Od 1 stycznia 2018 roku płatnicy wpłacą pieniądze do ZUS na własne indywidualne konta.



Dzięki temu prowadzący działalność nie będą już musieli dokonywać trzech lub czterech przelewów na różne rachunki bankowe. Jednym przelewem płatnik opłaci składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych. Przy okazji będzie też zwolniony z podawania wielu danych, które umożliwiają obecnie zidentyfikowanie, zaksięgowanie i rozliczenie wpłat. Od nowego roku opłacanie składek będzie więc równie proste, jak rachunków za prąd czy wodę. A mniej danych to także mniej błędów.
Poniżej wyjaśniamy, jak nowe przepisy będą wyglądać w praktyce.
1. Potrzebny numer konta
Po pierwsze, do końca grudnia br. każdy płatnik musi otrzymać z ZUS listem poleconym informację o numerze rachunku składkowego. Jego ostatnie dziesięć cyfr to NIP przedsiębiorcy. Jeżeli jednak taka wiadomość do niego nie dotrze, powinien skontaktować się z ZUS osobiście lub telefonicznie. Aby płatnik mógł również w każdej chwili sprawdzić swój numer rachunku, zakład uruchomił na swojej stronie specjalną wyszukiwarkę ( www.eskladka.pl ). Trzeba tylko wpisać dane identyfikacyjne, z jakimi płatnik zgłosił się do ZUS (np. NIP, REGON lub PESEL).
Sprawdź, czy twój rachunek odpowiada temu wzorowi
Ważne
Jeżeli nie dostałeś listu ze swoim numerem rachunku składkowego, zgubiłeś go albo podejrzewasz, że mógł zostać podrobiony, skontaktuj się z Centrum Obsługi Telefonicznej pod numerem tel.: 22 560 16 00. Wyszukiwarka numeru rachunku składkowego dostępna jest na stronie www.eskladka.pl
2. Wykonaj przelew
Nowy numer rachunku posłuży przedsiębiorcy do dokonywania jednej wpłaty na poszczególne fundusze. Jak taki przelew przygotować? W tym zakresie również zaszły ważne zmiany. Do tej pory w bankowości internetowej były specjalne formatki przelewu do ZUS, z których musieli korzystać płatnicy. Od 1 stycznia 2018 r. opłacenie składek będzie możliwe zwykłym przelewem, jakim płaci się rachunki np. za telefon. Na przelewie będzie trzeba wpisać tylko numer rachunku bankowego, tzn. indywidualny numer rachunku składkowego. Wpłata od razu zostanie zaksięgowana i rozliczona.
3. ZUS rozliczy przelew
Każdą wpłatę ZUS podzieli proporcjonalnie na wszystkie ubezpieczenia i fundusze. Zrobi to na podstawie składek z ostatniej deklaracji rozliczeniowej (przekazanej przez płatnika albo utworzonej przez ZUS, jeśli płatnik jest zwolniony z jej przekazywania). Podzieloną wpłatę zakład rozliczy na najstarsze zadłużenie na danym ubezpieczeniu albo funduszu.
4. Nadpłacona kwota nie przepadnie
Jasno określona została też kolejność rozliczeń w przypadku nadpłat. ZUS będzie ją rozdysponowywał w zależności od tego, na jakim ubezpieczeniu albo funduszu wystąpi.

