Czy ten sam czyn przedsiębiorcy może naruszać jednocześnie krajowe i wspólnotowe prawo dotyczące konkurencji?
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów ma zastosowanie, jeżeli praktyki ograniczające konkurencję wywołują lub mogą wywołać skutki na terytorium Polski. Nie ma znaczenia to, gdzie praktyka została podjęta, lub gdzie mieści się siedziba przedsiębiorcy. Przy czym to samo zachowanie przedsiębiorcy może jednocześnie naruszać krajowe, jak i wspólnotowe prawo konkurencji. Stanowi o tym Rozporządzenie Rady WE nr 1/2003 z 16 grudnia 2002 r., które w art. 3 zobowiązuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) do stosowania przepisów wspólnotowych, w tym art. 81 i art. 82 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), w każdym przypadku gdy działa on na podstawie analogicznych przepisów polskiej ustawy w stosunku do praktyk, które mogą wywierać wpływ na handel między państwami członkowskimi.
Przepisy rozporządzenia określają współpracę między krajowymi organami antymonopolowymi i Komisją Europejską na gruncie stosowania wspólnotowego prawa konkurencji. W szczególności UOKiK jest zobowiązany informować Komisję (ewentualnie inne krajowe organy) o wszczęciu postępowania oraz o kierunku planowanej decyzji kończącej postępowanie. Ponadto organy krajowe i Komisja są uprawnione do przekazywania sobie wszelkich informacji i dokumentów, i do konsultowania spraw związanych z prawem wspólnotowym.
Jeśli postępowanie w tej samej sprawie prowadzą organy dwóch lub więcej państw, bądź Komisja, wówczas kolizje rozwiązywane są w taki sposób, że jeśli jeden organ zajmuje się już sprawą, stanowi to przesłankę do zawieszenia postępowania lub do odrzucenia wniosku przez inne organy. Jeśli natomiast Komisja wszczęła już postępowanie w zakresie stosowania art. 81 i art. 82 TWE, pozbawia to organy krajowe kompetencji w zakresie stosowania prawa wspólnotowego. Przy czym, jeśli organ krajowy prowadzi już postępowanie, decyzja Komisji o wszczęciu jej procedur podejmowana jest po zasięgnięciu opinii organu krajowego.
Powtórzeniem tych zasad są przepisy, zgodnie z którymi UOKiK nie wszczyna postępowania, jeśli jest ono prowadzone w tej samej sprawie albo już zostało rozstrzygnięte przez Komisję. Przesłanką taką może być prowadzenie postępowania przez organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego bądź rozstrzygnięcie sprawy przez taki organ. Podobnie obligatoryjną przesłanką umorzenia postępowania przez UOKiK jest przejęcie sprawy przez Komisję, a fakultatywną – jej rozstrzygnięcie przez właściwy organ innego państwa członkowskiego.
Jarosław Chałas
partner Zarządzający Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy