Prowadzę mały sklepik. Pozbywam się śmieci we własnym zakresie albo odbierają je dostawcy. Kontrola straży miejskiej wykazała, że nie mam pojemnika na śmieci, do czego zobowiązuje regulamin czystości w mieście (miasto nie zapewnia pojemników). Powiedziano mi, że będę miał sprawę karną. Czy to prawda?
Niestety, w takim przypadku przepisy przewidują odpowiedzialność karną. Przedsiębiorca musi się stosować do regulaminu czystości obowiązującego w jego mieście, a więc m.in. posiadać określony pojemnik na odpady. Skutkiem zaniechania będzie zapewne orzeczenie przez sąd grzywny w wysokości od 20 do 5000 zł. Jej wymiar zależy od wielu czynników, w tym posiadanych dochodów i postawy przedsiębiorcy. Nie może się on jednak powołać na brak wiedzy, gdyż to nie uchyla odpowiedzialności karnej.
W art. 10 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.c.p.g.) postanowiono, że karze określonej w ust. 2 podlega także ten, kto nie wykonuje obowiązków określonych w regulaminie (chodzi tu o regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy uchwalany przez radę miasta, stanowiący akt prawa miejscowego). A wspomniany ust. 2 stanowi, że kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1 u.c.p.g. – podlega karze grzywny.
Artykuł 5 ust. 1 pkt 1 u.c.p.g. mówi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez wyposażenie ich w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie ich w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, chyba że na mocy uchwały rady gminy, o której mowa w art. 6r ust. 3, obowiązki te przejmie gmina w zamian za uiszczoną przez właściciela opłatę za gospodarowanie odpadami. Z listu czytelnika wynika jednak, że miasto tych obowiązków nie przejęło.
Warto również przywołać art. 5 ust. 1 pkt 3 u.c.p.g., z którego wynika, że właściciele nieruchomości zapewniają także utrzymanie czystości i porządku w gminach poprzez zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie i przepisach wydanych na podstawie art. 4a u.c.p.g. To w praktyce oznacza, że właściciel nieruchomości ma obowiązek wyposażyć ją w odpowiednie, wymagane pojemniki.
Punktem wyjścia będą zatem postanowienia regulaminu. Przy założeniu, że są w nich zapisy m.in. o obowiązku dysponowania określoną liczbą pojemników na odpady, które powinny posiadać obiekty typu handlowego, nie ma podstaw do kwestionowania tej powinności. Co ważne, obowiązek posiadania pojemnika nie jest też zależny od wytwarzania bądź niewytwarzania odpadów. Podobne stanowisko wyraził Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie w wyroku z 22 listopada 2016 r. (sygn. akt VII W 1229/16). Sąd uznał za oczywiste, że sklepy je wytwarzają.
Podstawa prawna
Art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 1, art. 6r ust. 3, art. 10 ust. 2, ust. 2a ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).