Osoba fizyczna, która chce prowadzić działalność gospodarczą, musi złożyć w gminie wniosek o rejestrację. Działalność gospodarczą można podjąć już w dniu złożenia wniosku o rejestrację. Do ewidencji w gminie nie wpisuje się spółki cywilnej. Osoba, która jeszcze nie ma numeru NIP, może złożyć wniosek o wpis.
Już ponad trzy i pół miesiąca obowiązują zmienione przepisy dotyczące rejestrowania działalności gospodarczej przez osoby fizyczne w urzędach gmin lub miast. Te nowe regulacje, nazywane zasadą jednego okienka, weszły bowiem w życie 31 marca 2009 r. Mimo to wiele osób nadal ma kłopoty z prawidłowym dokonaniem rejestracji.
Przede wszystkim przyszli przedsiębiorcy często mają problemy z właściwym wypełnieniem wniosku EDG-1. Jest to formularz, który został wprowadzony rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wzoru wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Rozporządzenie to zostało wydane na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie – Prawo działalności gospodarczej.

Problemy ze spółką cywilną

Niektóre osoby planują wykonywanie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej. Część z nich ma jednak wątpliwości, czy trzeba uwzględnić to podczas wypełniania wniosku EDG-1.
Wyjaśnienia dotyczące tej kwestii opublikowało Ministerstwo Gospodarki. Wskazało ono, że przedsiębiorca działa pod firmą w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Firmą jest imię i nazwisko oraz ewentualnie inne, dowolne określenia, z zastrzeżeniem, że nie będą one wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu i miejsca jego działalności oraz źródeł zaopatrzenia. Oznacza to, że przedsiębiorca ma jedną firmę i zawsze podaje tę samą w obrocie prawnym i gospodarczym. W szczególności nie może posługiwać się różnymi firmami będącymi np. nazwami poszczególnych sklepów, np. raz „Jan Kowalski Sklep Spożywczy Jaś”, a innym razem – „Jan Kowalski Delikatesy Staś”.
Zatem przedsiębiorca, dokonując wpisu w ewidencji, musi w formularzu EDG-1 w pozycji dotyczącej oznaczenia przedsiębiorcy, którego wniosek dotyczy, podać taką firmę, jaką będzie posługiwał się w obrocie. Nie ma przy tym żadnych ograniczeń co do jej długości.
Natomiast w części EDG-MW, zawierającej informacje o dodatkowych miejscach wykonywania działalności, dopuszcza się podanie nazwy zwyczajowej dla tych jednostek lokalnych.
Spółka cywilna nie posiada firmy w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, ponieważ nie jest przedsiębiorcą. Przedsiębiorcami są jedynie wspólnicy spółki cywilnej. Oznacza to, że spółka cywilna nie jest wpisywana do ewidencji działalności gospodarczej. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna i to ona powinna podać swoje dane we wniosku o wpis do ewidencji w gminie.
Ważne!
Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma prawo złożyć osoba, która jeszcze nie posiada numeru identyfikacji podatkowej (NIP)

Podejmowanie działalności

Część przedsiębiorców rejestrujących się w urzędach gmin nie ma pewności, w jakim momencie może obecnie rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej. Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba najpierw przypomnieć, w jakiej formie można dokonać rejestracji w urzędzie gminy. Otóż wniosek może wpłynąć do urzędu w następujący sposób:
● jako formularz papierowy przyniesiony przez samego przedsiębiorcę albo jego pełnomocnika,
● jako formularz papierowy, przesłany listem poleconym, z notarialnym potwierdzeniem własnoręczności podpisu wnioskodawcy,
● przesłany elektronicznie, lecz niepodpisany elektronicznie,
● elektronicznie przesłany i podpisany elektronicznie.
Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą już w dniu złożenia wniosku (z wyjątkiem złożenia wniosku w wersji elektronicznej bez podpisu elektronicznego). Z rozpoczęciem działalności gospodarczej nie trzeba bowiem czekać na rejestrację i otrzymanie wypisu z rejestru (poza działalnością określonego rodzaju, czyli podlegającą reglamentacji).
Jeżeli natomiast wniosek elektroniczny nie jest podpisany bezpiecznym podpisem elektronicznym, organ ewidencyjny jest zobowiązany do jego wydrukowania i porozumienia się z wnioskodawcą (e-mailem, telefonicznie) w sprawie terminu i miejsca odręcznego podpisania wniosku. Podpis powinien być złożony nie później niż przed upływem trzech dni roboczych od jego wysłania albo wskazanej we wniosku daty rozpoczęcia działalności. Co do zasady wniosek powinien być w takim przypadku podpisany w siedzibie urzędu gminy. Jak wyjaśniło Ministerstwo Gospodarki – wniosek podpisuje wówczas osobiście wnioskodawca albo jego pełnomocnik. Należy przy tym uprzedzić przedsiębiorcę, że podjęcie działalności gospodarczej może nastąpić w takim przypadku od daty podpisania wniosku, a nie wysłania do urzędu, bowiem wniosek traktuje się jako złożony tylko wtedy, gdy jest podpisany.
W wyjaśnieniach ministerstwa zwrócono uwagę, że jeżeli wniosek został przesłany do gminy listem poleconym, to podpis wnioskodawcy musi być poświadczony przez notariusza.
Jeśli natomiast wniosek przesłany listem zawiera błędy, to wnioskodawca zostanie wezwany do ich skorygowania. W przypadku gdy wniosek jest składany przez pełnomocnika przedsiębiorcy, należy do niego dołączyć ważne pełnomocnictwo.

