Trudno porównać dostępne systemy operacyjne. Na rynku jest wiele dystrybucji Linuksa, są różne edycje systemów Windows (Vista to aż cztery edycje różniące się zawartością i funkcjonalnością) czy Mac Os, który można uruchomić tylko z komputerem Apple'a.
Wszystkie systemy operacyjne mają pewne cechy wspólne (np. graficzny interfejs użytkownika, wielozadaniowość, wbudowane mechanizmy bezpieczeństwa). Są też zasadnicze różnice, które chcemy pokazać. Nasi eksperci przyjrzeli się instalacji, obsłudze, zawartości oprogramowania i bezpieczeństwu, jakie systemy oferują.

1. Instalacja systemu

Windows, Linuks i Mac Os są proste w instalacji i nawet laik nie powinien mieć z tym problemów. Wyróżniają się dystrybucje Linuksa i Mac Os, które najczęściej (obok prostej instalacji) oferują tryb zaawansowany, co doświadczonemu użytkownikowi pozwala dostosować instalacje systemu operacyjnego. Takiej możliwości nie daje Windows, gdzie dostępna jest tylko prosta instalacja, beż możliwości wyboru określonych modułów.

2. Prostota obsługi

Trudno ocenić, który system jest najbardziej intuicyjny i przyjazny dla użytkownika. Wszystko zależy od indywidualnych upodobań użytkownika. Ważna informacja: poszczególne powłoki graficzne różnią się. W Windows od zawsze na dole ekranu jest pasek start, którym rozwijamy menu, w Mac Os dostępny jest Dok, który jest swoistym połączeniem znanego z Windows paska zadań z paskiem szybkiego uruchamiania. W Linuksie najczęściej wykorzystywany jest interfejs graficzny Gnome lub KDE. Powłoki te użytkownik w dużym stopniu może zmienić, dostosowując je do preferencji osobistych. Systemy różnią się także sposobem instalowania i kasowania aplikacji oraz sposobem konfiguracji sieci, ekranu itp. Nie jest łatwo stwierdzić, który system pod tym względem jest najlepszy. Panuje opinia, iż Linux jest trudny w obsłudze. Jeszcze niedawno tak było. Wprowadzono jednak dużo ułatwień w tym względzie i nowe dystrybucje w prostocie obsługi zaczynają zbliżać się do Windowsa.

3. Programy dodatkowe dostępne po instalacji systemu

Pod tym względem zdecydowanie wyróżniają się dystrybucje Linuksa, gdzie wraz z systemem dołączany jest co najmniej jeden, a na ogół dwa programy biurowe (np. Open Office, który jest darmowym odpowiednikiem microsoftowego Office'a). Poza małymi wyjątkami, Open Office oferuje w zasadzie takie same funkcje jak komercyjny. Do systemów Windows i Mac Os dołączane są proste programy typu notatnik. Nie ma jednak oprogramowania biurowego. Użytkownik Windowsa lub Mac Os musi samodzielnie zainstalować darmowy Open Office lub za kilkaset złotych kupić oprogramowanie Microsoftu.
Wszystkie systemy po instalacji oferują narzędzia do przeglądania stron www oraz klienta pocztowego. W Linuksie wybór jest największy - mamy do dyspozycji kilka programów do obsługi poczty elektronicznej (w Windowsie i Mac Os tylko po jednym). Identycznie jest z programami do słuchania muzyki i oglądania filmów. Linux oferuje ich kilka, a nawet kilkanaście, podczas gdy w Windows mamy Windows MediaPlayer, a w Mac Os - iTunes. Prawda: jakość nie idzie w parze z ilością, jednak użytkownicy Linuksa mają zdecydowanie największy wybór spośród wszelkiego rodzaju programów dostępnych tuż po instalacji systemu operacyjnego.

4. Komercyjne i niekomercyjne programy dodatkowe

W najgorszej sytuacji są użytkownicy Mac Os, którzy mają najmniejszy wybór dostępnego oprogramowania (poza tym programy dedykowane dla Mac Os są stosunkowo najdroższe). Jeśli nasz komputer, oprócz pracy, ma służyć także do gier, nie pozostaje nam nic innego jak wybór platformy Windows. System ten wspiera zdecydowanie najwięcej gier dostępnych na rynku. Są programy (zwane emulatorami), które pozwalają uruchomić gry na Linuksie, ale wiąże się to z dość trudną procedurą uruchomienia i wolniejszym działaniem. Popularne aplikacje graficzne firmy Adobe (np. Photoshop) działają pod Mac Os i Windows. Jest alternatywa w postaci darmowego, rozbudowanego programu GIMP. Czy potrafi on w pełni zastąpić Photoshopa? Tu zdania są podzielone.
Największą i niezaprzeczalną zaletą aplikacji dedykowanych pod Linuksa jest fakt, że w większości są one darmowe.

5. Obsługa urządzeń peryferyjnych

Windows najlepiej radzi sobie z obsługą urządzeń peryferyjnych. Dominująca pozycja na rynku powoduje, że każdy producent skanera, drukarki czy kamery internetowej oferuje pełną współpracę z Windows. Z Linuksem już tak nie jest. Choć społeczność Linuksa robi wszystko, aby zapewnić obsługę poszczególnych urządzeń, jest grupa produktów nieobsługiwanych przez Linuksa (skanery, win-modemy, karty telewizyjne). Wina leży po stronie producentów sprzętu, którzy nie dostarczają oprogramowania dedykowanego pod Linuksa. Choć w Windowsie jest z tym lepiej, zdarza się, że na nowej edycji Windowsa nie działają stary skaner, karta telewizyjna czy kamera internetowa.
OPINIE UŻYTKOWNIKÓW O SYSTEMACH OPERACYJNYCH:
Windows: prosty w instalacji i obsłudze, ma bardzo dużo oprogramowania, nie ma problemów z kompatybilnością. Najbardziej narażony na ataki wirusów, złośliwego oprogramowania oraz hakerów.
Linux: trudny w obsłudze, nie działają na nim zaawansowane gry komputerowe. Jest bezpieczny i stabilny.
Mac Os: przeznaczony dla profesjonalistów (graficy komputerowi, dziennikarze, pracownicy branży reklamowej). Najbardziej intuicyjny i prosty w obsłudze. By korzystać z Mac OS, trzeba kupić stosunkowo drogi sprzęt.