Więcej spraw niż do tej pory mały biznes załatwią elektronicznie. Ma w tym pomóc m.in. Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy.
Obecnie na rządowej stronie www.biznes.gov.pl przedsiębiorcy mają dostęp do Pojedynczego Punktu Kontaktowego (PPK). To platforma informacji o warunkach wykonywania działalności gospodarczej. System teleinformatyczny udostępnia m.in. wzory formularzy elektronicznych oraz poradniki dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Już wkrótce (od 1 lipca 2018 r.) na tym samym portalu rozpocznie działalność jego następca: Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy (dalej: Punkt).
W uzasadnieniu do ustawy o CEIDG znajdujemy zapewnienie, że modernizacja nie będzie polegać tylko na samej zmianie nazwy. Chodzi tutaj o głębszą reformę. System ma poszerzyć zakres świadczonych usług, usprawnić procesy zbierania wniosków od obywateli, przyspieszyć udzielanie informacji na wniosek przedsiębiorcy oraz wprowadzić proaktywne formy komunikacji urzędu z przedsiębiorcami. Wszystko to po to, aby zachęcić przedsiębiorców do elektronicznego załatwiania spraw, ułatwić im uzyskiwanie istotnych informacji o prowadzonej działalności, pomóc w znalezieniu informacji o niezbędnych wymaganiach.
Niestety Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy nie będzie prowadzić doradztwa w indywidualnych sprawach (art. 54). Co więc będzie możliwe?
1. SKŁADANIE DOKUMENTÓW
Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy o CEIDG, punkt umożliwi złożenie drogą elektroniczną dokumentów, w szczególności wniosków, oświadczeń lub notyfikacji w sprawach, o których mowa w art. 51 ust. 3 pkt 1. Mowa tu m.in. o możliwości:
● dokonania wpisu do CEIDG;
● uznania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (z wyłączeniem odbycia stażu adaptacyjnego i przystąpienia do testu umiejętności);
● złożenia odpowiednich dokumentów potrzebnych do świadczenia usług transgranicznych oraz wykonywania usługowej działalności transgranicznej;
● wystąpienia o wydanie europejskiej legitymacji zawodowej – to elektroniczna procedura, z której przedsiębiorca może skorzystać, aby jego kwalifikacje zawodowe zostały uznane w innym kraju UE. Jest ona łatwiejsza, szybsza i bardziej przejrzysta od tradycyjnych procedur uznawania kwalifikacji. Pozwala śledzić w internecie status wniosku i ponownie wykorzystać przedłożone już dokumenty przy składaniu nowych wniosków w innych krajach.
– Dotychczas wysłanie takich wniosków drogą elektroniczną nie było możliwe. Powinno to ułatwić i przyspieszyć procedowanie w tego typu sprawach – ocenia adwokat Aleksandra Krawczyk-Giehsmann, doradca restrukturyzacyjny w kancelarii prawnej SDZLEGAL SCHINDHELM.
2. UZYSKANIE ZAŚWIADCZEŃ I...
Punkt da także możliwość wysłania drogą elektroniczną wniosku i uzyskania zaświadczenia o niezaleganiu m.in. w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz zaświadczenia o niezaleganiu z realizacją ciążących na przedsiębiorcy zobowiązań podatkowych. Dzięki punktowi będzie można uiścić opłatę skarbową za powyższe wnioski, o ile taka będzie wymagana.
– Do tej pory teoretycznie możliwe było uzyskanie tego typu zaświadczeń za pośrednictwem platformy internetowej ZUS, jednak w praktyce częstokroć napotykało to na różnego rodzaju przeszkody, a po dokumenty trzeba było udać się osobiście – zauważa Katarzyna Ostrowska, partner w kancelarii Ostrowska Legal.
3. ...INFORMACJI
Artykuł 53 ust. 1 ustawy o CEIDG zakłada, że Punkt umożliwi przedsiębiorcom dostęp do informacji gospodarczych. Chodzi m.in. o informacje przydatne przy zakładaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej. [schemat]
Nowe źródło danych
Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy będzie prezentował m.in.:
● informacje o procedurach i formalnościach wymaganych przy podejmowaniu, wykonywaniu lub zakończeniu działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym procedurach odwoławczych oraz procedurach dotyczących inspekcji lokalu, kontroli sprzętu i fizycznego sprawdzenia możliwości wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę;
● informacje o ogólnych zasadach świadczenia usług w państwach członkowskich;
● informacje o sposobach i warunkach dostępu do rejestrów publicznych i publicznych baz danych dotyczących działalności gospodarczej i przedsiębiorców;
● informacje o ośrodkach prawnych przysługujących w przypadku sporu między organem a przedsiębiorcą lub konsumentem, między przedsiębiorcą a konsumentem oraz między przedsiębiorcami;
● wyjaśnienia w zakresie przepisów dotyczących podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej – opracowane przez organy i punkt;
● informacje o prawach i obowiązkach pracowników i pracodawców;
● informacje o postępowaniach w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych, w tym należnych opłat i wymaganych dokumentów;
● informacje o zasadach świadczenia usług transgranicznych;
● informacje o wymogu znajomości języka polskiego niezbędnej do wykonywania zawodu regulowanego lub działalności regulowanej;
● informacje o możliwości odwoływania się od rozstrzygnięć wydanych w tych sprawach;
● wykazy zawodów regulowanych w Rzeczypospolitej Polskiej;
● wykaz zawodów, dla których jest wydawana europejska legitymacja zawodowa, a także informacji na temat zasad ubiegania się o jej wydanie, w tym opłat pobieranych w związku z jej wydaniem;
● wykaz zawodów regulowanych i działalności regulowanych związanych ze zdrowiem lub bezpieczeństwem publicznym, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 34 ust. 8 ustawy z 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej;
● wykaz rodzajów kształcenia i szkolenia regulowanego oraz kursów o specjalnym programie;
● dane kontaktowe stowarzyszeń i organizacji, które mogą udzielić praktycznej pomocy przedsiębiorcom lub konsumentom;
● dane kontaktowe organów prowadzących sprawy związane z podejmowaniem, wykonywaniem i zakończeniem działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
● dane kontaktowe organów prowadzących sprawy związane z uznawaniem kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, świadczeniem usług transgranicznych oraz wykonywaniem usługowej działalności transgranicznej, wydaniem europejskiej legitymacji zawodowej.