Wniosek o rejestrację bez NIP

Wiele młodych osób nosi się z zamiarem zarejestrowania własnych firm. Najczęściej planują one na początek rozpoczęcie wykonywania działalności gospodarczej jednoosobowo. Zdarza się jednak, że część z tych osób nie osiągnęła jeszcze przychodów, które podlegałyby opodatkowaniu. Nie mają one zatem nadanego Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP). W praktyce powstają zatem wątpliwości, czy wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma prawo złożyć osoba, która jeszcze nie posiada numeru NIP. Otóż wniosek może być złożony również przez osoby, które nie posiadają numeru NIP, czyli np. obcokrajowców lub tych, którzy do tej pory nie osiągnęli przychodów podlegających opodatkowaniu.
Taki wniosek jest ważny i powinien zostać przyjęty w urzędzie gminy (lub miasta).
Jak wyjaśniło Ministerstwo Gospodarki, w pierwszej kolejności wniosek taki jest wysyłany wraz z zaświadczeniem o wpisie w ewidencji do urzędu statystycznego i naczelnika urzędu skarbowego. Po otrzymaniu zwrotnie od naczelnika urzędu skarbowego nadanego numeru NIP (w dowolnej formie: odpis decyzji, pismo itp.), należy wniosek i wpis uzupełnić o NIP, a następnie przesłać do ZUS albo Centrali KRUS. Do kopii wniosku i zaświadczenia o wpisie należy dołączyć kopię dokumentu otrzymanego od naczelnika urzędu skarbowego (poświadczonego za zgodność z oryginałem) – wyjaśnia Ministerstwo Gospodarki.
POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI
Przedsiębiorca jest zobowiązany do końca 2009 roku podawać rodzaj wykonywanej działalności również według kodów PKD 2004. Nie są to jednak dane dla organów gmin, lecz informacja wymagana przez urzędy statystyczne. Ministerstwo Gospodarki zaleca, aby zarówno w kolumnie odpowiadającej PKD 2007, jak i PKD 2004, na pierwszym miejscu każdej z nich została wskazana działalność przeważająca. Przedsiębiorcy często deklarują wykonywanie bardzo wielu rodzajów działalności, co nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości i z reguły jest zupełnie zbędne.
Dla potrzeb urzędu statystycznego rodzaje wykonywanej działalności podaje się również osobno dla każdego miejsca wykonywania działalności. W związku z tym część wniosku oznaczona EDG-RD może stanowić dalszy ciąg zarówno części zasadniczej EDG-1 (dodatkowe rodzaje działalności przedsiębiorcy), jak i części EDG-MW (dodatkowe rodzaje działalności wykonywanej w dodatkowym miejscu). W związku z tym część EDG-RD musi jednoznacznie wskazywać informację, czy stanowi ona kontynuację części EDG-1 czy też EDG-MW (oznaczanie przez wnioskodawcę poszczególnych egzemplarzy powalające na powiązanie właściwych części wniosku EDG-1 między sobą).
3 KROKI
Jakie formalności trzeba załatwić przy rejestracji firmy
1 Wniosek w gminie
Najpierw trzeba złożyć wniosek o rejestrację działalności gospodarczej w urzędzie gminy.
2 Zgłoszenie w ZUS
Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy złożyć zgłoszenie.
3 Rejestracja w urzędzie skarbowym
Przedsiębiorca powinien też zarejestrować się w urzędzie skarbowym jako podatnik VAT, jeśli chce od razu rozliczać ten podatek.
PODSTAWA PRAWNA
● Ustawa z 19 listopada 1999 r. – Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. nr 101, poz. 1178 z późn. zm.).
● Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2007 r. nr 155, poz. 1095 z późn. zm.).
● Ustawa z 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r. nr 18, poz. 97).
● Rozporządzenie Rady Ministrów z 24 marca 2009 r. w sprawie wzoru wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (Dz.U. z 2009 r. nr 50, poz. 399).