Czy prezes zarządu niewypłacalnej spółki, który złoży rezygnację z pełnienia funkcji przed upływem ustawowego terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, będzie zwolniony z odpowiedzialności odszkodowawczej wobec jej wierzycieli?
Uprawnieni do reprezentowania i prowadzenia spraw spółki powinni złożyć w sądzie wniosek o ogłoszenie jej upadłości najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia, w którym wystąpiła do tego podstawa. W przypadku spółki kapitałowej takimi osobami są członkowie jej zarządu.
Obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstaje z chwilą zaistnienia do tego odpowiednich przesłanek (niewypłacalność spółki). Nie ustaje on aż do momentu złożenia wniosku lub do chwili, w której zadłużona spółka stanie się ponownie wypłacalna. Orzeczenia sądów wskazują, że ustawowy obowiązek spoczywa nie tylko na członkach zarządu, którzy pełnili funkcje, gdy zaistniała niewypłacalność. Obowiązek ten obejmuje też osoby, które powołano do zarządu w trakcie trwania niewypłacalności. Z tą jednak różnicą, że wspomniany 30-dniowy termin do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości – w celu uniknięcia odpowiedzialności – rozpoczyna bieg z chwilą objęcia funkcji.
W sprawie sytuacji prezesa zarządu niewypłacalnej spółki, który złożył rezygnację z pełnienia funkcji przed upływem ustawowego terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 15 lutego 2018 r. (sygn. akt I UK 557/16). Sąd potwierdził, że rezygnacja z pełnionej funkcji przed upływem terminu do zgłoszenia niewypłacalności spółki, nie zwalnia z odpowiedzialności, ponieważ jest to termin maksymalny dla złożenia wniosku, liczony od wystąpienia przyczyny uzasadniającej jego zgłoszenie.
Jednym za skutków uchybienia obowiązkowi złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest odpowiedzialność odszkodowawcza członków zarządu wobec wierzycieli niewypłacalnej spółki. Jednocześnie przyjmuje się, że szkoda wierzyciela obejmuje wysokość jego niezaspokojonej wierzytelności wobec spółki.