Przedsiębiorca będzie mógł złożyć też wniosek o uzyskanie informacji, jeżeli nie znajdzie ich na stronie. Punkt (oraz ewentualnie organy właściwe w zakresie procedur i formalności), będzie miał obowiązek rozpatrzyć wnioski o udzielenie informacji w terminie siedmiu dni od ich złożenia.
W przypadku wniosków wymagających zasięgnięcia informacji od innych podmiotów termin ten może być przedłużony do 14 dni. Punkt będzie mógł samodzielnie rozpatrywać wnioski o udzielanie informacji, jeżeli wnioskowane informacje są dostępne w jego zasobach informacyjnych. Eksperci nie mają wątpliwości. To dobre rozwiązanie. – Odciąży to urzędy od wielokrotnego odpowiadania na powtarzające się proste pytania dotyczące spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – mówią przedstawiciele Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.
Stanowisko Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii z 12 kwietnia 2018 r.
CEIDG jest już technicznie gotowe do zmian
Termin wejścia w życie nowej ustawy o CEIDG to jedynie 30 dni od jej ogłoszenia, jednak dużo wcześniej przygotowaliśmy się do wdrożenia zmian. Należy pamiętać, że CEIDG to jeden z niewielu systemów administracji, który realizuje ideę jednego okienka, co oznacza, że jednym wnioskiem przedsiębiorca załatwia jednocześnie sprawy w urzędzie skarbowym, ZUS, KRUS oraz GUS.
CEIDG zintegrowany jest również z takimi rejestrami jak PESEL czy Krajowy Rejestr Karny, tak więc każda wprowadzana zmiana wymaga ścisłej współpracy wielu urzędów. Jeszcze na etapie prac legislacyjnych przeprowadzono wiele spotkań i konsultacji oraz zlecono wykonanie odpowiednich zmian.
Jeżeli zaś wniosek będzie nieprawidłowy, nieuzasadniony lub będzie zawierać braki, punkt lub – za pośrednictwem punktu – organ, który rozpatruje wniosek, będzie zobowiązany niezwłocznie poinformować o tym wnioskodawcę (art. 53 ust. 2).
Doktor Mariusz Bidziński, wspólnik zarządzający departamentem prawa gospodarczego w kancelarii Chmaj i Wspólnicy, radzi jednak ostrożnie podchodzić do powyższego przepisu.
– Cóż z tego, że wprowadzono terminy, skoro w praktyce jeden urząd nie odpowie drugiemu i nagle z 14 dni robią się cztery miesiące. To są terminy jedynie instrukcyjne, które teoretycznie mają dawać przedsiębiorcom pewność, a na urzędników kręcić bat. Ale w przypadku przekroczenia terminów nie sądzę, żeby przedsiębiorca mógł zrobić cokolwiek, niż doprowadzić do upomnienia urzędu bądź wnieść skargę na bezczynność organu. Punkt nie rozwiązuje problemu mało sprawnej administracji i przestarzałych systemów informatycznych – ocenia dr Bidziński. Ekspert przypomina, że PPK również umożliwiał przesyłanie wniosków drogą elektroniczną, ale w praktyce sprawy były procedowane zdecydowanie zbyt długo. Ekspert powątpiewa zatem, czy punkt – poza zmianą nazwy i poszerzeniem funkcjonalności – w praktyce będzie działał dużo lepiej.
– Sam koncept jest godny uznania. Bo na tym to powinno polegać, żeby można było bez wychodzenia z domu i stania w kolejkach załatwić ważne sprawy, a w tym czasie skupić się na prowadzeniu biznesu. Jednak zmiana nazwy jest moim zdaniem kosmetyczna i przypomina zmianę z Kas Chorych na Narodowy Fundusz Zdrowia – uważa dr Bidziński. Jego zdaniem równie dobrze można było usprawnić działanie starego systemu, zamiast prezentować coś niewiele się różniącego w nowej, spektakularnej otoczce.
– Ustawa zawiera ciekawe rozwiązania, których skuteczność zweryfikuje jednak praktyka – mówi z kolei mecenas Aleksandra Krawczyk. Jako przykład podaje, że art. 62 nakazuje, aby informacje udostępniane za pośrednictwem punktu przekazywane były powszechnym i zrozumiałym językiem. Ponadto punkt ma umożliwiać informowanie przedsiębiorców o istotnych dla nich wydarzeniach, terminach i obowiązkach związanych z podejmowaną lub prowadzoną działalnością gospodarczą, z wykorzystaniem urządzeń umożliwiających indywidualne porozumiewanie się na odległość, a więc np. telefonu.
– Czy urzędnicy będą się do powyższych nakazów stosować, a z możliwości korzystać, pozostaje kwestią otwartą – zauważa mec. Krawczyk.