PRZYKŁAD 1
Gdy wpłata na pokrycie składek na ubezpieczenia społeczne jest wyższa niż kwota należności z tego tytułu, nadwyżka rozliczana będzie na konto FEP, potem na ubezpieczenie zdrowotne, a w następnej kolejności na FP i FGŚP.
PRZYKŁAD 2
Gdy wpłata na pokrycie składek na FEP jest wyższa niż kwota należności z tego tytułu, nadwyżka rozliczana będzie na ubezpieczenia społeczne, potem na ubezpieczenie zdrowotne, a w następnej kolejności na FP i FGŚP.
PRZYKŁAD 3
Gdy wpłata na pokrycie składek na ubezpieczenie zdrowotne jest wyższa niż kwota należności z tego tytułu, nadwyżka rozliczana będzie na ubezpieczenia społeczne, potem na FEP, a w następnej kolejności na FP i FGŚP.
PRZYKŁAD 4
Gdy wpłata na pokrycie składek na FP i FGŚP jest wyższa niż kwota należności z tego tytułu, nadwyżka rozliczana będzie na ubezpieczenia społeczne, potem na FEP, a w następnej kolejności na ubezpieczenie zdrowotne.
5. Zaległości rozłóż na raty
W sytuacji gdy płatnik ma dług, zasada, zgodnie z którą wpłata ma pokrywać najstarszą należność, może spowodować zadłużenie za bieżący okres. To z kolei wpłynie m.in. na prawo płatnika do zasiłku chorobowego. Innymi słowy, osoba prowadząca działalność na własny rachunek w przypadku braku pokrycia pełnej składki za bieżący okres ubezpieczenia chorobowego nie będzie mogła skorzystać ani z zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego, ani zasiłku opiekuńczego, macierzyńskiego czy rodzicielskiego.
Ważne
Podlegasz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu tylko wówczas, jeśli opłacasz składki w terminie i w pełnej kwocie.
Dlatego jeżeli płatnik ma problemy finansowe i nie jest w stanie w całości spłacić zaległych składek, to powinien wystąpić do ZUS z wnioskiem o podpisanie układu ratalnego. Taka umowa zapewni przedsiębiorcy objęcie ubezpieczeniem chorobowym i prawo do świadczeń.
Ważne
Złożenie wniosku o układ ratalny wstrzymuje naliczanie odsetek za zwłokę. Istotne więc, by złożyć wniosek jak najszybciej.
Na rozpatrzenie podania ZUS ma maksymalnie 2 miesiące. Jeżeli organ pozytywnie odpowie na wniosek płatnika, z przedsiębiorcą podpisywana jest umowa, w której określony jest m.in. harmonogram spłaty zadłużenia z tytułu składek.
Ważne
We wniosku o układ ratalny samemu można zaproponować raty, które płatnik będzie w stanie spłacać. ZUS oczywiście i tak zbada jego sytuację finansową, ale często przychyla się do propozycji rat złożonej przez klienta.
Ważne
Jeżeli zmieni się twoja sytuacja finansowa (pogorszy się lub poprawi), możesz złożyć wniosek o zmianę warunków udzielonej ulgi.
6. Odrocz termin płatności składki
W przypadku problemów z opłacaniem składek płatnik ma jeszcze inną możliwość. ZUS może przesunąć termin ich płatności. W konsekwencji unika się naliczania odsetek za zwłokę od nieterminowej wpłaty.
Ważne
Wniosek o odroczenie terminu płatności może dotyczyć zarówno najbliższej składki, jak i kolejnych.
Osobą uprawnioną do złożenia wniosku o umorzenie jest również pełnomocnik, czyli osoba posiadająca pisemne upoważnienie płatnika składek.
Jak w nowych realiach będzie wyglądać kwestia przelewów dokonywanych na poczet zawartych umów o rozłożenie należności na raty lub w sytuacji odroczenia terminu płatności składek? Bardzo prosto. Płatnik będzie opłacać należności na swój numer rachunku składkowego. Jedną wpłatą uregulowana zostanie składka bieżąca i rata. Zostanie ona rozliczona chronologicznie, według terminu płatności tych należności. ⒸⓅ
PAMIĘTAJ: Do końca 2017 roku nie możesz zdefiniować i zlecić stałych przelewów w banku na nowy numer rachunku składkowego. Twój numer rachunku zacznie funkcjonować dopiero 1 stycznia 2018 r.
KTO może starać się o odroczenie terminu płatności składek: płatnik, który ma chwilowe problemy z uregulowaniem bieżących należności.
CO Płatności można odroczyć: należności z tytułu składek bieżących lub przyszłych na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych, których termin płatności jeszcze nie upłynął.
KOSZTY W przypadku przesunięcia terminu zapłaty składek zostanie naliczona opłata prolongacyjna. Jej wysokość wynosi 50 proc. stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy z organem. Jest naliczana od dnia następnego po ustawowym terminie wymagalności składek aż do momentu odroczenia.
WNIOSEK Odroczenie terminu płatności możliwe jest tylko na pisemny wniosek płatnika. Powinien zostać on należycie umotywowany i złożony najpóźniej w dniu upływu terminu płatności składek. Płatnik powinien dołączyć do niego też dokumentację umożliwiającą ocenę zasadności udzielenia ulgi. Wniosek w formie pisemnej przedsiębiorca może złożyć osobiście w ZUS, pocztą lub skorzystać z elektronicznej wysyłki za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych.
KTO może ubiegać się o rozłożenie zadłużenia na raty: przedsiębiorcy i byli przedsiębiorcy, spadkobiercy, następcy prawni, małżonkowie (w przypadku gdy odpowiadają z majątku wspólnego za zadłużenie z tytułu składek współmałżonka).

CO można rozłożyć na raty: ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych wraz z odsetkami za zwłokę naliczonymi do dnia złożenia wniosku.

KOSZTY Do każdej z rat stosuje się opłatę prolongacyjną. Jest ona jednak niższa o połowę od ustawowych odsetek za zwłokę.

WNIOSEK Rozłożenie zadłużenia na raty możliwe jest tylko na pisemny wniosek przedsiębiorcy. Należy w nim zawrzeć informacje, o jakie zadłużenie chodzi, wskazać jego wartość oraz za jaki okres powstało. Przedsiębiorca musi też pamiętać o zaznaczeniu, o jaki rodzaj pomocy publicznej się ubiega (pomoc de minimis lub pomoc indywidualna przeznaczona na naprawę szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia). Wniosek należy odpowiednio uzasadnić. Konieczne jest też załączenie do niego dokumentów potwierdzających sytuację finansową firmy oraz historii korzystania z pomocy publicznej. Wniosek w formie pisemnej przedsiębiorca może złożyć osobiście w ZUS, pocztą lub skorzystać z elektronicznej wysyłki za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych.

Sylwia Czubkowska

PARTNER