściej pytają o procedurę zarejestrowania lotniska - mówi Elżbieta Konieczna, naczelnik wydziału rejestracji lotnisk i ewidencji lotnisk Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Wszystko dzięki nowelizacji ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, która weszła w życie 22 sierpnia. Umożliwia ona przekazanie samorządom terytorialnym, w formie darowizny, niewykorzystywanych lotnisk wojskowych.
- Ustawa będzie miała zasadnicze znaczenie dla przyspieszenia uruchomienia lotniska komunikacyjnego w Radomiu Sadkowie - mówi Czesław Jarosz, prezes Portu Lotniczego Radom.
- To duży krok naprzód, który znacznie ułatwi tego typu przedsięwzięcia - twierdzi z kolei Przemysław Nowak, prezes Mazowieckiego Portu Lotniczego w Sochaczewie. Pracujemy na bazie nowej ustawy, choć stowarzyszenie, które było inicjatorem przedsięwzięcia mającego na celu zagospodarowanie byłego lotniska wojskowego w Sochaczewie, zaczęło działać dużo wcześniej - mówi Przemysław Nowak.
Ustawa umożliwia jednak przekazanie tylko tych lotnisk, które nie zostały wykorzystane na potrzeby wojska i znajdują się w dyspozycji Ministerstwa Obrony Narodowej oraz przekazane zostały Agencji Mienia Wojskowego.
- Nasza gmina zajmuje tereny przyległe do poligonu, znajdującego się w sąsiedniej gminie w miejscowości Raducz i jest od kilku lat żywo zainteresowana utworzeniem lotnika w miejscowości Babsk, którego lokalizacja była rozpatrywana jako miejsce na lotnisko transkontynentalne - mówi Dorota Niezabitowska-Pawlikowska, z Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miasta Biała Rawska.

Przede wszystkim ostrożność

W myśl przepisów o założeniu lotniska lub lądowiska decyduje samorząd, który może założyć je dopiero po uzyskaniu zezwolenia udzielonego przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
- Po 22 sierpnia Urząd Lotnictwa Cywilnego nie wydał i nie zarejestrował nowych wniosków o założenie lotniska - mówi Elżbieta Konieczna, naczelnik Wydziału Rejestracji Lotnisk i Ewidencji Lotnisk ULC. Jak na razie, zainteresowaniem cieszą się inne miejsca do startów i lądowań, którymi zajmują się głównie prywatne osoby i spółki - dodaje naczelnik.
Zdaniem Małgorzaty Tomczyk, kierownika Referatu ds. Rozwoju i Promocji Urzędu Gminy Zabierzów, ustawa ogranicza krąg podmiotów, które mogą się ubiegać o pozyskiwanie gruntu na preferencyjnych warunkach. Natomiast w stosunku do gmin ogranicza także rodzaje lotnisk, które gmina może założyć lub rozbudować. Przyznaje jednak, że ustawa otwiera perspektywy pozyskiwania dodatkowych terenów, które są niezbędne do rozbudowy infrastruktury lotniska. Zgodnie z ustawą gmina może otrzymać takie tereny jedynie w celu założenia albo rozbudowy lokalnego lotniska cywilnego.
Prawnik urzędu gminy Zabierzów, Mikołaj Mościcki, tłumaczy, że lotnisko Balice znajdujące się na terenie gminy ma charakter międzynarodowy.
- Chcieliśmy, żeby w ustawie znalazł się zapis o możliwości przeznaczenia terenu na dowolny cel. Obecny zapis nie jest więc dla nas korzystny - mówi Mikołaj Mościcki.
Z problemem tym poradził sobie mazowiecki Port Lotniczy w Sochaczewie.
- Myślimy o lotnisku międzynarodowym, ale żeby możliwa była realizacja takiego projektu, teren pod lotnisko musi być przejęty przez samorząd wyższego szczebla niż gmina, a więc sejmik samorządowy województwa mazowieckiego - wyjaśnia Przemysław Nowak. Przyznaje, że trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie lotniska służącego do transportu ludzi z gminy do gminy.

Znaczenie regionalnych lotnisk

W Polsce lotnictwo jest najprężniej rozwijającą się gałęzią transportu. Co więcej, to właśnie lotniska regionalne napędzają krajowy rynek transportu lotniczego. W ubiegłym roku porty regionalne odprawiły 600 tys. więcej pasażerów niż port w Warszawie.
- Fakt posiadania portu lotniczego znacząco wpływa na prestiż regionu - uważa Andrzej Porawski, dyrektor Związku Miast Polskich. Przed podjęciem decyzji o utworzeniu lotniska warto się jednak zastanowić, czy ktoś będzie chciał latać do danej gminy. Inaczej zainwestowane pieniądze mogą okazać się stracone - dodaje dyrektor.
Jak przyznają samorządy, istniejące rozwiązania wpływają korzystnie na rozwój gospodarczy społeczności lokalnych.
- Posiadanie prawa do konkretnego obszaru gruntu na terenie lotniska umożliwia precyzyjne planowanie i rozpoczęcie efektywnego procesu inwestycyjnego obiektów lotniskowych, tj. terminali, płyt postojowych, strażnic - mówi Czesław Jarosz.
Nowe projekty zwiększają szanse na wykorzystanie środków pomocowych Unii Europejskiej, nie mówiąc już o możliwości poprawy poziomu zatrudnienia w rejonach nowo powstałych lotnisk.
- Lotnisko Radom już znalazło się na liście lotnisk zapasowych przewidzianych na Euro 2012 - mówi Czesław Jarosz. Ustawa ma zatem kluczowe znaczenie dla skrócenia i przyspieszenia realizacji strategii miasta Radom, zawierającej jako jeden z priorytetów posiadanie lotniska obsługującego aglomerację radomską oraz rejon od Kielc do Warszawy po Lublin - dodaje prezes.
NA JAKI CEL MOŻNA WYKORZYSTAĆ TERENY WOJSKOWE
Gmina - założenie lub rozbudowa lokalnego lotniska cywilnego
Powiat - założenie lub rozbudowa powiatowego lotniska cywilnego
Województwo - założenie lub rozbudowa regionalnego lub krajowego lotniska cywilnego
Podstawa prawna
Ustawa z 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 144, poz. 901).
Nowelizacji ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, która weszła w życie 22 sierpnia, umożliwia przekazanie samorządom terytorialnym, w formie darowizny, niewykorzystywanych lotnisk wojskowych. / ST