Czy implementacja Dyrektywy 2005/56/WE w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych pozwala na podejmowanie decyzji o fuzjach i przejęciach w skali międzynarodowej?
AGATA OKOROWSKA
radca prawny, partner w Kancelarii BSO Prawo & Podatki Bramorski Szermach Okorowska
Obecnie nie ma już przeszkód prawnych do łączenia spółek kapitałowych z różnych krajów członkowskich. W świetle kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) połączeniem transgranicznym jest połączenie polskiej spółki kapitałowej lub polskiej spółki komandytowo-akcyjnej ze spółką zagraniczną. Nie ma przy tym sprzeczności polskich przepisów dopuszczających udział w takim połączeniu spółki komandytowo-akcyjnej będącej spółką osobową z postanowieniami dyrektywy. Wynika to z faktu, że dyrektywa posługuje się własną definicją spółki kapitałowej, zgodnie z którą polska spółka komandytowo-akcyjna ma status spółki kapitałowej. Generalne zasady połączeń transgranicznych nie odbiegają od dotychczas obowiązujących zasad k.s.h.
Stosownie do art. 491 par. 1 k.s.h., w połączeniach spółek krajowych mogą brać udział zarówno spółki kapitałowe, jak i osobowe, łącząc się między sobą w różnych konfiguracjach. Zawsze jednak spółka kapitałowa będzie spółką przejmującą lub nowo zawiązaną. Połączenie przeprowadzić można na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest połączenie przez przejęcie (inkorporacja), gdy cały majątek spółki przejmowanej jest przenoszony na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje spółki przejmującej wydane wspólnikom spółki przejmowanej. Drugim sposobem jest fuzja, do której dochodzi, gdy majątek wszystkich łączących się spółek zostaje przeniesiony na nowo tworzoną spółkę. Wspólnicy spółek uczestniczących w fuzji otrzymują w nowo utworzonej spółce akcje bądź udziały.
Podstawowa różnica między wskazanymi sposobami połączeń polega na tym, że przy przejęciu spółka przejmowana traci byt prawny, zaś majątek spółki przejmującej powiększa się. Przy fuzji wszystkie łączące się spółki po zakończeniu procedury połączenia przestają istnieć, a na bazie ich majątków powstaje nowy podmiot.
Rozważając decyzję o połączeniu, warto wziąć pod uwagę też korzyści, jakie niesie ze sobą wybór jednego ze sposobów w świetle możliwości rozliczania strat wygenerowanych przez spółkę czy spółki biorące udział w połączeniu. Przykładowo w przypadku przejęcia spółka przejmująca nie może rozliczyć strat poniesionych przez spółkę przejmowaną w poprzednich latach z wypracowanym przez siebie dochodem. Przepisy podatkowe nie wprowadzają jednak zakazu rozliczania przez spółkę przejmującą strat poniesionych we wcześniejszych latach podatkowych przez tę samą spółkę przejmującą z dochodem spółki przejmowanej.